Dalam era teknologi maklumat, kebanyakan maklumat dihantar dan diterima melalui Internet dalam bentuk digital seperti media sosial dan emel.
Penghantaran setiap dokumen adalah sulit dan memerlukan tahap keselamatan yang tinggi.
Oleh itu, pelbagai kaedah keselamatan telah dibangunkan untuk menjamin keselamatan data yang dihantar.
Maksud kriptografi dalam pengkomputeran
Kriptografi berasal dari Bahasa Yunani
"Kriptos" bermaksud sembunyi dan "graphein" bermaksud tulis
Kriptografi merupakan kaedah kerahsiaan atau keselamatan data
Tujuan kriptografi adalah untuk melindungi maklumat supaya tidak dipintas atau diceroboh oleh pihak ketiga
Kepentingan kriptografi dalam pengkomputeran
Kerahsiaan
Kesuliran sesuatu maklumat yang dihantar melalui rangkaian komputer yang perlu dilindungi supaya tidak diketahui oleh pihak penerima
Pengesahan
Mengenalpasti pihak yang terlibat dalam komunikasi melalui internet
Integriti
Perkhidmatan keselamatan untuk mengenalpasti sebarang perubahan terhadap data oleh pihak lain
Tiada sangkalan
Membuktikan bahawa penghantar maklumat dan penerima maklumat tidak menafikan bahawa mereka menghantar dan menerika maklumat tersebut
Proses sifer (cipher)
Proses penyulitan (encryption):
Menjaga kerahsiaan dan keselamatan data
Proses menukarkan maklumat atau data daripada yang boleh difahami kepada maklumat yang tidak boleh difahami oleh pihak ketiga
Langkah-langkah penyulitan (encryption):
Pengirim menghantar teks biasa kepada penerima
Mesej ini akan disulitkan melalui kunci dan algoritma penyulitan
Teks sifer akan terhasil
Proses Nyahsulit (Decryption):
Proses menukarkan teks sifer kepada maklumat yang boleh difahami
Langkah-langkah nyahsulit:
Tekssifer yang akan dinyahsulit mengggunakan algorithma nyahsulit
Tekssifer akan ditukarkan kepada teks biasa
Penerima akan menerima teks biasa
dua jenis sifer
Sifer Kunci Simetri
Semua sifer klasik
Menggunakan kunci yang sama (nombor, huruf, perkataan atau simbol) untuk penyulitan dan nyahsulit
Kunci rahsia yang baharu boleh dijana oleh penghantar dan penerima
Dua jenis sifer
Sifer Kunci Tidak Simetri
Sifer moden
Kompleks dan melibatkan pengiraan matematik seperti kunci awam dan kunci persendirian
Kunci awam - digunakan oleh sesiapa sahaja untuk penyulitan
Kunci persendirian - disimpan rahsia oleh penerima sahaja
Kaedah sifer
Julius Caesar memperkenalkan kaedah ini untuk menghantar pesenan kepada pegawainya dengan menggunakan huruf-huruf roman yang ketiga daripada huruf asalnya.
Mesin Enigma digunakan untuk menghantar pesanan semasa peperangan menggunakan Kod Morse
tiga jenis kaedah sifer:
Reversecipher
Substitutioncipher
Caesarcipher
Pigpencipher
Transposition cipher
Columnar transposition
Rail fence cipher
Reverse cipher
Sifer yang paling mudah kerana ia menggunakan kaedah songsangan untuk menyulitkan mesej.
Terdapat tiga jenis reverse cipher iaitu;
Songsangan berdasarkan abjad (A-Z)
Songsangan berdasarkan perkataan
Songsangan berdasarkan seluruh mesej
Substitution cipher
Ia menyulitkan mesej dengan menggantikan teks biasa dengan teks lain (sifer).
Terdapat dua jenis subsitution cipher iaitu;
Caesar cipher
Pigpen cipher
Substitution ciper yang paling mudah adalah Monoalphabetic substitution
Monoalphabetic menggantikan setiap abjad teks biasa kepada abjad yang lain
Caesar Cipher
Satu kaedah sifer yang paling awal digunakan oleh manusia untuk menyulitkan mesej
Dikenali sebagai shift cipher(sifer anjakan) iaitu menggantikan setiap abjad dalam teks itu dengan abjad yang lain dalam susunan abjad.
