EL FILI

• • 1890 - sinimulang sulatin sa Londres, Inglatera
• • Ipinalimbag sa Belgium noong Setyembre 18, 1891
  • Nagpalimbag sa F. Meyer VanLoo Press
  • Mas mura ang pagpapalimbag dito
• • Inihandog para sa GomBurZa (Gomez, Burgos, at Zamora)
• • Valentin Ventura
  • Tagapagligtas ng El Filibusterismo
  • Kaibigan ni Rizal
  • Nagpahiram ng pera kay Rizal upang ipalimbag ang nobelang ito
• • Isang Nobelang Pampulitika
  • Pinapakita ang kabulukan ng pulitika;
  • Maling pamamalakad ng simbahan at pamahalaan;
  • Sistema ng edukasyon; at
  • Kasakiman at pang-aabuso sa kapangyarihan
• MGA NAG-UDYOK KAY RIZAL NA SULATIN ANG EL FILIBUSTERISMO

  • Naging bahagi sa malupit na pangyayari
  • Nabalitaan niya ang nangyari sa kanyang pamilya sa pagkamkam ng lupain mula sa kanila
  • Pag-aapi ng mga pari sa kanyang mga kaibigan
  • Napagtanto niya marahil na walang natitira sa mga Pilipino kundi ang pagbangon
  • Suliranin ng mga magsasaka sa Calamba na hindi nalulunasan
• Tinugis - Hinahanap
• Yabag - Tunog ng lakad
• Tresilyo - Barahang sugal
• • Bapor Tabo - Barko na hugis tabo
• Agnos - Palawit na kwintas
• Kabesa - Pinuno o kapitan
• Hiyas - Mamahaling alahas
• Nangatal - Nanginig
• Siyasatin - maghanap, mag-imbestiga
• Simoun

  • Tagapayo ng kapitan-heneral
  • Itinaguring mahirap kalabanin
  • Napakayaman at lubhang makapangyahiran
  • May lihim na tunay na pagkatao
  • Nagbalik para sa paghihiganti
• Kapitan heneral

  • Pinakamataas na opsiyal ng pamahalaan
  • Magaling mangaso
  • Masipag = nagtatrabaho habang nagsusugal
• Ben Zayb

  • Isang mamamahayag
  • Kasama sa Bapor Tabo
• Don Custodio

  • “Buena Tinta”
  • Kasama sa usapan tungkol sa pagpapatuwid ng ilog
  • Para sa kanya, mahirap ang nais ni Simoun na mga plano
  • Nakasalalay sa kanya ang pagtatayo ng akademya para sa wikang kastila
• Mga Prayle

  • Makapangyarihan na namamahala ng simbahan
  • Tatlong kategorya: Dominikano (Pang-edukasyon), Pransiskano, at Jesuita
• Padre Florentino

  • Sekular na pari
  • Paring Indio
  • Nagmula sa mayamang pamilya
  • Amahin ni Isagani
  • Nagsalaysay ng Alamat ni Donya Geronima
• Padre Irene

  • Dominikanong pari
  • Albacea ni Kapitan Tiyago
  • Punong-abala sa lamay hanggang libing ni Kapitan Tiyago
  • Naging kaanib ng mga estudyante upang maitatag ang Akademya ng Wikang Espanyol
• Padre Salvi

  • Pransiskanong pari = Humawak sa parokya
  • Naging kahalili ni Padre Damaso sa bayan ng San Diego
  • Nagsalaysay ng alamat ng buwayang bato
• Padre Camorra

  • Pransiskanong pari
  • Kura paroko sa bayan ng Tiani
  • Mahilig sa babae
  • Paring sugatan noong nilusob ng mga tulisan ang kumbento
• Padre Sibyla

  • Dominikanong pari
  • Base-rektor ng unibersidad
  • Mahina ang kanilang negosyo
  • Nakipagsabwatan kay Padre Irene sa sugalan kasama ang Kapitan Heneral
• Padre Fernandez

  • Dominikanong pari
  • Kabilang sa mga nangangasiwa at namamahala ng edukasyon
• Basilio

