aardrijkskunde deel 2

• stollingsgesteente


  gesteente dat ontstaat wanneer magma stolt
• basalt


  zwaar en zwart van kleur ontstaan door een snelle stolling (schildvulkaan)
• graniet


  lichter dan basalt, roze met zwart van kleur en werd gevormd door langzame stolling (stratovulkaan, bv in de keuken)
• Andes riet


  ligt op het gebied van stollingstijd tussen basalt en graniet in
• sedimentgesteente


  ontstaat door de ophoping van sediment, kan fossielen bevatten
• zandsteen


  gevormd door de ophoping van zand
• kalksteen


  wit, gevormd door de ophoping van kalk skeletjes van micro organismen (op de zeebodem)
• metamorfe gesteente


  ontstaat door de omvorming van stollingsgesteente en sedimentgesteente onder hoge druk en temperatuur in de aardkorst
• marmer


  wit met zwart, ontstaan door de omvorming van kalksteen
• leinsteen


  zwart, ontstaan door omvorming van schal/ klei
• actualiteitsprincipe


  het uitgangspunt dat fysische processen zoals die nu plaatsvinden in het verleden ook zo plaats vonden
• aardkern

  Het binnenste van de aarde, dat bestaat uit vaste en vloeibare metalen
• aardmantel


  vaste buitenste steenlaag, relatief dun; bestaat uit aardplaten
• lithosfeer


  gesteente inclusief relief en bodem
• atmosfeer


  lucht gassen rond aarde
• hydrosfeer


  water + waterdamp, sneeuw en ijs
• biosfeer


  planten en dieren levende, natuur organismen en organisch materiaal
• ontropesfeer


  mens deel van aardkorst waarop mens grote invloed uitoefent
• platentektoniek


  een systeem van interacties tussen delen van de aardkorst
• convectiestromen


  Stroming van het gesmolten gesteente onder de aardkorst binnen in de aarde.
• convergente plaatgrens


  naar elkaar toe
• divergente plaatgrens


  van elkaar af
• transforme plaatgrens


  langs elkaar heen
• oceanische plaatgrens


  bestaat uit basalt dus zwaar
• continentaal plaatgrens


  bestaat uit graniet dus licht
• convergentie: o + c (ontstaan aardbeving)


  ontstaan plooiingsgebergte omdat de platen en zwaar zijn en elkaar omhoog drukken
• convergentie: o + c


  subductie; oceanische korst duikt onder de continentale korst
• diepe trog


  ontstaat op de plaats waar de korts wegduikt
• trog


  smalle erg diepe kloof in de zeebodem
• subductie zone


  diepte, smelt magma omhoog, explosieve uitbarsting, stratovulkaan
• vulkanisme


  processen die samenhangen met het omhoogkomen van vloeibaar gesteente naar het aardoppervlak
• aardbeving


  Trilling van de aarde als gevolg van het plotseling verschuiven van stukken van de aardkorst of van de eronder liggende mantel.
• convergentie: o +o

  subductie vindt plaats omdat de oudere oceanische korst zwaarder is dan de jongere oceanische korst
• zeebeving


  Aardbeving waarvan het hypocentrum in de zee ligt
• divergentie: o+o


  mid- oceanische rug ontstaat door de stolling van omhooggekomen magma
• vulkanisme


  processen die samenhangen met het omhoogkomen van vloeibaar gesteente naar het aardoppervlak
• horsten


  een langs een breukvlak omhoog gekomen deel van de aardkorst
• slenken


  Lage zones die voorkomen bij divergente beweging van twee continentale platen.
• stratovulkaan


  steile vulkaan die meestal explosief uitbarst
• caldera


  vulkaan waarvan de top eraf geblazen is doordat de uitbarsting te krachtig was