Kelebihan: Ia paling mudah digunakan dan paling terkenal dalam perkembangan kriptografi
Kelemahan: Tahap keselamatan yang rendah dan kod senang dipecahkan
Pigpen Cipher
Dikenali sebagai substitution cipher geometri yang mudah
Setiap abjad digantikan dengan simbol grafik yang sepadan
Garis sempadan yang menghasilkan simbol grafik unik dalam Pigpen Cipher ialah kunci bagi sifer ini
Kelebihan: Mudah untuk mengenali sifer ini kerana ia menggunakan symbol
Kelemahan: Kod rahsia mudah dipecahkan oleh penggodam
Transposition cipher
Mengubah kedudukan abjad dalam teks
Dikenali sebagai pemutaran atau pencampuran(scrambling) yang menggunakan kunci khas
Terdapat 2 jenis iaitu:
Columnar trasposition
Rail Fence Cipher
Columnar Transposition
Proses penyulitan dijalankan dengan menulisnya dalam jadual secara mendatar (horizontal) dengan bilangan lajur (column) yang telah ditetapkan.
Memilih satu perkataan untuk dijadikan kuncipenyulitan.
Bilanganabjad dalam kunci akan menentukan bilangan lajur dalam jadual
Cara bagi mengubah urutan abjad dalam mesej ditentukan dengan abjad-abjad yang ada dalam kunci
Setiap abjad dalam mesej akan ditulis pada setiap petak dalam jadual
Rail Fence Cipher
Dikenali sebagai zig-zag cipher
Abjad-abjad teks ditulis semula mengikut susunan baris demi baris dalam bentuk zig-zag
Kunci untuk penyulitan dan nyahsulit perlu dinyatakan
Nilai kunci merujuk kepada bilangan baris yang telah digunakan
Perbezaan kaedah sifer
Tujuan membanding kaedah sifer adalah untuk memastikan mesej sulit yang dihantar oleh pengirim selamat, iaitu tidak mudah diceroboh dan mesej sulit tersebut boleh dinyahsulit oleh penerima
Reverse cipher
Penyulitan
Tidak perlu penggunaan kunci.
Pilih cara songsangan, iaitu songsangkan keseluruhan mesej
Nyahsulit
Songsangkan abjad-abjad dalam teks sifer.
Boleh dibaca daripada teks sifer.
Caesar cipher
Penyulitan
Jadual penggantian abjad dilukis
Gantikan setiap abjad dalam teks biasa dengan abjad lain berdasarkan jadual yang dihasilkan
Nyahsulit
Lukiskan jadual penggantian abjad
Nyahsulitkan abjad demi abjad berdasarkan jadual penggantian yang disediakan.
Pigpen Cipher
Penyulitan
Bina jadual perwakilan abjad bagi simbol pigpen.
Tukarkan teks biasa kepada teks sifer berdasarkan kepada jadual yang dibina
Nyahsulit
Bina jadual perwakilan abjad bagi simbol pigpen.
Tukarkan teks sifer kepada teks biasa berdasarkan jadual yang dibina.
Rail Fence Cipher
Penyulitan
Lukiskan jadual yang mempunyai empat baris
Isikan abjad-abjad dalam teks biasa ke dalam jadual berdasarkan corak zig-zag.
Baris demi baris abjad dalam jadual ditulis semula.
Nyahsulit
Lukiskan satu jadual dengan bilangan baris ialah nilai kunci dan bilangan lajur ialah jumlah abjad dalam teks sifer.
Tandakan ‘-’ dalam petak yang perlu diisi abjad dengan corak zig-zag
Semua abjad dalam teks sifer diisi ke dalam petak yang ditandakan baris demi baris
Teks mesej boleh dibaca mengikut corak zig-zag.
Columnar Transposition
Penyulitan
Tentukan urutan abjad dalam kunci yang diberikan
Lukiskan satu jadual
Masukkan semua abjad dalam teks biasa ke dalam jadual baris demi baris
Jika terdapat petak yang kosong, isikan dengan sebarang abjad.
Tuliskan abjad-abjad secara menegak berdasarkan nombor pada lajur untuk membentuk teks sifer.
Columnar Transposition
Nyahsulit
Tentukan urutan abjad dalam kunci yang diberikan
Lukiskan satu jadual yang mempunyai lima lajur.
