een fungale cel is opgebouwd van buiten naar binnen als volgt:
manno proteïns
beta glucan
chitine
lipoproteïne
celmembraan
belangrijke schimmels zijn:
dermatofytosen
aspergillus
belangrijke gisten zijn:
candida
cryptococcus
malassezia
histoplasma
dimorphische fingi kan optreden zowel als gist als schimmel
een schimmel waarbij de nagels geïnfecteerd zijn noemen we onychomycose
een fungi met de volgende symptomen:
veranderen huidskleur in tegenovergestelde tint
vlekken
dit is pityriasversicolor door malasseiziafurfur
candida wordt normaal in bedwang gehouden door de normaleflora in de darm. wanneer niet dan kan je candidemie krijgen. hierbij zit het in de bloedbaan en kan het naar interne organen (gevaarlijk)
cryptococcus zal een hersenvliesontsteking veroorzaken (alleen immuungecompromiteerden)
histoplasme is een gist die bij normale mensen een longontsteking en koorts zal veroorzaken. bij immuungecompromiteerden -> ook nog huidletsels.
aspergillus is alleen bij immuungecompromiteerden en is heel erngstig. groeit in de luchtwegen, hersenen, enz. en ziet er echt uit als een paddenstoel en zal heel dodelijk zijn (ook met therapie)
antifungale producten zijn:
azolen
terbinafine
amfotericine-B
flucytosine
echinocandines
Azoles zullen zorgen dat lanosterol niet werkt (dit is net als cholesterol bij ons een belangrijke membraan bouwsteen). alle azoles eindigen in de naam op -azole
cytochroomP3A4 is een enzym voor de afbraak van heel veel moleculen waaronder medicijnen. zit in de lever. azolen zullen dit enzym blokkeren en dus een opstapeling en een ongewenste te hoge dosis van andere medicatie (die normaal afgebroken wordt).
amfotericine-B is een breed spectrum middel. heel nefrotoxisch. sterke affiniteit voor sterolen (membraan bouwstenen) en ook voor die van mensen (gevaarlijk). membranen gaan kalium en calcium lekken. kan niet door de bloed-hersen barrière.
naast amfotericine-B is er ook lipo-amfotericine-B. deze is minder toxisch omdat het in een liposoom gestopt zit.
5-fluorocytosine is een middel wat de aanmaak van genetisch materiaal verhinderd. wordt vaak gecombineert met amfotericine-B. is ook toxisch voor nier en ook beenmerg.
echinocandines gebruikt voor erge candida infecties. goede tolerantie. werkt op celwand