straf

• opsporingsonderzoek (Art 22 - 47 decies SV)


  art 28bis: geheel van handelingen die ertoe strekken de misdrijven, hun daders en bewijzen ervan op te sporen en gegevens te verzamelen die dienstig zijn voor de uitoefening van de strafvordering (niet kennen)

  
  

  - onder leiding van procureur des konings

  
  

  - strekt zich uit tot proactieve recherche
• verschil tussen OO en GO

  opsporingsonderzoek is het informatieonderzoek. het grootste deel van de zaken wordt op deze manier afgehandeld.

  
  

  het gerechtelijk onderzoek wordt toegepast wanneer de grondwettelijk gewaarborgde rechten moeten worden geschonden. hierbij is de tussenkomst van de onderzoeksrechter noodzakelijk.
• kenmerken van OO


  1) afwezigheid van dwangmaatregelen (art 28bis lid 3 sv)

  - 2 uitzonderingen

  => wanneer de wet het toelaat bv inbeslagname

  => bij ontdekking op heterdaad:

  --> huiszoeking krijgt PK bijzondere onderzoeksbevoegdheden van OR tot OR ter plaatse komt (art 36 sv)

  --> opsporen en afluisteren telecommunicatie door PK

  --> openen past en kennisnemen door PK

  
  

  2) inquisitorial karakter:

  - het is een geheime procedure en er is geen ruimte voor de actieve inbreng van de verdachte of benadeelde (art 28quinquies sv)

  MAAR door wet Franchimont

  - recht op kosteloze kopie van proces-verbaal van verhoor

  - verzoek tot opheffing van beslag (art 28sexies sv)

  - verzoek tot inzage strafdossier tijdens OO (art 21bis sv)

  - hoger beroep bij KI mogelijk (Art 21bis lid 7 sv)
• start van het OO


  de politiediensten krijgen kennis van de gepleegde misdrijven door:

  - actieve politieoptreden = door opsporingen

  - reactieve politieoptreden = door klachten en aangifte

  
  

  een aangifte kan bij de politiediensten door een proces-verbaal naar de PK, of rechtstreeks aan het OM.

  
  

  officiële aangifte (art 29 §1 lid 1 sv): aangifte vanuit de openbare overheid

  
  

  private aangifte: aangifte door particulier (art 30 sv)

  
  

  art 445 sw: lasterlijke aangifte is strafbaar
• verloop van het OO

  = geleid door de PK en uitgevoerd door politiediensten

  
  

  Taak OM/PK:

  - vaardigt algemene richtlijnen uit noodzakelijk voor de uitoefening van opdrachten van gerechtelijke politie in zijn arrondissement (art 26sv)

  - bepaalt prioritaire materies om misdrijven op te sporen (Art 28ter §1 lid 2 sv)

  - heeft een vorderingsrecht : recht om politiediensten te vorderen om handelingen te volbrengen in OO (art 28ter §3 sv)

  - recht om politiediensten aan te wijzen en te belasten met opdrachten van GP in bepaald onderzoek (art 28ter §4)

  
  

  taak politiediensten:

  - kunnen autonoom optreden

  - verplicht PK informeren over gevoerde opspringen binnen tijden wijze die bij richtlijnen vast zit

  - kan gevorderd of aangewezen worden door PK
• opsporingshandelingen


  = taken die politie in opdracht van PdK uitvoert in het opsporingsonderzoek

  - Verhoor

  - Huiszoeking

  - Beslag

  - Beroep op technisch raadgever

  - Onderzoek aan lichaam

  - DNA-onderzoek

  - Zoeking in informaticasysteem of deel ervan

  - Opsporen elektronische communicatie

  - Bijzondere opsporingsmethoden & andere methoden
• verhoor (art 47bis sv)

  = geleide ondervraging van personen over misdrijven, door een daartoe bevoegde ambtenaar, geacteerd in een proces-verbaal in het kader van een opsporingsonderzoek of gerechtelijk onderzoek, met als doel de waarheid te vinden.
• huiszoeking

  in principe is een bevel van de OR nodig.

