privaat recht

• Humanistische psychologie


  • Subjectivisme en centralisme: subjectieve beleving en eigen ervaringen van de client staat centraal
  • Bewustzijn staat centraal: 'een blik van binnenuit' ruimte voor eigen inzichten en visies
  • Levenslange ontwikkeling en groei: mens is niet statisch
  • Verantwoordelijkheid en zelfrealisatie: mens is in staat zichzelf te realiseren en te actualiseren
  • 'hier en nu' staat centraal: ervaringen en belevingen uit de kindertijd krijgen weinig aandacht
  • Mens als totaliteit, als 1 geheel: holistisch
• Doel van humanistische psychologie is de mens bevrijden van eventuele zaken die zijn/haar groei belemmeren
• Humanistische psychologie presenteert zich als een 'derde weg'
• Belangrijke namen in humanistische psychologie

  • C. Rogers
  • A. Maslow
• Motivatietheorie van Maslow


  • Motivaties kennen een hiërarchie
  • Doelgericht gedrag is kenmerkend aan de mens
  • Mensen streven naar zelfactualisatie, pas als andere behoeften verwezenlijkt zijn
  • Volledige ontwikkeling van je talenten
  • Respect hebben voor jezelf en respect krijgen van anderen, status hebben
  • Samenhorigheid, liefde, zorgen voor/verzorgd worden
  • Geen gevaar, rust, orde, gezondheid, veiligheid
  • Fysiologische behoeften, eten, drinken, huis, warmte, levensbehoeften
• Carl Rogers


  • Belangrijkste vertegenwoordiger van humanistische psychologie
  • Rogeriaanse psychotherapie
  • Begin jaren 60 van individuele therapie naar groepstherapie, onderwijs, management, opvoeding, raciale en internationale conflicten
  • Na jaren 60: meer aandacht voor parapsychologie en mystiek
  • 3 periodes: 1) Non-directieve periode, 2) Client-centered periode, 3) Person-centered periode
• Non-directieve periode


  • Reactie op een directieve manier van werken
  • Professionaliteit van de therapeut: moet zich onthouden van directieve adviezen
  • Periode van de 'dont's'
  • Client is zelf competent
  • Therapeutische relatie in het 'hier en nu' staat centraal
• Client-centered periode


  • Client staat centraal
  • Nadruk op competenties van de client
  • Hulpverlener als 'verloskundige'
  • 'patient': eerder passief gegeven
• Person-centered periode


  • Neemt verder afstand van non-directiviteit
  • Nadruk op de houding van de therapeut, manier van zijn
  • Periode van de 'do's'
• 3 uitgangspunten


  • Echtheid
  • Onvoorwaardelijke positieve acceptatie
  • Empathie
• Psychotherapie, hulpverlening


  Ontmoeting tussen 2 personen
• Culturele en maatschappelijke omstandigheden: VS: vlak na WO II→ debat over oorzaken oorlog, geweld, Benadrukken van groei, zelfactualisatie en het goede in de mens, Verzet tegen autoriteit, Verstikkende atmosfeer (jaren 50+ begin jaren 60) Rogers' pleidooi voor individu vrijheid en zelfbeschikking is een verademing
• Schoolvorming: Niet veel invloed op de wetenschappelijke psychologie, wel op hulpverlening en opvoeding
• Eigen begrippenapparaat


  groei, zelfactualisatie, competentie, cliënt
• Mogelijkheden tot groei, afwijzing van reductionisme
• Vlaamse vereniging voor clientgerichte-experientiele psychotherapie en counseling: 3 P's

  • Persoonsgericht
  • Procesgericht
  • Pragmatisch
• Persoonsgericht


  client als uniek uitgangspunt
• Procesgericht


  klachten gezien als uitingen van een verstoord ontwikkelingsproces
• MENSBEELD


  Optimisme: iemand kan groeien, de mogelijkheden daartoe heeft iemand in eigen hand, Authentieke, subjectieve gevoelens vormen de essentie van een persoon
• Verschillen tussen kinderen en volwassenen

  • Kind is van nature goed
  • Onechtheid ontstaat als reactie op wensen van opvoeders
• Discussiepunten bij Rogers


