Natuurkunde h4

• Lading


  Het 'iets' dat door de snoeren en het lampje heen beweegt. Een elektrische stroom bestaat uit bewegende lading.
• Isolatoren


  Stoffen die een elektrische stroom niet of heel slecht doorlaten (rubber, glas, plastic, lucht)
• Stroomsterkte


  Hoeveelheid lading die per seconde door een punt in de stroomkring komt
• Stroomsterkte is op elke plaats in de stroomkring even groot
• Geleider


  Stof waar een elektrische stroom gemakkelijk doorheen kan lopen.
• Het maakt niet uit of je de meter voor of na het lampje opneemt in de schakeling: de stroomsterkte is op beide plaatsen gelijk.
• Spanningsbron


  Een onderdeel dat elektrische spanning levert, zoals een batterij, accu of dynamo
• Spanningsbronnen


  • Batterijen
  • Accu's
  • Dynamo's
  • Zonnepanelen
• Spanning


  De hoeveelheid elektrische energie die een spanningsbron levert, gemeten in volt (V)
• Elektrische spanning


  Vergelijkbaar met de spanning van een opgeblazen ballon
• Batterijspanning


  Geeft aan hoeveel energie er aan de stromende lading wordt meegegeven
• Batterijspanning


  Hoe hoger, hoe meer energie wordt overgedragen
• Condensator


  Elektrisch onderdeel dat zich net zo gedraagt als een ballon
• Condensatoren


  • Kunnen worden opgeladen door lading op te slaan
  • Spanning loopt op tot maximum, daarna daalt spanning weer
• Chemische spanningsbronnen


  Batterijen en accu's die een constante spanning leveren door chemische reacties
• Werking van batterijen


  1. Chemische reacties produceren lading die uit de batterij stroomt

  2. Beginstoffen raken op, waardoor spanning daalt
• Herbruikbare batterijen


  Kunnen worden opgeladen door stroom in omgekeerde richting door te laten
• Schakelen van batterijen


  1. Batterijen in serie schakelen om hogere spanning te krijgen

  2. Als één batterij verkeerd om ligt, verlaagt dit de totale spanning
• Oude batterijen bevatten giftige stoffen als kwik en cadmium
• Lege batterijen horen bij klein chemisch afval
• Herbruikbare batterijen


  • Minder milieubelastend dan wegwerpen
  • Kunnen honderden keren worden opgeladen
• Schakelschema


  • Overzichtelijke tekening van schakelingen
  • Onmisbaar bij proeven met elektriciteit
  • Vertelt welke onderdelen je nodig hebt en hoe je die met elkaar verbindt
• Serieschakeling


  • Geen vertakkingen, één stroomkring
  • Als één lampje stukgaat, is de stroomkring verbroken en gaan alle lampjes uit
• Stroomsterkte in serieschakeling


  Overal even groot, maakt niet uit waar je meet
• Spanning in serieschakeling


  Wordt over de lampjes verdeeld, elk lampje krijgt een derde van de bronspanning
• Parallelschakeling


  • Elk apparaat heeft een eigen schakelaar
  • Als één apparaat kapotgaat, kunnen andere blijven werken
  • Elk apparaat krijgt de volledige spanning van de spanningsbron
• Stroomverdeling in parallelschakeling


  • Stroom splitst zich op de plaats waar de schakeling vertakt
  • Stroomsterkte in de takken is steeds een derde van de totale stroomsterkte
• Gemengde schakeling


  Sommige onderdelen in serie, andere parallel
• Vermogen


  Hoeveel elektrische energie een apparaat per seconde verbruikt
• Het vermogen van een apparaat hangt af van de spanning waarop het apparaat werkt en de stroomsterkte die door het apparaat loopt
• Vermogen


  Spanning x stroomsterkte
• Software helpt om het vermogen laag te houden door onderdelen uit te schakelen als het apparaat niet gebruikt wordt
• Capaciteit van batterijen


  Hoeveel elektrische energie een batterij kan opslaan, meestal opgegeven in milliampère-uur (mAh)