Calamba Hacienda Case

• pinakaimportanenteng yugto sa buhay ni Rizal at ng kaniyang kamag-anak

  Usapin ng Hacienda sa Calamba
• Nagtagal ng ilang taon ang usaping hacienda sa calamba?

  4 taon (1887-1891)
• sistema ng hacienda noong panahon ng Kastila

  • napakalaking lupa pagmamay-ari ng mga prayle kahit di sila ang nangangasiwa at naglilinang ng lupaing ito
  • pangkat relihiyosong may kakarampot na interes sa lupa: ABSENTEE LANDLORDS
  • pangungupahan nh mha INQUILINO: leaseholders-cum-landowners
  • pagkuha ng mga KASAMA o APARCERO: TENANT FARMERS na nagsasaka at naglilinang ng lupain na pwedeng taniman ng mga produktong madaling maibenta sa merkado
  • HACIENDA: mahahalagang pananim sa kapuluan
• isyu ng sigalot sa Calamba

  • pagtaas ng upa sa lupa
  • pagmamay-ari ng lupa ng mga prayle
• ano ang humihikayat sa pagdami ng tao sa isang lupain dahil kailangnang nito ng mga inquilino at kasama upang linangin ang lupa at tamnan ng mga kinakailangang produkto

  HACIENDA
• Calamba noong 19 daantaon

  • 1846: nadoble halos ang populasyon
  • pagtapos ng 19 daantaon: halos natriple ung 1846
• bakit lumaki ang populasyon (halos natriple)?

  pagpasok ng mga Inquilino lalo na yung mga nagtatanim ng TUBO upang kumuha ng produkto bilang ASUKAL
• ilang hacienda ang taglay ng mga prayle

  3
• ano-ano ang mgs taglay na hacienda ng mga prayle?

  1. Biñan
  2. Calamba
  3. Santa Rosa
• ano ang sakop mg orihinal na hacienda sa Calamba

  • bayan ng Calamba
  • at bahagi ng baybayin ng look ng Laguna
• noong 1759: nakuha nino ang

  hacienda sa Calamba pero napalayas din sila sa kapuluan nung 1768

  Heswita
• noong 1803, binili ng isang Espanyol ang Hacienda sa Calamba sa magkanong halaga?

  44,507 piso
• 1883 sino ang nakakuha ng Hacienda sa Calamba

  Dominikano
• sa huling bahagi ng ika-19 daantaon (1885), dadami yung magkakainteres na magtanim ng PALAY AT TUBO

  • 48 inquilino ng palay
  • 17 inquilino ng asukal
• noong panahon ng Hesuwita, ano lamang ang binabayaran sa Hacienda sa Calamba

  • buwis para sa luoang kinatitirikan ng kanilang tahanan
  • paligid n bayang hindi sakop: bayad lamang para sa paggamit ng patubig
• noong panahon ng Dominiko, ng pinapabayaran sa hacienda sa calamba ay

  buwis para sa loob at labas ng kanilang lupain
• ano ang malaking suliranin:

  Sa kabila ng paglaki ng buwis na binabayad sa at nalilikom ng mga prayle ay nanantiling pareho lamang ang rentang ibinibihay nila sa pamahalaan (o tulad lamang ng binabayaran sa panahon ng mga Heswita)
• Paglubha ng Isya sa Calamba (pt. 1)

  • pagbagsak ng presyo ng asukal sa pandaigdigang pamilihan kalagitnaan ng 1880
  • pagbaba ng ani sa hacienda bunsod sa mga pagbaha
  • pagliit ng kita noong 1886 at pagdoble ng bayad sa upa nang sumunod na taon
  • pagtaas ng ipinapataw na upa sa lupa
• sino ang Gobernador heneral nung panahon ng Calamba Hacienda case na nagnais magkaroon ng isang pangkalahatang imbestigasyon ukol doon sa mga binabayarang upa sa mga hacienda at matuloy tunay na kalagayang pange-ekonomiya at kung ano yung talagang problema sa Calamba

  Emilio Terrero
• ang gobernador sibil ng Laguna ay opisyal na humiling sa mga taga-Calamba ng isang ___

  ulat
• noong Enero 1888, sino ang namuno sa pagsusulat ng ulat para sa isyu sa Calamba?

  Jose Rizal
• noong panahong sumusulat ng ulat si Jose Rizal para sa Calamba, ano ang iba pang nagaganap?

  unang pagbabalik ni Rizal mula sa kaniyang paglalakbay sa Europa
• Bakit kailangang bumalik ni Rizal ng Pilipinas (1st time)?

