ontginnen, inpolderen en nieuwe landbouwtechnieken
ontwikkeling steden
voedseloverschotten door drieslagstelsel
specialisatie in goederen
handelaren organiseerden zich
koopmansgilden
de investituurstrijd
de strijd tussen de paus en de Duitsevorsten om het recht om de bisschoppen te mogen benoemen
positieve gevolgen kruistochten
voordelige handelscontacten
culturele uitwisseling
uitwisseling van artistieke en wetenschappelijke kennis
belangen bij het stadrecht en opkomende steden
lagere feodale heerser: met een stad in de buurt kan hij graan verkopen en luxe producten inkopen
landsheer: door stadrecht te geven in ruil voor belasting heeft hij geld om ambtenaren en soldaten aan te stellen, hierdoor is hij minder afhankelijk van lagere adel
stedelijke burgerij: door stadrecht hadden zij de mogelijkheid tot zelfbestuur, eigen wetgeving, eigen bescherming en jaarmarkten
wat houd de tweezwaardenleer in
in de christelijke wereld word aangenomen dat god twee machten had aangewezen te heersen over de wereld: de geestelijke en de wereldlijke macht
