geschiedenis 23-24

• palt


  een paleis
• dom


  een kathedraal
• Karolingische renaissance


  de wedergeboorte van de klasieke oudheid
• scriptorium


  de schrijfzaal van de monniken in de abdij
• manuscript


  handgeschreven boek van monniken in het latijn
• Geestelijken waren de enige die konden schrijven
• Latijn werd als hoofdtaal gekozen omdat Karel de Grote zijn rijk zag als de erfgenaam van het Romeinse Rijk
• Gesloten landbouwsamenleving


  een samenleving die net voldoende voedsel produceert voor eigen consumptie
• Getijdenboek


  een boek waarin gebeden staan die op bepaalde momenten van de dag gelezen moeten worden
• Autarkisch


  zelfvoorzienend, in eigen levensonderhoud voorzien zonder afhankelijk te zijn van anderen voor voedsel of producten
• Autarkische samenleving


  een gesloten samenleving
• Agrarische samenleving


  landbouwsamenleving, landbouw op akkers
• Domaniaal stelsel


  landbouw op het domein van de heer
• Hofstelsel


  landbouw op het hof van de heer
• Plichten van de horigen


  • herendiensten opknappen
  • meevechten in oorlog
  • belastingen (cijns) betalen in natura
• Rechten van de horigen

  als de plichten zijn vervuld mag hij werken op zijn lapje grond
• Vroonhof


  hoeve van de heer
• Boeren


  • Vrije boeren (bezitten land)
  • Onvrije boeren (wonen en werken op het land van de heer)
• Lijfeigenen


  gebonden aan de heer
• Horigen


  gebonden aan de grond
• Feodaal systeem


  het systeem van leenheren en leenmannen
• Gareel of haam


  een soort band waardoor de druk op de borst komt in de plaats van de nek
• Tweeslagstelsel


  je verdeelt je grond in 2 stukken en gebruikt de helft ervan niet gedurende een jaar (= braak) -> zo blijft de grond vruchtbaar
• Drieslagstelsel


  je hebt 3 percelen en gebruikt er maar 2, 1 voor zomergraan en 1 voor wintergraan het derde perceel ligt braak -> vee graast op het braakstuk
• Vierslagstelsel


  verdeelt in 4 percelen, geen enkel lag braak
• Ontginning


  het bruikbaar maken van woeste gronden en bossen
• Domaniale stelsel is autarkisch -> ieder domein heeft eigen velden om gewassen op te telen
• Standenmaatschappij


  een samenleving waarbij de bevolking is verdeeld in 3 standen
• 3 standen


  • Clerus (zij die bidden = oratores)
  • Adel (zij die vechten = bellatores)
  • Boeren (zij die werken = laboratores)
• Seculiere geestelijken


  geestelijken die in de wereld wonen en werken bv een kardinaal, bisschop
• Reguliere geestelijken


  geestelijken die niet in de gewone wereld leven maar in een klooster of abdij bv abt, monniken, nonnen
• De baas


  de paus
• Tienden


  een tiende deel van je landbouwopbrengst dat gaat naar de abdij die jouw grond beheerde waar jij op werkte
• Standenmaatschappij eindigden met de Franse Revolutie
• Patriarchale samenleving


  een samenleving waarin mannen een dominante positie hadden
• Wijf in de middeleeuwen

  een getrouwde vrouw
• Beroepen voor vrouwen


  • smid
  • winkelierster
  • slager
  • spinster
  • zuster
  • boerin
• verspreiding van de islam= 622-750
• de kalief= de wereldlijke en geestelijke leider van de moslims
• arabisch schiereiland voor mohammed= verschillende nomadische stammen en geen eengemaakt volk