MAIKLING KASAYSAYAN NG PANITIKAN

• Politeknikong Unibersidad ng Pilipinas
• Kolehiyo ng Letra at Literatura
• I N S T . G I S E L L E S . C A B R E R A
• K A G A W A R A N N G F I L I P I N O L O H I Y A
• Maikling Kasaysayan ng Panitikang Filipino (Dispensasyon, Impluwensya at Kahalagahan)
• Dispensasyon


  Isang pangkalahatang estado o pagkakasunud-sunod ng mga bagay / a certain order, system, or arrangement / provision
• Isa sa naunang tagapagkwento ang Babaylan sa Philippine History ni Dr. Zeus Salazar
• Speaker: 'ang babaylan noong unang panahon ang "pinakasentral na personahe sa ating lipunang Pilipino sa larangan ng kalinangan, relihiyon at medisina… ang namamahala sa kabuuang mitolohiya ng bayan."'
• Speaker: '"a specialist in the fields of culture, religion, medicine and all kinds of theoretical knowledge about the phenomenon of nature."'
• Sa pamumuno ng bayan, kung ang datu ang politikal na mga pinuno, nariyan ang mga babaylan sa larangang espirituwal
• Tatlong papel ng babaylan


  • Tagapamagitan ng mundong espirituwal ng mga anito at ng mga tao
  • Manggagamot
  • Nagmememorya at umaawit ng epiko ng bayan
• Imahe ng mga hayop


  • Katuwang sa pagbubukid
  • Baboy ramo na kanilang tinutugis
• Pyudalismo / Feudalism


  A social system that existed in Europe during the Middle Ages in which people worked and fought for nobles who gave them protection and the use of land in return
• Mga sistema sa Pinas


  • Panginoong maylupa - nangungupahan
  • Polo y servicios (forced labor)
  • Encomienda
  • Hacienda
• Mga itinanim


  • Tabako
  • Niyog
  • Tubo
• Tubo / Sugarcane


  Asukal - azucarera

  
• Puno ng niyog / Coconut tree


  • Tree of life
  • Gata / Coconut milk / Leche de coco

  
• During the colonial period, the Spanish brought coconuts to the Pacific coast of Mexico from the Philippines, which was for a time governed on behalf of the King of Spain from Mexico
• Impluwensya ng Kastila sa Panitikang Filipino


  • Pagtanggal ng baybayin at paggamit ng Alpabeto Romano
  • Pagkakaturo ng Doctrina Cristiana
  • Pagsulong ng wikang Kastila
  • Pagkakadala ng mga Alamat ng Europa at tradisyong Europeo
  • Pagkakasalin ng makalumang panitikan
  • Pagkakalathala ng iba't ibang aklat pambalarila
  • Pagkakaroon ng makarelihiyong himig ng mga lathalain
• The method of printing was xylography, or woodblock printing, so that each page of the text was printed from hand-carved woodblocks. The printer was believed to have been Juan de Vera, a Chinese man and Catholic
• Modeled after Chinese xylography, printing was adopted to European characters and format that were provided by Spanish books in the Philippines at that time
• Ang orihinal na akdang Urbana at Feliza (1854) ni Modesto de Castro ay nagkaroon ng salin sa Ilokano ni Jacinto Caoile Mariano at nilimbag sa Maynila noong 1866 sakâ isinalin sa Bikol ni Fruto del Prado at nalathala sa Maynila noong 1892
• Ang sinasabing unang nobela sa Ingles, ang A Child of Sorrow ni Zoilo Galang ay isinalin niya mismo bilang Anak Dalita
• Nasira ang mga sakahan dahil sa laging pakikipaglaban ng mga Hapones sa mga Pilipino
• Nagkaroon ng kakulangan sa pagkain dahil sa hindi na matamnan ang mga taniman
• Nagsitaasan din ang mga bilihin dahilan upang magrasyon ang pamahalaan
• Sa kasalukuyan, mas may kalayaan na sa panitikan ang mga Pilipino sa usapin ng pagbasa at pagsulat
• Impluwensya


  To flow into, stream in, pour in
• Mga akdang pampanitikan na nagdala ng impluwensya sa buong daigdig


  • Banal na Kasulatan o Bibliya
  • Koran mula sa Arabia
  • Illiad at Odyssey ni Homer
  • Mahabharata
  • Canterburry Tales - Geoffrey Chaucer
  • Uncle Tom's Cabin - Harriet Beecher Stowe
  • La Divina Comedia - Dante Alighieri
  • El Cid Compeador (epic poem; champion)
  • Isang Libo at Isang Gabi
  • Aklat ng mga Patay
• Kahalagahan


  Importansya/important: significant, of much import, bearing weight or consequence
• Kahalagahan ng Pag-aaral ng Sariling Panitikan


  • Makilala ang ating sarili bilang Pilipino
  • Mababatid ang kadakilaan at karangalan ng ating mga sariling tradisyon at kultura
  • Mapapahalagahan ang kadakilaan ng ating kasaysayan
  • Mababatid ang pagkakatulad at pagkakaiba-iba ng katangian ng mga panitikan ng iba't ibang rehiyon
  • Matutukoy ang mga kalakasan at kahinaan ng ating lahi
  • Mahuhubog ang magiging anyo, hugis, nilalaman at katangian ng panitikan sa kasalukuyan