FILIPINO story

• Ikinagalit ni Padre Damaso ang pagkakalipat sa kaniya dahil may mga kasulatang nawawala.
• Sinabi pa ni Padre Damaso na hindi dapat nakikialam ang pamahalaan sa ginawa ng mga prayle.
• ipinagtanggol ni Tenyente Guevara ang pamahalaan at nagbanta na ipararating niya sa kinauukulan ang ginawa ni Padre Damaso
• prayle ang totoong makapangyarihan noong mga panahong iyon
• ginawang pagpatay sa korporasyon ng mga prayle kay Gobernador Bustamante.
• Nasawata naman ni Padre Sibyla ang paglala ng pagtatalo nina Padre Damaso at Tenyente Guevara.
• Ipinagkaila naman ni Padre Damaso na nagging kaibigan niya si Don Rafael.
• si Tenyente Guevara ay ibinalita niya kay Ibarra ang totoong nangyari sa kaniyang ama.
• Nakipagkita muna si Ibarra kay Maria Clara na nasa Manila pa noon bago magtungo sa bayan ng San Diego
• sinabi ni Ibarra ang kaniyang ama na kailangan niyang dalawin dahil Araw ng mga Patay kinabukasan.
• Nagtungo sa sementeryo ng San Diego si Ibarra upang madalaw ang libingan ng kanyang ama subalit natuklasang wala roon ang bangkay dahil ipinalipat ni Padre Damaso sa libingan ng mga Tsino.
• Napagkamalan ni Ibarra si Padre Salvi na may kagagawan kaya nasaktan niya ito nang masalubong mula sa sementeryo.
• Nalaman ni Ibarra na tumutulong pala sa mahihirap an kaniyang ama para makapag-aral ang mga ito.
• Naisip ni Ibarra na huwag nang ipaghiganti ang nagyari sa kanyang ama bagkus magpatayo na lamang ng paaral an para makapag-aral ang maraming kabataan.
• Huminging payo si Ibarra kay Pilosopo Tasyo kung ano ang dapat gawin para magtagumpay sa kaniyang balak na paaralan
• Sinabi ni Pilosopo Tasyo na kailangan niyang magpakumbaba sa mga makapangyarihan kung gusto niyang magtagumpay.
• Una, napansin ng mga mamamayan ang malaking pagbabago kay Padre Salvi. Lalo siyang nangayayat at laging nakamasid kay Maria Clara.
• Bago ang araw ng pagbabasbas ng paaralan, nabigyan ng babala ni Elias si Ibarra na mag-ingat sapagkat manganganib ang kaniyang buhay
• Nagkatotoo ang sinabi ni Elias, bumag sak ang hinuhugos na bato sa kinaroroonan ni Ibarra, isang taong madilaw ang nasawi halip na di ibarra
• muntik nang mapatay ni Ibarra si Padre Damaso at mabuti na lamang,naawat ni Maria Clara.
• Dahil sa ginawa ni Ibarra sa prayle ay pinaratangan siyang isang ekskomulgado.
• Subalit natulungan sia ng Kapitan Heneral na humanga sa kaniya dahil sa ipinakita niyang pagmamalasakitsa alaalang kaniyang ama at kagalingan ng sariling bayan.
• Pinayuhan ng Kapitan Heneral na sumama na lang sa kaniva saEspanya sapagkat hindi nababagay ang takbo ng kaniyang isipan sa sariling bayan.
• Mula nang nagkaroon nang kaso si Ibarra, Nagkasakit si Maria Clara.
• Kinausap ni Padre Damaso si Kapitan Tiago na sirain ang ang kasunduan nila ni Don Rafael tungkol sa pag-isang dibdib nina MariaClara at Ibarra.
• Sinabi ni Kapitan Tiago na may Malaki siyang pagkakautang kay Don Rafael. Sa kabila nito'y nahikayat ng mga prayle si Kapitang Tiago na huwag nang ipakasal pa si Maria Clara kay Ibarra.
• Napaiyak ang prayle nang makita ang kalagayan ng inaanak. Nakita ng lahat na may maawaing puos rin pala si Padre Damaso atmahal niya talaga si Maria Clara
• Dahil sa karamdaman ni Maria Clara, dumating ang mag-asawangsina Don Tiburcio at Donya Victorina de Espadaña, kasama ang pinsang si Linares mula sa Espanya.
• Si Linares ay inaanak ng bayaw ni Padre Damaso. Nagpakilala siya kay Padre Damaso at ibinigay ang isang liham buhat sa kanyang bayaw.
• Sinabi sa liham na kailangan niva ng trabaho at mapapangasawa. Biglang naisip ni Padre Damaso na ipagkasundo si Linares kay Maria Clara.
• Samantala si Padre Salvi' y hindi rin mapakali lalo na sa narinigkay Padre Damaso.
• Pinaghanda ni Padre Salvi si Maria Clara sa pangungumpisal sapagkat nakagagalingdaw ito. Nang gabing iyon, nagging mahaba ang pangungumpisal
• Sa kabilang banda, habang wala si Ibarra dahil inaasikaso niya sa Maynila na mapawalang bisa angekskomunyon, may pinaplanong pag-aalsa sa San Diego na hindi niya alam.
• Si Lucas na kapatid ng taongmadilaw na namatay sa paghuhugos ng bato sa ginagawang paaralan ni Ibarra ay nanghihimok ng mgatauhang sasama sa pag-aalasa.
• Binabayaran niya ang ma taong ito at ang sinasabing namumuno sa kanila' y walang iba kundi si Ibarra.
• Nang bumalik sa San Diego sa Ibarra, nagtuloy agad siya sa tahanan ni Kapitan Tiago. Nabigla siya nang makitang may kasamang lalaki si Maria Clara
• Hindi makapagsalita si Maria Clara nang makita ang kasintahan dahil siya'y nanghihina, tumingin na lamang siya sa binata na parang nagmamakaawa.
• Nagtungo si Ibarra sa ipinatatayong paralan at ibinalita ng maestro de obra na Malaki na angnagagawa nila.
• Namataan niya si Elias at naunawaan niyang may nais itong sabihin sa kaniya. Inutusan niya ang maestro de obra na ibigay sa kaniya ang talaan ng mga manggagawa.
• Napansin niyang wala sa talaan ang pangalan ni Elias. Nakiusa psi Elias kay Ibarra na kung maaari' y makausap niva nang sarilihansi Ibarra.