PPT

• Welke evoluties hebben er op Aarde plaatsgevonden?

  • Hoe is het leven op Aarde geëvolueerd?
• In welk(e) eon, era, periode en tijdvak leven wij momenteel?


  • EON
  • ERA
  • PERIODE
  • TIJDVAK
• Precambrium


  Het eerste eon, 4,6 miljard jaar geleden -> 541 miljoen jaar geleden, langste geologische periode
• Vorming van de Aarde, Ontstaan van leven, Evolutie van de atmosfeer en oceanen, Vorming van continenten, Geologische activiteit en impact-evenementen die Aarde vorm hebben gegeven
• Hoeveel tijd zit er tussen de big bang en het ontstaan van de Aarde? 9,2 miljard jaar (13,8 miljard jaar – 4,6 miljard jaar)
• Waarom is er geen leven mogelijk in de eerste 500 miljoen jaar na het ontstaan van de Aarde? Tijdens deze fase worden de planeten nog volop gevormd. Een planeet zo groot als Mars, genaamd Theia, botst met de Aarde. Op dat moment ontstaat de Maan. De temperatuur is enorm hoog en de atmosfeer is toxisch.
• Wat is de oorsprong van het water op Aarde? Gedurende 20 miljoen jaar slaan meteorieten in op aarde, deze bevatten watermoleculen
• Stromatolieten waren de eerste organismen die door fotosynthese zuurstof konden produceren. Waarom duurde het nog lang voor er voldoende zuurstof in de atmosfeer aanwezig was om het aantal soorten niet alleen in het water, maar ook op het land te laten exploderen? Eerst werd alle zuurstof gebruikt om het ijzer dat in de oceanen aanwezig was te oxideren. Pas daarna kon er zuurstof ontsnappen naar de atmosfeer.
• Toen de Aarde 4,6 miljard jaar geleden gevormd werd, was er nog niet onmiddellijk leven aanwezig. Dat kwam er pas nadat de temperatuur gedaald was en er voldoende water en zuurstof aanwezig waren.
• Precambrium


  Vroegste leven
• Phanerozoïcum


  Zichtbare leven
• Het leven wordt zichtbaar in fossielen
• Cambrische explosie


  Enorme toename van nieuwe levensvormen (organismen met exoskelet → fossiliseren → leven wordt zichtbaar)
• Hoe zag de Aarde eruit?


  • Continentale massa verdeeld over het grote continent Gondwana in het zuiden en enkele kleinere continenten in het noorden (Baltica, Avolonia, Laurentia)
  • Naarmate de tijd vordert, bewegen de continenten steeds meer richting het noorden
  • Avalonia en Baltica botsen, Laurentia botst nadien met Avalonia en Baltica ➞ samen vormen ze Euramerika
  • Gondwana beweegt verder noordwaarts en botst in het Laat-Devoon met Euramerika
  • Botsing duurt voort en kent zijn hoogtepunt in het Carboon
  • Alle continenten komen weer samen en vormen het supercontinent Pangea
• Overgang Paleozoïcum naar Mesozoïcum: Grootste massa-extinctie: meer dan 90% van het mariene leven en 70% van het landleven stierf uit

  
• Oorzaak massa-extinctie? Enorme vulkaanuitbarstingen ➞ gigantische hoeveelheden CO2 die in de atmosfeer terecht kwamen (dodelijk broeikaseffect) en te weinig zuurstof ➞ enorme uitstervingsgolf
• Mesozoïcum


  'Tijdperk van de dinosauriërs', 3 periodes: Trias, Jura ('Jurassic Park') en het Krijt
• Overgang Mesozoïcum naar Cenozoïcum: massa-extinctie!

  
• Meteorietinslag: uitsterven van onder andere dinosauriërs, stofdeeltjes blokkeerden zonlicht ➞ temperatuur daalde maandenlang, CO₂ in de lucht deed temperatuur nadien stijgen