MGA SALIGAN SA PANUNURING PAMPANITIKAN

• Mga Saligan sa Panunuring Pampanitikan


  • Realismo
  • Romantisisismo
  • Klasisismo
  • Pormalismo
  • Impresyunismo
  • Ekspresyunismo
  • Eksistenyalismo
  • Historicism at New Historicism
  • Feminismo
  • Marxismo
  • Queer
  • Transgressive Fiction
  • Teksto-Konteksto-Interterteksto
• Teorya


  Malalim na paghimay sa mga akdang pampanitikan sa pamamagitan ng paglalapat ng ibat't ibang dulog ng kritisismo
• Realismo


  • Ipinaglalaban ang katotohanan kaysa kagandahan
  • Sinumang tao, anumang bagay at lipunan ay dapat maging makatotohanan ang paglalarawan o paglalahad
  • Karaniwang nakapokus ito sa paksang sosyo-pulitikal kalayaan, at katarungan para sa mga naapi
• Romantisisismo

  • Pinapahalagahan ang damdamin at guniguni
  • Higit na mahalaga ang damdamin kaysa sa isipan
  • Pagbibigayhalaga sa bisa ng pagkakagamit ng kalikasan at kapaligiran sa pagiging masining ng akda

  
• Klasisismo


  • Ito ay ang mga sinulat ng mga dakilang manunulat
  • Pinapahalagahan ang kaisipan kaysa damdamin
  • Ipinapahayag ng teoryang ito na ang isang akda ay hindi naluluma o nalalaos
• Maituturing ang tulang "Akó ang Daigdíg" bilang pinakatanyag na likha ni Alejandro G. Abadilla, na siyáng kinikilálang "Ama ng Makabagong Panulaang Tagalog." Una itong nalathala sa Liwayway noong 1940. Kabilang ito sa unang aklat ng mga tula ni Abadilla, ang Ako ang Daigdig at Iba Pang Tula (1955)
• Pormalismo / Pormalistiko


  • Ang pagpapaliwanag sa anyo ng akda ang tanging layunin ng pagsusuri
  • Matukoy ang: nilalaman, kaanyuan, o kayarian, paraan ng pagkakasulat ng akda
• Impresyunismo


  • Ang teoryang impressionismo ay tumutukoy sa paglikha ng impresyon ng karanasan ng mga tauhan
• Ekspresyunismo


  • Ipinahahayag ng manunulat ang kanyang kaisipan lalo na ang kanyang nadarama
• Vincent van Gogh: The Starry Night
• Eksistenyalismo


  • Pagpapakita ng pag-iral ng indibidwal o karakter sa kwento: may kakayahang magpasya o dumanas sa buhay
• Historicism at New Historicism


  • Ang karanasan ng isang lipi ng tao na siyang masasalamin sa kasaysayan ay bahagi ng kanyang pagkahubog
  • Nais din nitong ipakita na ang kasaysayan ay bahagi ng buhay ng tao at ng mundo
• Feminismo


  • Babae o sagisag babae ang pangunahing tauhan ay ipimayagpag ang mabubuti at magagandang katangian ng tauhan
• Marxismo


  • Isang pandaigdigang pananaw at pagsusuri ng lipunan na tumutuon sa ugnayan at hidwaan ng mga antas ng lipunan na gumagamit ng materyalistang interpretasyon ng takbo ng kasaysayan, at diyalektikong pananaw ng pagbabago ng lipunan
• Manunulat ng mga Manggagawa/ Ama ng Makatang Manggagawa
• Queer


  Transgressive Fiction/Theory: Transgress = to do something that is not allowed : to disobey a command or law