L1: Katangian na Dapat Taglayin ng Isang Aktibong Mamamayan

• CITIZENSHIP (PAGKAMAMAMAYAN) - kalagayan / katayuan ng isang tao bilang miyembro ng isang pamayanan / estado ay maaaring iugat sa kasaysayan ng daigdig
• panahon ng kabihasnang Griyego nang umusbong ang konsepto ng CITIZEN
• PERICLES - bumuo sa konsepto ng POLIS
• POLIS - isang lipunang binubuo ng mga taong may iisang pagkakakilanlan & mithiin
• ang pagiging bahagi ni citizen ay para sa KALALAKIHAN LAMANG
• PERICLES - orador ng Athens
• PERICLES - "Hindi lamang sarili ang iniisip ng mga citizen kundi maging ang kalagayan ng estado
• ang isang citizen ay inaasahang makilahok sa mga gawain sa polis tulad ng paglahok sa mga pampublikong asembliya & paglilitis
• ang isang citizen ay maaaring:

  • POLITIKO
  • ADMINISTRADOR
  • HUSGADO
  • SUNDALO
• CITIZENSHIP - batayan ng legal na paninirahan ng tao sa nasyon
• MURRAY CLARK HAVENS (1981) - ang citizenship ay ugnayan ng isang indibidwal at estado at ang pagkakaroon niya ng mga karapatan & tungkulin
• dalawang prinsipyo ng citizenship:

  • JUS SANGUINIS
  • JUS SOLI / JUS LOCI
• JUS SANGUINIS - pagkamamamayan ng tao ay nakabatay sa pagkamamamayan ng kanyang mga magulang
• JUS SANGUINIS - sinusunod sa Pilipinas
• JUS SOLI / LOCI - nakabatay sa lugar kung saan siya ipinanganak
• JUS SOLI / LOCI - sinusunod sa USA
• ARTIKULO IV: PAGKAMAMAMAYAN = SEKSIYON 1-5
• SEKSIYON 1

  • yaong mamamayan ng Pinas sa panahon ng pagpapatibay ng konstitusyong ito
  • ama / ina ay mamamayan ng Pinas
  • isinilang bago Enero 17, 1973 na ang mga ina'y Pilipino, na pumili ng pagkamamamayang Pilipino pagsapit sa tamang gulang
  • naging mamamayan ayon sa batas
• SEKSYON 2

  • katutubong inianak na mamamayan ay mamamayan ng Pinas mula pagsilang na wala nang kailangang gampanang hakbangin
• SEKSYON 2

  • nagpasiya na maging mamamayang Pinoy ayon sa Seksiyon 1, Talataan 3 ay ituturing na katutubong inianak na mamamayan
• SEKSYON 3

  • pagkamamamayang Pinoy maaaring mawala / muling matamo sa paraang itinadhana ng batas
• SEKSYON 4

  • mananatiling ankin ang kanilang pagkamamamayan na mag-asawa ng dayuhan, matangi kung sa kanilang kagagawan / pagkukulang, sila'y ituturing ng batas na nagtakwil
• SEKSYON 5

  • dalawahang katapatan ng mamamayan ay salungat sa kapakanang pambansa at dapat lapatan ng kaukulang batas
• sa kabila nito ay maaaring mawala ang pagkamamamayan ng isang indibidwal:

  • sasailalim sa proseso ng naturalisasyon sa ibang bansa
  • tumakas sa hukbong sandatahan ng ating bansa kapag may digmaan
  • ang panunumpa ng katapatan sa Saligang Batas ng ibang bansa
  • nawala na ang bisa ng naturalisasyon
• YEBAN (2004) - ang isang responsableng mamamayan ay inaasahang makabayan, may pagmamahal sa kapwa, may respeto, etc
• ALEX LACSON - (abogado) naglahad ng 12 na gawaing maaaring makatulong sa ating bansa
• 12 bagay na maaaring gawin ng bawat Pinoy:

  • sumunod sa batas
  • laging humingi ng opisyal na resibo
  • huwag bumili ng smuggled items.
  • positibong magpahayag ng tungkol sa atin at sa sariling bansa
  • igalang nag mga naglilingkod-bayan
  • itapon nang wasto ang basura
  • suportahan ang inyong simbahan
  • tapusing may katapatan ang tungkulin sa eleksyon
  • maglingkod nang maayos sa pinapasukan
  • magbayad ng buwis
  • tulungang ang iskolar / batang mahirap
  • maging mabuting magulang