  • Nakakaalam ng tunay na pagkatao ni Simoun
  • Hindi pumayag sa himagsikang binabalak ni Simoun
  • Nagbalita tungkol sa pagkamatay ni Maria Clar
• Kabesang Tales

  • Sa tahanin nito nagkaroon ng bilihan ng mga hiyas o alahas
  • Nag-iwan ng sulat kay Simoun
  • Tumutol sa pagbibigay ng buwis na hindi sinang-ayunan ng mga prayle
  • Kasama sa paghihimagsik
• Kapitan Tiyago

  Namatay

  Binili ni Simoun ang bahay nito upang doon ganapin ang marangyang kasal

  Ninais na mapunta ang bahagi ng kayaman sa kumbento ng Santa Clara, Papa sa Roma, Arsobispo, korapsyon ng mga prayle at kabataang mahihirap na tinutulungan ni Padre Irene
• Juli

  Anak na dalaga ni Kabesang Tales

  Naging dahilan ng kamatayan nito ay si Padre Camorra
• Juanito

  Itinakdang ikasal kay Paulita Gomez

  Nangharan kay Juli
• Don Timoteo Palaez

  Mangangalakal

  Ama ni Juanito

  Kinausap si Simoun na pabilisan ang pagsasagawa ng kasal
• Paulita Gomez

  Pamangkin ni Donya Victorina

  Dating kasintahan ni Isagani
• Isagani

  Hindi sinang-ayunan ni Donya Victorina para kay Paulita

  Indio, walang alam

  Maaring maging pilibustero
• Donya Victorina

  Tiyahin ni Paulita Gomez

  Nagpapanggap na maging isang Europeo

  Kasama sa taas ng kubyerta
• Placido Penitente

  Nagdesisyong tumigil sa pagpasok

  Pinasik ni Simoun sa kanyang plano ng paghihimagsik
• Kabesang Andang

  Ina ni Placido Penitente

  Paulit-ulit niyang pinapangaralan ang anak
• \Kabanata 1: Sa Ibabaw ng Kubyerta

  • Naglalakbay ang Bapor Tabo patungo sa Laguna
  • Usapan = solusyon sa pagbabaw ng Ilog Pasig
  • Simoun: maghukay ng daan pagpasok hanggang sa palabas ng ilog na ipapagawa sa mga bilanggo at mamamayan upang makatipid
  • Tinutulan ni Don Custodio ang opinyon ni Simoun dahil maaaring magkaroon ng himagsikan
  • Nais ng iba na mag-alaga ng itik ang mga malalapit sa Ilog
  • Tinutulan ni Donya Victorina, dadami ang balot
  • Pumunta si Simoun sa ilalim ng Bapor Tabo para kausapin ang mga estudyante tungkol sa mga makapangyarihan
• Kabanata 3: Ang Mga Alamat

  • Bumalik si Simoun sa itaas ng Bapor Tabo
  • Pinag-usapan ng mga tao ang iba’t ibang alamat ng Ilog Pasig
  • Tatlong alamat:
  • Alamat ni Donya Geronima
  • Alamat ng malapat na Bato
  • Alamat ng Buwayang Bato
  • Nabanggit ni Ben Zayb sa huli ang pagkamatay ni Crisostomo Ibarra
• Kabanata 7: Tunay na pagkatao ni Simoun

  Nakita ni Basilio si Simoun na naghuhukay

  Nangyari noong bisperas ng pasko

  13 years ago - tinulungan ni Ibarra si Basilio na ilibing ang kanyang inang si Sisa

  Unang inisip ni Simoun na patayin si Basilio ngunit ito na lang ay niyaya sa himagsikan

  Paglahad ng plano ni Simoun sa himagsikan

  Tumanggi si Basilio sa pagiging parte ng himagsikan

  Hindi sumasang-ayon si Simoun sa akademya

  Nais ni Simoun na pagkatapos ng himagsikan na ito ay gawing lalawigan ng Espanya ang Pilipinas at bigyan ng pantay na karapatan