Ak 6.2

• Het Holoceen begon


  Ongeveer 12.000 jaar geleden
• Holoceen


  Het geologische tijdvak waarin we nu leven
• Klimaatverandering in het Holoceen

  1. Klimaat warmde snel op

  2. Landijs smolt

  3. Zeespiegel steeg, in totaal zo'n 100 m
• Zeespiegelstijging


  Noordzee vulde zich met water, waardoor de kustlijn steeds verder landinwaarts opschoof
• Transgressie


  Een periode waarin de invloed van de zee toeneemt
• Oorzaken zeespiegelstijging


  1. Smeltend ijs

  2. Bodemdaling
• Bodemdaling in Scandinavië


  Aardkorst kwam langzaam omhoog na het smelten van het ijs
• Bodemdaling in Noord-Nederland


  Bodem zakt in
• Bodemdaling en afsmelten ijs

  Zorgen voor relatieve zeespiegelstijging, eerst snel (60-75 cm/eeuw), later langzamer
• Gevolgen zeespiegelstijging in Nederland

  1. Nattere omstandigheden

  2. Grondwaterpeil kwam omhoog

  3. Ontstaan van moerassig gebied met veen
• Basisveen


  Eerste laag veen die in het Holoceen in Laag-Nederland ontstond, direct op de Pleistocene ondergrond
• Eind aan landwaarts opschuiven kustlijn

  Rond 3850 v.Chr.
• Vorming strandwallen en duinen


  1. Zeespiegel steeg nog wel, maar minder snel

  2. Lage strandwallen vormden zich evenwijdig aan de kust

  3. Wind waaide zand op tot duinen
• Oude duinen


  Deels bewaard gebleven strandwallen
• Vorming getijdengebied


  1. Strandwallen niet aaneengesloten, openingen voor zee

  2. Getijdenbeweging van vloed en eb

  3. Zandplaten droogvielen bij eb

  4. Zwaardere deeltjes zakten naar bodem, fijne kleideeltjes verder weg
• Oude zeeklei


  Laag zand en klei in het waddengebied achter de duinen
• Verdere kustvorming na 3850 v.Chr.

  1. Verschillende rijen strandwallen groeiden in zeewaartse richting aan

  2. Kustlijn schoof op naar het westen en sloot zich aan tot lange duinenrij

  3. Invloed zout zeewater nam af, omgeving werd zoeter
• Verlanding


  Dichtgroeien van open water door plantengroei en veenontwikkeling
• Hollandveen


  Dikke veenpakket uit die tijd
• Hoogveen


  Veen dat tijdens ontstaan helemaal afhankelijk is van regenwater
• Laagveen


  Hollandveen in West-Nederland
• Erosie van veen door stormen


  1. Zeewater sloeg slappe veen weg

  2. Nieuwe zeegaten geslagen

  3. Overgebleven veen bedekt met jonge zeeklei
• Vorming jonge duinen


  1. Zandbanken voor de kust afgebroken

  2. Zand opgeblazen tot nieuwe duinenrij
• Jonge duinen


  Beschermen huidige kustlijn