Ontwikkelingspsychologie Questions

• Ontwikkelingspsychologie


  De studie van de ontwikkeling van de mens op lichamelijk, cognitief, emotioneel, en sociaal gebied
• Historische context van speeltuinen

  1. 19e eeuw: meer gericht op motorische ontwikkeling

  2. 21e eeuw: meer richt op samen spelen, sociale interacties en creativiteit
• Perioden van kind ontwikkeling

  • Prenataal: conceptie
  • Babytijd: geboorte
  • Vroege kindertijd: 24-30 maanden
  • Kindertijd: 5-7 jaar
  • Adolescentie: 11-12 jaar
• Richtingen van Piaget, Skinner, Vygotsky, Bandura en Bowbly

  • Piaget: cognitieve ontwikkeling
  • Skinner: operant conditioneren
  • Vygotsky: sociaal-culturele benadering
  • Bandura: sociaal leren
  • Bowlby: gehechtheid
• Theorie


  Een verzameling denkbeelden die gebruikt kan worden als leidraad voor het verzamelen en interpreteren van feiten. Het is een vereenvoudigde beschrijving van de werkelijkheid. Het heeft aannames en is: beschrijvend, verklarend, voorspellend, generaliseerbaar en toetsbaar
• Functie van theorie

  Onobserveerbare mechanismen of processen te beschrijven en die te relateren aan observeerbare gebeurtenissen
• Een goede theorie is toetsbaar en kan worden aangepast
• Theorie van Oei ik Groei


  De theorie gaat ervan uit dat de ontwikkeling van baby's met sprongetjes (transities) verloopt. Vóór een sprong vertoont de baby huilerig en aanhankelijk gedrag (regressie). De sprongen vinden plaats op 10 vaste leeftijden: rond 5,8,12,17,26,30,36,44,52 en 61 weken
• Elementen waaraan een theorie wordt getoetst

  • Pedagogische bruikbaarheid
  • Adequaatheid m.b.t. ontwikkeling
  • Wetenschappelijke waarde
• Het element qua toetsbaarheid van theorie Oei ik groei dat laag was, was externe validiteit
• Punten waarop kwaliteit van onderzoek wordt beoordeeld

  • Objectiviteit
  • Repliceerbaarheid
  • Betrouwbaarheid
  • Validiteit
• Centrale thema's van de ontwikkelingspsychologie

  • Bronnen van ontwikkeling
  • Plasticiteit
  • Continuïteit, discontinuïteit
  • Individuele verschillen
• Bronnen van ontwikkeling


  Nature: invloed van genetische gestuurde biologische aanleg van het individu

  Nurture: invloed van sociale en culturele omgeving op het individu
• Plasticiteit


  In welke mate en onder welke condities is ontwikkeling plastisch? in hoeverre kan de ontwikkeling beïnvloed worden? Dus veranderbaar

  Kritieke periode: een periode waarin een specifieke gebeurtenis of ontwikkeling moet plaatsvinden om de ontwikkeling normaal te laten verlopen.

  Sensitieve periode: een periode in de ontwikkeling waarin een bepaalde gebeurtenis of ervaring een groot effect heeft
• Continuïteit, discontinuïteit

  Continue: kwantitatieve verandering zoals grootte, frequentie, lengte

  Discontinu: kwalitatieve verandering zoals in aard of uiterlijk van gedrag zoals kruipen-lopen
• De psychoseksuele ontwikkeling volgens Freud past het beste bij het centrale thema continue/discontinue
• Ganzen inprenten op het eerste bewegende object dat ze zien gedurende een kritieke periode past het beste bij het centrale thema plasticiteit
• Grand theories van de ontwikkelingspsychologie

  • Behaviorisme
  • Constructivistische theorie
  • Sociaal-culturele theorie
  • Psychodynamische theorieën
• Behaviorisme


  Het veranderen van gedrag door het leggen van verbanden tussen gedrag en de consequenties ervan. Ontwikkeling is het gevolg van leren
• Constructivistische theorie


  Een kind construeert actief zijn eigen werkelijkheid gebaseerd op zijn eigen ervaring: cognitieve ontwikkeling
• Sociaal-culturele theorie


  Biologische en sociale factoren zijn bronnen van ontwikkeling maar ook cultuur. De bijdrage genen en omgeving is indirect, loopt via cultuur
• Psychodynamische theorieën


  Onderzoeken de invloed van universele biologische driften en levenservaringen op ontwikkelingsstadia
• 4 moderne theorieën over ontwikkeling

  • Evolutionaire theorieën
  • Information procestheorieën
  • Systeemtheorieën
  • Sociaal leren theorieën
• Longitudinaal design


  Dezelfde kinderen op meerdere meetmomenten volgen over de tijd
• Cross-sectioneel design


  Een groep kinderen op hetzelfde momenten onderzoeken
• Cohort-sequentieel design


  Een aantal groepen kinderen van verschillende leeftijden volgen over de tijd
• Microgenetisch


  Bepaald gedrag van hetzelfde kind intensief bestuderen op meerdere momenten
• Fenotype

  Observeerbare gedragskenmerken
• Oorzaken van fenotype

  • Observeerbare gedragskenmerken
• Watson: '"Give me a dozen healthy infants and my own specified world to bring them up and I'll guarantee to take any of them at random and train them to become any type of specialist I might select- doctor, lawyer, artist, merchant-chief and yes, even bigger man and thief, regardless of his talents."'
• Chomsky: '"The facts that all normal children acquire essentially comparable grammars of great complexity with remarkable rapidity suggest that human beings are somehow specially designed to do this with data-handling or hypothesis-formulating ability of unknown character and complexit."'
• Verloop reis van genen naar gedrag

  Genen > eiwitten > synapsen > zenuwcellen > netwerken > systemen > gedrag
• Er bestaat geen enkel gen dat gedrag beïnvloed
• Er is geen directe invloed van een gen op gedrag
• Genen determineren het gedrag niet in absolute zin
• Genen werken nooit alleen
• 3 elementen van klassieke gedragsgenetica

  • G= Genetische factoren = A
  • C=Gedeelde omgeving = common environment
  • A= Niet gedeelde omgeving
• Monozygote tweeling


  Eeneiige tweeling: Een bevruchte eicel (zygote) splitst zich. Identiek DNA
• Dyzogote tweeling


  Twee-eiige tweeling: Twee verschillende eicellen bevrucht. Verschillend DNA
• 4 beperkingen van de klassieke gedragsgenetica

  • Uitkomsten hebben betrekking op de gemeten populatie.
  • Grote genetische bijdrage betekent niet dat omgeving geen effect heeft.
  • Geen uitspraken over causale processen of mechanismen die tot een bepaald kenmerk of gedrag kunnen leiden.
  • Onderzoekt in welke mate eigenschappen beïnvloed worden door genetische factoren, maar doet geen uitspraken over welke genen dat zijn. (Moleculaire genetica wel).