  • gamutin ang mata ng ina
  • malaman ang epekto ng Noli Me Tangere
  • makita ang kasintahan na si Leonor Rivera
• Paglubha ng isyu sa Calamba (pt 2)

  1. kalabisan sa sakop na lupain ng mga prayle
  2. pagtaas ng kita ng mga prayle dahil sa pagtaas ng upa sa lupa
  3. hindi makatarungang pagtaas ng upa para sa lupa
  4. pananakot na pagpapaalis kapag hindi nakapagbayad ng upa sa lupa
• ano ang hinihiling ng mga taga-Calamba sa gobernador-heneral Terrero?

  pangasiwaan ang pagbuo ng bagong kasunduan sa pagitan ng prayle at inquilino
• bakit naantala ang pagdating ng kajilingan ng mga taga-Calamba kay Gov. Terrero

  napalitan siya naging si Gov. Valeriano Weyler na
• May matinding pagkiling sa mga prayle si Gov. General Valeriano Weyler, ayon sa kaniya:


  mahalaga ang prayle para sa mahigpit na pangangasiwa ng kolonya; tinutulan ang kahilingan ng mga taga-Calamba
• mabilis ang naging aksyon ng pamahalaan doon sa mga naninirahan sa Calamba

  Kasong sibil sa Justicia de Paz ng Calamba upang mapaalis ang mga tag-Calamba: NATALO ang mga PRAYLE
• ikalawang pagkakataon- pag-apela sa Primera Instancia sa Santa Cruz


  NANALO ang mga PRAYLE
• ikatlong pagkakataon: inapela ng mga taga-Calamba sa Real Audiencia sa Maynila


  NATALO ang mga taga-CALAMBA
• wala lang desisyon mula sa TRIBUNAL SUPREMA sa MADRID ay umaksyo na agad ang pamahlaan

  • agosto 1890: sinimulan ang pagpapaalis sa mga taga-Calamba; 400= nawalan ng trabaho
  • jan at feb 1891: 300= nawalan tahanan; sa kalye, puno at tabing-lawa na lang
  • oct 1891: nagpadala Weyler ng malaking hukbo sa Calamba upang magsagawa ng karagdagang pagpapaalis
• ayon sa isang sulat ng bayaw ni Rizal na si Silvestre Ubaldo

  • may iba't ibang kaso silang kinakaharap
  • kinasuhan din ang kapatid niyang si Lucia dahil inakusahang nagtatayo ng tahanan sa luoang hindi sa kaniya
• mula naman sa kaniyang isa pang bayaw ni si Manuel Hidalgo

  • sinabihan Rizal na wag sumulat ng direkta dahil lahat ng liham ay hinaharang ng mga Kastila kaya naman ipadaan daw kay Basa sa Hong Kong at si Mr. Ramos na raw bahala
• sinong kaibigan ni Rizal ang kaniyang kasulatan tungkol sa Calamba Hacienda case at nakisimpatya sa kaniya na tila ba apektado siya mismo sa nangyari sa pamilya ni Rizal at dapat daw isiwalat na sa buong mundo ang mga karahasang ginagawa sa buong Pilipinas

  Ferdinand Blumentritt
• sa liham naman mula sa kapatid ni Rizal na si Paciano, ipinaliwanag niya ang posisyon sa CH case

  • tila nawalan ng pag-ssa batay sa mga salik na di kontroloado ng mga Rizal
  • ibang taga-Biñan ay sinasabihan si Paciano na walang pakialam o di iniisip qng kalagayan ng mga magulang sa ginagawang pagkilos
• saan nasangkot di Paciano na problema dahil sa CH case

  nagsusustento daw o tagapagbigay ng armas sa mga tulisang armado
• ano ang mungkahing solusyin ni Paciano Rizal?

  maliwanag dapat na kailanganh malaman kung saan ba ang hangganan ng lupain ng mga Dominiko, para malaman ang lang ba dapat bayaran
• ano ang nangyari sa mungkahi ni Paciano sa CH case?

  medyo di nagtagumpay, bagkus pinatapon pa yung kamag-anak ni Rizal sa ibang bahagi ng Pinas
• ano ang binubuo ng hukbong pinadala sa Calamba para raw "alisin ang mga nanggugulo sa kapayapaan at kaayusan ng Calamba"

  300 artilyero, 100 sundalong Pilipino, 200 kabalyeriya
• ginamit ang serbisyo ng mga guwardia sibil buhat ____ at ____

  Biñan at Calauan