v5 biologie planten 5.1

• Organen van een zaadplant


  Wortel, stengel, blad
• Weefsels van een plant

  • Dekweefsel (epidermis), vaatweefsel, vulweefsel
• Dekweefsel


  Vormt de buitenzijde van een plant en beschermt tegen waterverlies en infecties
• Vaatweefsel


  Komt in alle organen voor en bestaat voornamelijk uit transportvaten (houtvaten en bastvaten)
• Houtvaten


  Liggen in jaarringen in houtachtige stengels
• Bastvaten


  Liggen om de houtvaten heen in houtachtige stengels, liggen bij elkaar in vaatbundels in kruidachtige stengels
• Vulweefsel


  Zit tussen het dekweefsel en het vaatweefsel en is betrokken bij fotosynthese, opslag en stevigheid
• Lengtegroei


  Vindt plaats in de jongste delen: de stengeltop en de worteltop
• Diktegroei


  Vindt plaats in een ringvormig meristeem dat cambium heet
• Cambium


  Cellen delen zich, één dochtercel blijft in het cambium, de andere komt erbuiten te liggen
• Houtvaten


  Ontstaan uit boven elkaar gelegen houtcellen, cellen zetten dikke secundaire celwanden af, dwarswanden verdwijnen
• Bastvaten


  Dwarswanden tussen cellen komen er openingen in (zeefplaat), cellen verdwijnen niet maar de celkernen wel
• Groei en ontwikkeling van planten

  • Planten groeien hun hele leven door als omstandigheden gunstig zijn, cellen kunnen zich specialiseren, organen kunnen veranderen, nieuwe organen kunnen ontstaan
• Meristemen


  Deelweefsels waar stamcellen voorkomen, zorgen dat planten hun hele leven kunnen groeien
• Groei punten

  Toppen van stengels en wortels, zorgen voor lengtegroei
• Celdeling en celdifferentiatie

  Een meristeemcel deelt zich, één dochtercel blijft meristeemcel, andere cel ondergaat celstrekking en kan van vorm veranderen en een speciale functie krijgen
• Etioplasten

  Bladgroenkorrels die in het donker worden gevormd
• Chloroplasten


  Bladgroenkorrels die in het licht ontstaan uit etioplasten, zorgen voor groene kleur en fotosynthese
• Chromoplasten


  Kleurstofkorrels die zich hebben ontwikkeld uit chloroplasten
• Leukoplasten


  Kleurloze plastiden gespecialiseerd in opslag van zetmeel, olie of eiwitten
• Plastiden kunnen overgaan in een ander type, afhankelijk van de omstandigheden
• Typen plastiden

  • Etioplast
  • Proplastide
  • Chromoplast
  • Chloroplast
  • Leukoplast
  • Amyloplast
  • Proteïnoplast
  • Elaioplast
• Jaarringen


  Ontstaan doordat er elk jaar een laag hout en een dun laagje bast wordt gevormd, zichtbaar door groei in voorjaar en stilstand in winter
• Voorjaarshout


  Wijde houtvaten met dunne wanden, veel water en opgeloste stoffen kunnen vervoeren
• Zomerhout


  Steeds nauwere houtvaten met steeds dikkere wanden
• Jaargrens


  Scherpe overgang tussen donker zomerhout en licht voorjaarshout
• In de bast zijn geen jaarringen te onderscheiden, doordat de bastvaten snel worden samengedrukt