Thema 4: Sociale controle en deviantie

• Institutionalisering


  Proces waarbij de normatieve elementen van een cultuur vorm krijgen in een vaste structuur (vastliggende handelingspatronen, rollen en posities)
• Institutionalisering

  • Voortplanting
  • Opvoeding
  • Zingeving
  • Verdeling macht
• Socialisatie


  Proces waarin actoren cultuur aangeleerd krijgen (gedeelde betekenissen, gewoonten) + functioneren in de maatschappij (structuur vormgeven)
• Socialisatie


  • Stabiliteit
  • Groepscohesie
  • Doelrealisatie
• Sociale controle


  Proces waarbij het georganiseerde samenleven zichzelf en haar leden reguleert (afwijkingen minimaliseren)
• Sociale controle


  1. Institutionalisatie

  2. Socialisatie

  3. Machtsprocessen (dwang of autoriteit)
• Ethische morele controle orde


  • Homogene samenleving (weinig statusverschil, sociale gelijkheid)
  • Primaire of collectivistische groepen (klein)
  • Verantwoording naar hele groep
• Ethische morele controle orde


  • Publieke opinie
  • Persoonlijke idealen
  • Religie
  • Kunst
• Politieke controle orde


  • Heterogene samenleving (overheersing, sociale ongelijkheid)
  • Secundaire of individualistische groepen
  • Institutionele controlemechanismen
• Politieke controle orde


  • Leger
  • Politie
  • Recht
• Deviantie


  Gedrag dat regels, normen of verwachtingen van de groep schendt + met afkeuring of straf reageren
• Ontstaan en internalisatie normen en waarden

  1. Elementair sociaal handelen

  2. Folkways

  3. Mores (normen)
• Elementair sociaal handelen


  • Begraafplaatsen uit centrum in Rome voor hygiëne
• Folkways


  Collectieve gewoonten, deels normatief + geen sociale controle
• Folkways


  • Feestdagen
  • Begroeten
  • Uiten dankbaarheid
• Mores


  Rationalisaties van gewoonten (bewust nadenken folkways), normatief en reflexief + sociale controle en sanctionering
• Mores


  • Moord (verkeerd)
  • Incest (afgekeurd)
• Wetten


  Legale uitdrukking van mores, maar kritiek
• Wetten komen voort uit mores, maar oefenen ook invloed uit op mores
• Objectieve moraliteit


  Morele feiten (gemeenschappelijk en onpersoonlijk), verplicht + bovenindividueel
• Subjectieve moraliteit


  Wenselijk, individueel, motivatie - Welbehagen + integratie binnen de groep + religie en rituelen, socialisatieproces - Goed voelen bij conformeren aan normen
• Analytisch gevolg


  Inherent gevolg (biologisch gevolg) van een handeling
• Analytisch gevolg


  • Handen niet wassen leidt tot infectie
• Synthetisch gevolg


  Sociale beloning of sanctie die volgt op handleiding
• Synthetisch gevolg


  • Gevangenisstraf na moord (kunstmatig opgelegd)
• Discrepantie = Legaliseren van deviant gedrag
• Normatieve socialisatie


  Proces waarbij actoren normen aangeleerd krijgen, individueel bewustzijn omzetten naar collectief bewustzijn
• Self


  I - Handelen van een individu in een sociale situatie, Me - Beoordeeld de mentaal vastgehouden handeling
• Socialisatie van morele orde - Piaget


  1. Egocentrisme

  2. Normconform gedrag

  3. Moreel realisme

  4. Moreel autonomie
• Moreel realisme


  Moreel handelen door oplegging door de realiteit (kent gedragsregels, maar weet niet waarom)
• Moreel autonomie


  Autonoom kunnen denken en keuzes maken (afhankelijk opvoeding)
• Autoritaire opvoeding maakt het moeilijker om morele autonomie te bereiken
• Politieke orde


  Machtsprocessen bepalen wat deviantie is
• Collectief handelen


  Afwijkend gedrag resultaat in samenleving van netwerk van interacties (geen alleenstaande handeling)
• Crusading reformers


  Vertegenwoordigers van klasse of groep, die moreel kader opleggen via ethisch imperialistische houding, vanuit humanitair motief
• Biopolitiek


  Neiging van politieke orde om effect te hebben in samenleving
• Rule enforcers


  Voeren uit van morele denkwaarde/ politieke orde met bijbehorende regels, overtreders = outsiders
• Wet


  Legale uitdrukking van de heersende mores, heeft direct effect op hoe de mensen moeten leven
• Wet


  • Abortuswet
  • Wet tegen LGBTQ+
• Labeling theory


  Deviantie als label (outsider ontstaat als gevolg van wetgeving) → door sociale toepassing van regels (contextgebonden)