Bilangan baris diperoleh dengan formula bilangan abjad dalam teks biasa dibahagi dengan bilangan abjad dalam kunci
Berdasarkan urutan abjad kunci, pindahkan semua abjad dalam teks sifer ke dalam jadual.
Teks mesej dibaca secara mendatar, mulai dengan baris pertama.
Reverse cipher
Kelebihan
Mudah digunakan
Kelemahan
Tidak menggunakan kunci.
Mesej mudah dinyahsulit dengan hanya menyongsangkannya
Caesar cipher
Kelebihan
Menggunakan kunci.
Abjad dalam teks biasa digantikan dengan abjad lain
Kelemahan
Kaedah cuba-jaya boleh digunakan untuk meramal nilai kunci
Pigpen Cipher
Kelebihan
Menggunakan kunci.
Abjad dalam teks biasa digantikan dengan simbol lain
Kelemahan
Mudah dinyahsulit jika mengetahui cara perwakilan simbol
Columnar Transposition
Kelebihan
Menggunakan kunci
Nombor pada lajur yang berdasarkan kunci sukar diramal
KelemahanAbjad-abjad dalam teks sifer terdiri daripada abjad-abjad dalam teks biasa
Rail Fence Cipher
Kelebihan
Menggunakan kunci, iaitu baris
Bilangan baris sukar diramal
Kelemahan
Abjad-abjad dalam teks sifer terdiri daripada abjad-abjad dalam teks biasa
Memilih kaedah sifer yang terbaik
Kaedah sifer yang terbaik dipilih berdasarkan tahap kerahsiaan sesuatu mesej yang hendak dihantar.
Kaedah Reverse Cipher dan Pigpen Cipher mudah digunakan untuk sesuatu mesej kerana kaedah ini mempunyai tahap kerahsiaan yang rendah.
Kaedah Caesar Cipher, Rail Fence Cipher dan Columnar Transposition sesuai untuk mesej yang mempunyai tahap kerahsiaan sederhana dan tinggi kerana ia mempunyai kunci untuk proses penyulitan dan nyahsulit.
Pemilihan kaedah sifer adalah berdasarkan faktor-faktor berikut:
Keperluan kepada penggunaan kunci
Kepentingan kerahsiaan maklumat
Tempoh masa yang diperuntukkan untuk proses penyulitan.
Ciri-ciri pemilihan kaedah sifer
Rendah
Tidak memerlukan penggunaan kunci
Kepentingan kerahsiaan adalah rendah
Masa dan tempoh proses penyulitan yang diperlukan adalah singkat.
Sederhana
Perlu penggunaankunci
Maklumat yang mermerlukan tahap kerahsiaan yang lebih tinggi
Tempoh masa yang mencukupi diberikan untuk proses penyulitan
Tinggi
Sesuai untuk maklumat yang memerlukan tahap kerahsiaan yang tinggi
Perlukan rumus untuk membentuk kunci
Tempoh masa yang lebih lama diperlukan untuk melakukan proses penyulitan
Kepentingan pemilihan kaedah sifer yang betul
Terdapat banyak prosestransaksi dan komunikasi dilakukan dalam talian yang memerlukan tahap kerahsiaan yang tinggi
Mengelakkan penyelewengan maklumat peribadi
Melindungi mesej penting dari di godam oleh pihak ketiga yang tidak bertanggungjawab.
Kemudahan-kemudahan ini memberikan peluang kepada pihak yang tidak bertanggungjawab untuk menceroboh maklumat yang terkandung dalam;
E-mel
Nombor pin kad debit
Maklumat peribadi
Rahsia syarikat
Menghasilkan kaedah sifer bagi menyelesaikan masalah dalam kehidupan seharian
Kaedah sifer merupakan salah satu daripada kaedah keselamatan siber (cyber security) yang digunakan untuk menjaga keselamatan data dan sistem komputer
Kaedah sifer adalah kompleks dan menyukarkan pihak lain menceroboh maklumat yang ingin dilindungi
Setiap individu boleh dan harus menghasilkan kaedah sifer mereka yang unik untuk kegunaan mereka mengikut keperluan
Dalam proses penghasilan kaedah sifer yang baharu, kelebihan dan kelemahan sifer yang akan dibangunkan perlu dititikberatkan.