  • Sociale bepaaldheid: Conflict: streven naar onbelemmerde ontwikkeling van een eigen identiteit vs. onvermijdelijke beperkingen van het functioneren binnen een sociale structuur
  • Moderne rogerianen: individu heeft speelruimte om zijn weg te gaan en kan aangesproken worden op zijn verantwoordelijkheid
  • Innerlijke goedheid van de mens: Naïef standpunt
  • Moderne rogerianen: niet akkoord met goedheid van de mens, 'Goedheid' is cultureel en historisch bepaald, Persoon kan keuzevrijheid gebruiken om vb. machtswellust, zelfverheerlijking na te streven
• INDELING


  • Personalistische visie: Mens is zelf centraal bij het vormgeven van zijn leven
  • Totaliteit, mens als 1 geheel: Sociale en biologische invloeden worden niet uitgewerkt, Moderne rogerianen: wel aandacht voor sociale invloeden
• Persoonlijkheidstheorie


  Een persoonlijkheid is altijd in ontwikkeling dynamisch, Binnen een persoon: Voelen emoties, Denken-cognities, (communicatief) handelen-gedrag, Bij een gezond persoon: onbelemmerde interactie tussen denken, voelen en handelen, Bij psychische problemen: interactie tussen voelen, denken en handelen is vastgelopen
• Intern dialoog


  Interactie tussen voelen en denken, Gezond in evenwicht, Bij psychische problemen: vastgelopen interne dialoog, afsluiten van eigen gevoelens, persoon staat niet meer open voor eigen gevoelens en is 'niet echt'
• Extern dialoog


  Gezond-interne en externe dialoog op elkaar afgestemd en in harmonie, Gezond interactie met anderen terwijl je jezelf bent, Kan vastlopen bij voorwaardelijke liefde: Kloof tussen wat persoon zelf wil en wat de ander wil
• Meer aandacht voor voelen dan denken, groei wordt dan belemmerd
• Lichamelijk gevoelde betekenis


  Lichamelijke gewaarwordingen hebben een betekenis en een groot belang
• Doel


  Terug op gang brengen van interne en externe dialoog van een client + client weer in contact brengen met de lichamelijk gevoelde betekenissen
• Uitgangspunt externe dialoog met hulpverlener

  Spiegelen, samenvallen, parafraseren en gevoelsreflectie
• 3 grondhoudingen


  • Echtheid
  • Onvoorwaardelijke positieve gezindheid
  • Empathie
• Echtheid


  Congruentie (qua intern dialoog: gevoelens en gedachten van therapeut), Transparantie (qua extern dialoog), Belangrijkste grondhouding!!!
• Onvoorwaardelijke positieve gezindheid


  Openstaan voor gedachten en gevoelens van de cliënt, Belevingen van de cliënt moeten zonder voorwaarden worden geaccepteerd, Geen oordeel, Bevestiging van het bestaan, je mag er zijn
• Empathie


  Cognitief en emotioneel begrijpen van de ervaringen van de ander, emotionele identificatie steunen en moed inspreken
• Experientiële therapie


  Ervaren en beleven, Nadruk op gevoel (++ Rogerianen: nadruk op denken)
• Focusing


  Aandacht geven aan iets dat aanvankelijk slechts vaag aanwezig is in beleving, Door daar nauwkeurig bij stil te staan, kan het zich verduidelijken, Door interactie met symboliseringen, kan het de gepaste uitdrukking krijgen
• Lichamelijk beleefde gevoelens


  Cliënt moet zich richten op gevoelens die op dat moment in hem worden opgewekt, Ons lichaam heeft intuitieve 'kennis' → als we hiervoor openstaan, 'voelen' we de lichamelijke kennis
• Cognitieve therapie en gedragstherapie: gevoel is minder belangrijk
• Nieuwe ontwikkelingen Rogeriaanse hulpverlening

  • Het schizofrenieproject: 3 grondhoudingen zijn onvoldoende voorwaarde om een veranderingsproces op gang te brengen bij bepaalde clienten
  • Kritiek vanuit andere theoretische invalshoeken: Leerpsychologie, Communicatietheorie
  • Moderne rogeriaanse hulpverleners houden hier rekening mee → proberen ervoor te zorgen dat hulpverlener nooit uitgroeit tot manipulatie van de client
• Procesgerichte gesprekstechniek


  Combinatie van denken, voelen en handelen, Eclectisch: afhankelijk van de situatie, kies je een methode, benadering of theorie, Directiviteit: er wordt directiever gewerkt, Meer werken met 'moeilijke' clienten
• Gordon methode


  Toepassing van Rogers in pedagogische situaties