PANITIKAN

• Maikling kwento


  Isang salaysay ng isang mahalagang pangyayaring kinasasangkutan ng isa o ilang tauhan at may isang kakintalan o impresyon
• Maikling kwento


  • Kuwento ni Mabuti ni Genoveva Edroza-Matute
  • Bahay na Bato ni B.L. Rosales
  • Yumayapos ang Takipsilim ni Genoveva Edroza-Matute
  • Suyuan sa Tubigan ni Macario Pineda
  • Ang Pag-uwi ni Genoveva Edroza-Matute
  • Dugo at Utak ni Cornelio Reyes
• Kuwento ni Mabuti


  • Binibigyang-diin ang katauhan o personalidad ng pangunahing tauhan
• Bahay na Bato


  • Binibigyang-diin ang pagkakawing-kawing ng mga pangyayari
• Yumayapos ang Takipsilim


  • Binibigyang-diin ang tagpuan at atmospera ng akda
• Suyuan sa Tubigan


  • Binibigyang-diin ang paligid, kaayusang panlabas at kakanyahang pampook ng isang lugar o komunidad
• Ang Pag-uwi


  • Binibigyang-diin ang kaisipan o ang makabuluhang diwang taglay
• Dugo at Utak


  • Binibigyang-diin ang paraan ng pag-iisip ng pangunahing tauhan
• Dula


  Uri ng panitikan na isinusulat upang itanghal sa entablado o tanghalan
• Uri ng dula


  • Komedya
  • Trahedya
  • Melodrama
• Komedya


  Paksa ay katawa-tawa
• Trahedya


  Paksa ay tumatalakay sa kalungkutan ng pangunahing tauhan at karaniwang nagtatapos sa kanyang kamatayan
• Melodrama


  Paksa ay tumatalakay sa kalungkutan at paghihirap ng mga tauhan ngunit nagwawakas sa kanilang tagumpay
• Alamat


  Mga salaysaying nauukol sa pinagmulan ng mga bagay-bagay, karaniwang hubad sa katotohanan
• Pabula


  Mga salaysaying kinasasangkutan ng mga hayop, halaman at maging ng mga bagay na walang buhay na kumikilos at nagsasalita na wari ba'y tunay na mga tao, hubad din sa katotohanan ngunit may layuning pukawin ang isipan ng mga bata sa mga aral na makahuhubog sa kanilang kilos at pag-uugali
• Parabula


  Mga kwentong hinango sa Banal na Kasulatan, may layunin din itong mag-iwan ng aral na kapaki-pakinabang sa buhay
• Anekdota at maiikling salaysay


  May layuning umaliw o magbigay-aral sa mga mambabasa
• Sanaysay


  Pagpapahayag ng kuru-kuro o opinyon ng isang may-akda hinggil sa isang suliranin o paksa
• Uri ng sanaysay


  • Formal
  • Informal
• Formal na sanaysay


  Paksa ay hindi karaniwan at nangangailangan ng matiyagang pag-aaral o pananaliksik
• Informal na sanaysay


  Paksa ay karaniwan lamang at hindi na nangangailangan ng pag-aaral o pananaliksik, hugot sa sariling karanasan lamang ng isang may-akda o pagpapahayag lamang ng kanyang pansariling observasyon o pananaw
• Talambuhay


  Kasaysayan ng buhay ng isang tao
• Uri ng talambuhay


  • Pansarili
  • Paiba
• Balita


  Paglalahad ng mga pang araw-araw na pangyayari sa lipunan, pamahalaan, sa mga lalawigan, sa ibayong dagat, maging sa industriya, kalakalan, agham, edukasyon, palakasan at pinilakang-tabing
• Talumpati


  Isang pagpapahayag na binibigkas sa harap ng mga tagapakinig, nauuri batay sa iba't ibang layunin
• Layunin ng talumpati


  • Humikayat
  • Magbigay-informasyon
  • Magpaliwanag
  • Mangatwiran
  • Maglahad ng opinyon o paniniwala
  • Lumibang
• Akdang patula


  May apat na uri: tulang pasalaysay, tulang pandamdamin o liriko, tulang padula o dramatiko at tulang patnigan
• Tulang pasalaysay


  Kwento ng mga pangyayari at nasusulat nang patula, may sukat at tugma, nauuri ayon sa paksa, pangyayari at tauhan
• Uri ng tulang pasalaysay

  • Epiko
  • Awit
  • Kurido
• Epiko


  Tulang nagsasalaysay hinggil sa kabayanihan, katapangan at pakikipagsapalaran ng isang pangunahing tauhan sa gitna ng mga pangyayaring hindi kapani-paniwala
• Awit at kurido


  Mga patulang salaysay na paawit kung basahin, pawang sa ibang bansa ang tagpuan ng mga pangyayari
• Awit


  May taludtod na lalabindalawahing pantig
• Kurido


  May wawaluhing pantig ang bawat taludtod
• Tulang pandamdamin o liriko


  Mga tulang tumatalakay sa marubdob na damdamin na maaaring ng may-akda o di kaya'y ng ibang tao
• Uri ng tulang pandamdamin o liriko

  • Awiting-bayan
  • Soneto
  • Elehiya
  • Dalit
  • Pastoral
  • Oda
• Awiting-bayan


  Maiikling tulang binibigkas nang may himig, karaniwang nagpapasalin-salin sa iba't ibang henerasyon sa pamamagitan ng bibig ng tao
• Soneto


  Tulang may labing-apat na taludtod hinggil sa damdamin at kaisipan at karaniwang naghahatid ng aral sa mambabasa
• Elehiya


  Tulang nagpapahayag ng panimdim dahil sa pagyao ng isang minamahal
• Dalit


  Tulang inaawit bilang pagpuri sa Diyos o sa Mahal na Birhen, nagtataglay ito ng kaunting pilosopiya sa buhay
• Pastoral


  Mga tulang naglalarawan ng paraan ng pamumuhay sa kabukiran