filosofie

• Kennis volgens Socrates


  Nooit zelf iets opgeschreven, zijn leerling Plato geeft alles opgeschreven
• Waarheid


  Voorwaarden om van kennis te spreken
• Socrates


  Eerste filosoof die hierover nadacht, vergeleek kennis met het beroep vroedvrouw omdat ze beide iets in hebben, je hoeft het er gewoon uit te halen
• Kennis is al aanwezig
• Niet elke bewering is kennis, je kunt ook gokken of liegen
• Kennis


  Waarheid die je met een goede reden kan rechtvaardigen (bewijzen)
• Kennis volgens Plato


  Kennis is al aanwezig in de mens, om kennis van de wereld te krijgen moet je de ideeën benoemen (ideeënwereld)
• Kennis is moeilijk, allegorie van de grot
• Kennis volgens Aristoteles


  Kennis door concrete waarneming, zintuigen nodig om kennis op te doen, alle dingen hebben een vorm en zijn concreet in materie (ze bestaan)
• Kennis volgens Ockham


  Je mag nooit meer veronderstellen dan nodig om iets te verklaren, ideeënwereld is overbodig (scheermes van Ockham)
• Socrates


  Kennis = aangeboren ideeën (vroedvrouw), waarheid maar kunnen rechtvaardigen
• Plato


  Aangeboren ideeën maar vinden zich niet in zintuigelijke wereld maar in de ideeënwereld (grot)
• Aristoteles


  Je kan geen kennis verwerven zonder beroep te doen op je zintuigen
• Ockham


  De ideeën (kennis) bestaan, niet apart maar enkel in ons hoofd
• Gezond verstand/common sense is gemeenschappelijk, iets dat iedereen beschouwt als waar, maar wat de meerderheid denkt is niet altijd juist
• Wetenschappelijke kennis is abstract, gebaseerd op observaties en experimenten
• Verlichting 17de/18de eeuw: filosofen zetten zich af tegen de kerk en gaan op zoek naar kennis
• Rationalisme


  Kennis komt van goed gebruik van verstand/rede
• Empirisme


  Kennis berust op zintuigelijke waarnemingen & observaties
• Rationalisme volgens Descartes


  Rationalisme moet ons bevrijden uit klauwen van traditie, gewoontes & vastgeroest meningen, waarnemen is verwarrend (illusies), zoekt kennis die onbetwijfelbaar waar is, 'cogito, ergo sum' (ik denk dus ik ben), godsbewijs
• Rationalisme volgens Spinoza


  Pantheïst, geloofde in determinisme, 3 soorten kennis: verbeelding, rationele kennis/logisch denken, intuïtieve weten
• Empirisme volgens Locke


  Tabula rasa (schone lei), kennis komt door zintuigen, soorten ideeën: eenvoudige en complexe, soorten ervaringskwaliteiten: primair en secundair
• Empirisme volgens Hume


  Indrukken & ideeën, complex begrip, valse voorstelling ontleden, causaliteit is illusie
• Logica


  Juist denken, redenering met 2 premissen en 1 conclusie, kan geldig zijn (conclusie volgt uit premissen) en waar zijn (premissen/conclusie waar)
• Modus ponens


  Als-dan uitspraken: als P dan Q, P, dus Q
• Modus tollens


  P dan Q, niet Q, dus niet P
• Formele logica gaat over de vorm (geldigheid van redeneren), informele logica gaat over de inhoud (betekenis correct)
• Drogredenen

  • Overhaaste veralgemening
  • Op de man spelen in plaats van op de bal
  • Correlatie is niet altijd gelijk aan causaliteit
  • Naturalistische drogreden
  • Het argument van onwetendheid
  • Het argument van de stok
  • Het misplaatst beroep op medelijden
  • Het argument van de meerderheid
  • Het volgt er niet uit
  • Van vele vragen
  • De stroman
  • Autoriteitsargument
  • Steppingstone theorie/hellend vlakredenering
  • Ambiguïteit drogreden
• Denkfouten


  • Bevestigingsvooroordeel
  • Zwart-wit denken
  • Emotioneel denken
  • Magisch denken
• Wetenschapsfilosofie


  Discipline die zich bezighoudt met kritisch reflecteren over wetenschap & wetenschappelijk onderzoek, algemene en speciale wetenschapsfilosofie
• Inductie


  Empiristen, trekken algemene conclusies op basis van specifieke waarnemingen
• Deductie


  Rationalisten, van het algemene naar het bijzondere (afgeleid van een algemene hypothese), belangrijk in wiskunde en logica
• Abductie


  Conclusie wordt gevormd vanuit de 'beste' mogelijke verklaring, kan een drogreden hebben
• Wetenschappelijk onderzoek
• 2 soorten filosofie


  • Algemene wetenschapsfilosofie
  • Speciale wetenschapsfilosofie
• Algemene wetenschapsfilosofie


  • Reflecteert kritisch over wat wetenschappers doen, wat wel en niet mag tijdens wetenschappelijk onderzoek, gelijkenissen en verschillen tussen wetenschap en niet-wetenschappelijk kennis (= religie,..).
• Speciale wetenschapsfilosofie


  • Concepten & methodieken
• 3 verschillende methodes om tot betrouwbare kennis te komen

  • Inductie (empiristen)
  • Deductie (rationalisten)
  • Abductie
• Inductie


  Inductie gaat over het trekken van algemene conclusies op basis van specifieke waarnemingen
• Bacon legde de nadruk op inductieve methode