Economie

• Veel jongeren in Nederland werken. Zon 75 procent van de jongeren tussen de 15 en 24. In heel Europe is dit maar 30 procent
• Nederlandse bedrijven zijn daarom goedkoper uit, omdat jongeren minder geld krijgen per uur. En doordat er meer aanbod is op de arbeidsmarkt delen de lonen ook
• Flexibel contract


  Je werkt dan voor een vaste tijd bijvoorbeeld een half jaar. Je kan ook werken voor een uitzendbureau. Je hebt met een flexibel contract weinig baanzekerheid
• Vast contract


  Biedt meer financiële zekerheid. Ook kom je eerder in aanraking voor een hypotheeklaning om een huis te kunne kopen
• Werkenden


  • Loondienst
  • Zelfstandig
• Loondienst


  Je hebt een vast contract en bent flexibel
• Zelfstandig


  Je bent een zzp'er en hebt geen personeel
• We spreken in Nederland al jaren van flexibilisering: een arbeidsmarkt die steeds flexibeler wordt
• Dit betekent dat het goed gaat met de economie en er veel werknemers nodig zijn
• Aanbod van arbeid


  • Werknemers
  • Zelfstandigen
  • Werklozen
• Vraag naar arbeid


  • Werknemers
  • Zelfstandigen
  • Vacatures
• Loon


  De beloning die werkende in de loondiensten ontvangen voor het ter beschikking stellen van hun arbeid
• Werkgevers willen een zo laag mogelijke loon

  Werknemers willen een zo hoog mogelijk loon
• Krapte op de arbeidsmarkt


  Er zijn veel vacatures en weinig werklozen die deze banen kunnen vervullen. De vraag groeit harder dan het aanbod
• Verruiming van de arbeidsmarkt

  Er is hoge werkloosheid en weinig openstaande vacatures. Het aanbod groeit harder dan de vraag
• In Nederlands spreken we al vanaf 2014 van een verkapping van de arbeidsmarkt. Dit komt door corona, hoogconjunctuur en vergrijzing
• Hoogconjunctuur


  Men besteedt veel, er moeten veel producten en diensten geleverd worden en daar zijn veel werknemers voor nodig
• Vergrijzing


  De groep 67-plussers in verhouding steeds groter wordt ten opzichte van de jongeren generatie. De 67-plussers mogen allemaal met pensioen maar de jongeren generatie kan niet alle banen op vullen
• Tijdens corona hebben veel mensen veel geld bespaart maar geen leuke dingen kunnen doen. Na corona is er een soort inhaalslag gekomen
• Er zijn ook mensen die ondanks de hoogoonjunctuur alsnog werkloos zijn. Deze mensen vallen onder de structureel werklozen. Deze heb je altijd ongeacht de stand van de economie
• Oplossingen voor krapte op de arbeidsmarkt

  • Automatisering, denk aan robots die het werk over nemen
  • Werken aantrekkelijker maken, denk aan minder belasting of kinderopvang gratis maken, mensen willen dan meer werken
  • Arbeidsmigranten naar Nederland brengen
• Keuzeprobleem in de economie

  Hoeveel uur besteed je aan betaald werk on hoeveel uur vrije tijd wil je?
• Wie meer werkt verdient meer geld maar heeft minder tijd om dit te besteden
• Als het uurloon stijgt

  Stijgen de opofferingskosten van vrije tijd. Mensen werken dan eerder
• Als de uurloon hoger wordt en je bent blij met je inkomen


  Hoef je minder uur te werken voor hetzelfde bedrag. Je zult nu minder werken
• Als het goed gaat in de economie

  Besteden mensen meer, je hebt den meer personeel nodig om diensten en producten to produceren. De lonen gaan dan omhoog. Meer mensen willen nu werken
• Als het niet goed gaat met de economie

  Besteden mensen minder. Er is dan minder personeel nodig. De lonen dalen dan. Minder mensen willen den werken
• Aanzuigeffect


  Als het goed gaat in de economie, mensen die zich eerst niet aanboden op de arbeidsmarkt gaan nu wel werken
• Ontmoediging effect


  Als het niet goed gaat met de economie, jongeren die bijvoorbeeld net kisar zijn met hun studie kiezen oorder om door te studeren
• Deeltijdfactor


  Als we het aantal uren dat iemand werkt uitdrukken in het aantal uren van een volttijdbaan vinden we de deeltijdfactor. 0,6 staat gelijk aan 60 procent van een voltijdbaan
• Totale bevolking


  • Jonger dan 15
  • 15 tot 75
  • Ouder dan 75
• Potentiële beroepsbevolking


  • Beroepsbevolking
  • Niet-beroepsbevalling
• Beroepsbevolking


  • Werkenden
  • Werklozen die wel een baan willen
• Werkenden


  • Zelfstandigen
  • Werknemers
• Bruto participatiegraad


  Geeft aan hoeveel procent van de potentiele beroepsbevolking tot de beroepsbevolking hoort. Beroepsbevolking/ potentible beroepsbevolking keer 100
• Netto participatiegraad


  Geeft aan hoeveel procent van de potentiele beroepsbevolking tot de werkenden behoort. Werkzame beroepsbevolking/potentible beroepsbevolking keer 100
• Door vergrijzing zijn er minder mensen in de arbeidsgeschikte leeftijd en neemt het arbeidsaanbod af. Er zijn dus meer uittreders dan toetreders binnen het aanbod op de arbeidsmarkt
• Om de uitstroom te beperken is de AOW-leeftijd van 65 naar 67 gestegen. En ze maken langer werken fiscaal aantrekkelijker
• Ies ratio


  De verhouding tussen de inactieven en de actieven. De inactieven zijn de uitkeringsgerechtigden van 15 jaar en ouder en de actieven zijn de werkzame personen van 15 jaar en ouder
• Het aantal uitkeringsgerechtigden mag niet te hoog worden, anders wordt de sociale zekerheid onbetaalbaar. Daarom worden sociale wetten aangescherpt zodat er minder mensen minder lang recht hebben op een uitkering