H8: vitaminen en mineralen

• Wat zijn de vetoplosbare vitaminen?

  A, D, E, K
• Wat zijn de wateroplosbare vitaminen?

  C, alle B
• Waar speelt vitamine A een actieve rol en wat reguleert het?

  rol:in retina

  reguleert: celgroei + beschermd tegen vrije radicalen
• Welk vitamin heeft als hypovitaminose: nachtblindheid?

  vitamine A
• Welk vitamin heeft als hypovitaminose: groeiachterstand?

  vitamine A
• Wat is een ander woord voor vitamine D2

  ergocalciferol (uit voeding)
• Wat is een ander woord voor vitamine D3

  cholecalciferol (humaan)
• Wat doet vitamine D vooral? (biochemische werking)

  1. Ca2+ opnemen uit GI-systeem

  2. verminderd verlies van Ca2+ via nieren en van mobilisatie uit beenderen
• Bij welke vitamine hoort rachitis/osteomalacie (hypovitaminose)

  vitamine D
• Bij welke vitamine hoort een hyperavitaminose met gevolg tot calcificatie in hart & aderen + nierstenen?

  vitamine D
• Wat is de biochemische werking van vitamine E?

  antioxidant-> voorkomt vorming van peroxide bij PUFA
• Hypovitaminose van deze vitamine leidt tot bloed armoede en groeistoornissen, over welke vitamine heb ik het?

  vitamine E
• Geef de 3 soorten vitamine K met hun wetenschappelijke naam.

  K1= fyllochinon (plantaardig)

  K2= menaquinine (bacterieel)

  K3= menadione (synthetisch)
• Wat is de biochemische werking van vitamine K?

  = postranslationale modificatie--> stollingsfactoren
• Wat is het gevolg van hypovitaminose bij vitamine K?

  defecte stollingsfactoren (malabsorptie)
• Wat zijn de symptomen bij hyperavitaminose bij vitamine K?

  geen symptomen
• Wat is de rol van wateroplosbare vitaminen?

  rol als co-factor
• Wat is de biochemische werking van vitamine C?

  1. reductans bij hydrolase

  2. productie/ onderhoud van collageen

  3. anti-oxidate eigenschappen (tegen schade aan proteïne en DNA)

  4. synthese bijnierhormoon: stress

  5. aanmaak THF
• Wat zijn de gevolgen bij een deficiëntie aan vitamine C?

  - scheurbuik (zwelling, bloeding v tandvlees)

  - voorjaarsmoeheid
• Wat is een ander woord voor vitamine C?

  ascorbinezuur
• Geef een ander woord voor vitamine B1 en vermeld de bijhorende biochemische werking.

  B1= thiamine

  --> onderdeel van membraan en zenuwstelsel: rol in zenuwgeleiding
• Wat zijn de gevolgen bij een deficientie aan vitamine B1?

  Beri beri = polyneuritis bij een ernstig te kort

  --> aantasting zenuwstelsel bij een te kort
• Geef een ander woord voor vitamine B2 en vermeld de bijhorende biochemische werking.


  B2= riboflavine

  --> metabolisme van nutriënten + verbeterd de ijzeropname
• Wat zijn de gevolgen bij een deficientie aan vitamine B2?

  anemie (agv ijzertekort)= te kort aan RBC

  + ontstekingen thv slijmvliezen en huid
• Geef een ander woord voor vitamine B3 en vermeld de bijhorende biochemische werking.


  B3= niacine

  --> co-enzym in redoxreacties
• Wat zijn de gevolgen bij een deficientie aan vitamine B3?

  Pellagra (ruwe huid)--> dermatitis, diarree, dementie
• Geef een ander woord voor vitamine B5 en vermeld de bijhorende biochemische werking.


  B5= pantotheenzuur

  --> aanmaak en afbraak van verzadigde vetzuren + afbraak eiwitten & aanmaak acethylcholine
• Wat zijn de gevolgen bij een deficientie aan vitamine B5?

  =zeldzaam !
• Geef een ander woord voor vitamine B6 en vermeld de bijhorende biochemische werking.


  B6= pyridoxine, pyridoxal, pyridoxamine

  --> AZ metabolisme, eiwitsynthese en synthese neurotransmitters
• Wat zijn de gevolgen bij een deficientie aan vitamine B6?

  = zeer zeldzaam

  (gebeurd bij antibioticakuren tegen TBC en bij mensen met chronische alcoholisme)
• Geef een ander woord voor vitamine B7/8 en vermeld de bijhorende biochemische werking.

  B7/8= biotine / H

  --> vetzuursynthese, opname vitamine C uit ingewanden, groei en herstelprocessen van huid haar nagels, productie van prostaglandinen
• Geef een ander woord voor vitamine B10/11 en vermeld de bijhorende biochemische werking.


  B10/11= foliumzuur/ M

  --> overdracht van 1 C-fragment bij synthese purines en thymine en AZ
• Wat zijn de gevolgen bij een deficientie aan vitamine B10/11?

  anemie

  risico atherosclerose
• Geef een ander woord voor vitamine B12 en vermeld de bijhorende biochemische werking.


  B12= cyanocobalamin/ hydroxycobalamin

  --> DNA synthese, transmethylering

  (als voorraad opgeslagen in lever)
• Wat zijn de gevolgen bij een deficientie aan vitamine B12?

  Zelden te kort tenzij bij:

  -problemen met opname van B12

  -strike vegetarians, die dan supplementen moeten nemen
• Wat zijn de functies van Na+ en Cl-?

  reguleren bloeddruk, bloed volume, prikkelbaarheid van cellen
• Wat bij een te kort of een te veel van Na en Cl?

  te veel= CV ziekte, nierziekte, obesitas

  te weinig= door diarree , sporten
• Wat is de functie van K+?

  prikkelbaarheid en geleding van cellen + elektrochemisch gradient
• Wat bij een te kort of een te veel van K?

  te veel= hartritmestoornissen

  te weinig=hartritmestoornissen
• Wat is de functie van Ca+?

  communicatie tussen cellen en hun prikkelbaarheid