arbeid: arbeidsprestaties (handenarbeid en hoofdarbeid)
kapitaal: kapitaalgoederen (investering in machines, de aankopen met geld van je onderneming)
ondernemerschap
Werknemers of werkzoekenden
Biedenhunarbeidaan, vormende beroepsbevolking of arbeidsaanbod
Werkgevers
Zoeken op de arbeidsmarkt naar geschikte werknemers
Arbeidsmarkt
Plaatswaardeprijsvanarbeidwordtbepaald: hetloon
Het loon
Salarisofwedde, devergoedingdie de werkgever betaalt aan de werknemer voor de inzet van de productiefactor arbeid
Arbeidsmarkt in evenwicht
Wanneer de gevraagde hoeveelheid gelijk is aan de aangeboden hoeveelheid
Aanbodoverschot op de arbeidsmarkt
Werkloosheid
Aanbodtekort op de arbeidsmarkt
Knelpuntberoepen
De samenstelling van de bevolking
De werkende bevolking
Dewerklozebevolking
De grootte van de beroepsbevolking wordt bepaald door
1. De grootte van de totale bevolking
2. De wettelijke pensioenleeftijd
3. De leeftijdsopbouw van de bevolking
Bevolkingspiramide
Stelt de leeftijdsopbouw van een bevolking grafisch voor en geeft een beeld van de samenstelling van de bevolking volgens leeftijd en geslacht
Pushfactoren
Zetten aan tot emigratie
Pullfactoren
Stimuleren immigratie
Migratiesaldo
Het verschil tussen immigraties en emigraties op een bepaald grondgebied
Wat bepaalt het loon
Arbeidsovereenkomst
Sociaal overleg
Loonnorm
Loonindexering
Arbeidsovereenkomst
De arbeidsovereenkomst die een werkgever en werknemer afsluiten, bevat naast het statuut, de aard, de duur en de omvang van het werk ook de overeengekomen vergoeding die de werknemer ontvangt voor de geleverde prestaties
Sociaal overleg
Vakbonden en werkgeversorganisaties voeren collectieve onderhandelingen over lonen en arbeidsomstandigheden
Nationale arbeidsraad
Paritair comité (PC)
Ondernemingsraad (OR)
Loonnorm
Afspraak die gemaakt wordt tussen sociale partners om te bepalen hoeveel de lonen maximaal mogen stijgen in de komende twee jaar
Loonindexering
Gevaren: loon prijsspiraal, slecht voor concurrentie tegenover buitenland
Loondiscriminatie
Het feit dat mensen voor hetzelfde werk toch een ander loon krijgen
Indexsprong
De overheid kiest ervoor om de lonen niet te laten stijgen
Extralegale voordelen
Bv. auto krijgen, verzekering, gsm, laptop, tankkaart van het werk
Arbeidsmarktindicatoren
Participatiegraad (activiteitsgraad)
Werkzaamheidsgraad (werkgelegenheidsgraad)
Werkloosheidsgraad
Werkgelegenheidsmaatregelen die de vraag naar arbeid beïnvloeden
Loonkost werkgever verlagen
Startbaan Verlichtingen
Flexi-jobs
Werkgelegenheidsmaatregelen die het aanbod naar arbeid beïnvloeden
Opleidingen, omscholingen, bijscholingen
Wijziging pensioenleeftijd
Conjunctuurbeweging duurt 4 à 11 jaar en heeft geen gelijkmatig verloop
Bbp
Bruto binnenlands product: de waarde van het totaal aantal goederen en diensten die in een jaar in een land geproduceerd wordt
Hoogconjunctuur
De economie groeit meer dan gemiddeld
Laagconjunctuur
De economie groeit minder dan de trend
Contractiefase
De vraag naar producenten daalt, ondernemers verlagen hun productie, werkloosheidsgraad stijgt en werkzaamheidsgraad daalt
Expansiefase
De vraag naar producenten stijgt, de productiecapaciteit wordt steeds meer benut, werkloosheidsgraad daalt en werkzaamheidsgraad neemt toe
78% van de bevolking van 20 tot 64 jaar moet een job hebben
De Belgische loonkost is het hoogst, met uitzondering van Luxemburg
Gedetacheerde arbeidskrachten
Werknemers die in een andere EU-lidstaat tijdelijk arbeid mogen verrichten
Soorten werkloosheid
Conjuncturele werkloosheid
Structurele werkloosheid
Frictiewerkloosheid
Seizoenswerkloosheid
Kwantitatieve structurele werkloosheid
Ontstaat wanneer het aanbod van arbeid groter is dan de vraag
Kwalitatieve structurele werkloosheid
Ontstaat als de vraag en het aanbod op de arbeidsmarkt niet op elkaar afgestemd zijn op vlak van opleiding, vaardigheden, flexibiliteit
Frictiewerkloosheid
Het gevolg van wrijving op de arbeidsmarkt, tussen het ontstaan van de vacature en het invullen ervan gaat tijd verloren
Seizoenswerkloosheid
Ontstaat doordat bepaalde economische activiteiten seizoensgebonden zijn