Tijdvak 9

• Hoe dacht men in 1910 over de wereld in 2000?
• Eerste Wereldoorlog


  1914-1918, 10 miljoen soldaten, 7 miljoen burgers, 'moeder catastrofe van de 20ste eeuw', Belangrijkste oorzaak voor de Tweede Wereldoorlog, Ontstaan nieuwe landen
• Moord op Frans Ferdinand (28 juni 1914)
• Frans Ferdinand


  Gavrilo Principe
• Von Slieffenplan


  Angst voor een "twee frontenoorlog", Aanvalsplan tegen Frankrijk
• Vijf dieper liggende oorzaken voor Wereldoorlog


  • Militairisme
  • Imperialisme
  • Nationalisme
  • Wapenwedloop
  • Bondgenootschappen
• Militarisme


  Het leger heeft een grote rol in de samenleving, Oorlog wordt als noodzakelijk en heldhaftig gezien
• Imperialisme


  Europese landen ruziën om koloniën, Frankrijk en Duitsland leggen zich niet neer bij de dominantie van Engeland buiten Europa, Duitsland streeft naar meer koloniën (Weltpolitik)
• Nationalisme


  Duitsland wil ook een wereldrijk, Volkeren willen onafhankelijkheid, Frankrijk wil revanche na Frans-Duitse Oorlog 1871
• Wapenwedloop


  Wapenwedloop tussen Duitsland, Frankrijk, Engeland en Rusland, Dienstplicht (miljoenen legers), Technologische vooruitgang (bijvoorbeeld de trein)
• Bondgenootschappen


  Centralen versus de Geallieerden, Bij een conflict tussen twee landen waren de bondgenoten verplicht om mee te vechten
• Gavrilo Principe
• Wat was de aanleiding voor de Eerste Wereldoorlog?
• Wat was het Von Slieffenplan?
• Oorzaken Eerste Wereldoorlog


  • Nationalisme
  • Imperialisme
  • Bondgenootschappen
  • Militairisme
  • Wapenwedloop
• Moord op Frans Ferdinand in 1914
• Totale oorlog


  Het inzetten van de hele bevolking en alle bedrijven om de oorlog te kunnen winnen, Mannen zaten verplicht in het leger, Vrouwen werden ingezet om het werk van de mannen te doen, dit was belangrijk voor de emancipatie van vrouwen, Fabrieken moesten wapens produceren, Kranten moesten positief over de oorlog schrijven, Wetenschappers moesten nieuwe wapens ontwikkelen
• Propaganda


  Het verspreiden van ideeën van een partij of persoon, via bijvoorbeeld de krant of poster, Via massamedia (radio, krant, enz) werd propaganda verspreid, Doel: eigen bevolking overtuigen of tegenstanders negatief afschilderen
• Censuur


  De overheid controleert de pers. Ze moeten schrijven wat de overheid wil
• In februari 1917 ontstaat er een revolutie in Rusland
• Rusland verloor veel soldaten in de oorlog
• De Tsaar Nicolaas II krijgt de schuld van de verliezen
• Er braken voedselrellen uit in de grote steden (Moskou / St. Petersburg)
• In oktober 1917 komen de communisten onder leiding van Lenin aan de macht
• Lenin sluit vrede met Duitsland
• Tsaar Nicolaas II
• In april 1917 besluit de VS mee te doen aan de oorlog aan de kant van de geallieerden
• Duitsland wilde zeeblokkade stoppen met duikboten en Engeland isoleren
• Onbeperkte duikbotenoorlog: elk schip dat naar Engeland voer werd beschoten. Ook Amerikaanse schepen worden beschoten
• Zimmermanntelegram: VS onderschept een Duits telegram waarin Mexico wordt uitgenodigd de oorlog te verklaren aan de VS. Dit is de directe aanleiding voor de Amerikaanse deelname aan de oorlog
• Wapenstilstand (11-11-1918)
• Duitsland geeft zich over in 1918. De legerleiding onder Paul von Hindenburg realiseert zich dat ze de oorlog niet meer kunnen winnen
• Het leger was uitgeput
• Grote tekorten in Duitsland door zeeblokkades
• De VS is sinds 1917 betrokken bij de oorlog
• Novemberrevolutie van 1918/1919, Opstanden door communisten in verschillende steden. Waaronder Berlijn. Muiterij bij de Duitse Marine
• Wilhelm II vlucht naar Nederland
• Een burgerregering onder leiding van rijkskanselier Max van Baden moet de wapenstilstand tekenen
• De legerleiding wil niet de schuld krijgen van de oorlog
• Opdracht: Propaganda (10 min)