  
  

  zoeking

  - PK mag dit vragen

  = gaat over een boeking op publiek toegankelijke plaatsen, dus OR niet nodig

  - gaat om openbare plaatsen, verlaten onroerende goederen, doorzoeken wagen op openbare weg en plaatsen

  
  

  huiszoeking:

  - gaat over niet voor iedereen toegankelijke plaatsen

  - PK mag huiszoeking met toestemming doen

  - huiszoeking bij heterdaad mag door PK gedaan worden

  - specifieke wetsbepalingen in bijzondere wetten
• beslag (art 35sv en art 28bis §3 sv)

  = inbeslagneming van de zaken

  
  

  kan gaan over:

  - bewijsmateriaal

  - zaken vatbaar voor verbeurdverklaring

  - vermogensvoordelen

  - bij equivalent indien niet meer in vermogen

  - informaticasysteem beslag gegevens of deel ervan

  
  

  PK kan in elk stadium van strafprocedure vernietiging bevelen van in beslag genomen goederen

  
  

  hoger beroep mogelijk bij KI

  
  

  schadevergoeding mogelijk bij buitenvervolgingstelling en vrijspraak
• beroep doen op technische raadgever of deskundige

  staat niet in wetboek

  
  

  algemeen aanvaard dat PK tijdens OO een technisch raadgever kan aanstellen. de raadgever moet de eed niet afsleggen.

  
  

  bij heterdaad kan de PK ook een deskundige aanstellen, die wel een eed moet afleggen.
• onderzoek aan het lichaam

  bij heterdaad kan PK een onderzoek aan het lichaam bevelen. ook mogelijke wanneer betrokkene toestemming geeft.
• DNA-onderzoek (art 44quater, quinquies en sexies sv)

  doel: personen die bij misdrijf betrokken zijn identificeren op basis van stalen + opheffen van vermoedens die rusten op andere personen of om hun onschuld te bewijzen.

  
  

  PK kan deskundige aanstellen voor het opstellen van een DNA-profiel van aangetroffen menselijk celmateriaal.

  
  

  afnemen van referentiestaal ten aanzien van verdachte en niet verdacht: + 16 jaar zijn en met toestemming

  
  

  DNA-afname zonder toestemming blijft een bevoegdheid van de OR
• niet-heimelijke zoeking in een informaticasysteem (art 39bis sv)


  = doorzoeken van een informaticasysteem of een deel ervan tijdens het OO.

  
  

  enkel de OR is bevoegd om een zoeking te doen in een informaticasysteem of deel ervan dat een externe verbinding maakt of om een werkzoekend uit te laten voeren.

  ook mogelijk in mini-onderzoek.
• opsporen van elektronische communicatie en het onderscheppen van niet voor het publiek toegankelijke communicatie of gegevens van informaticasystemen (art 90ter sv)


  bij heterdaad: art 90 ter §2-5: opsporen van telecommunicatie en afluisteren (moet binnen 24u bevestigd worden door OR)

  art 88bis sv: opsporen van telefonische mededelingen op verzoek van klaren bij veroorzaken digitale overlast/stalking
• bijzondere opsporingsmethoden

  - observatie (art 47sexies ev)

  - infiltratie (art 47octies ev)

  - burgerinfiltratie (art 47novies/1 ev)

  - informantenwerking (art 47decies ev)
• wat maakt een gewone observatie een stelselmatige observatie?

  Een gewone observatie wordt een stelselmatige observatie wanneer deze langdurig, herhaaldelijk en systematisch wordt uitgevoerd om gedetailleerde informatie over een persoon of activiteit te verzamelen. De intensiteit en de duur van de observatie maken het verschil.
• provocatie (art 30 VTSV)

  verboden bijzondere methode!

  = wanneer door de tussenkomst van een ambtenaar of derde het voornemen om een misdrijf te plegen in hoofde van de dader is ontslaan, versterkt of bevestigd terwijl de dader dit wilde beëindigen

  (andere persoon zet je aan om misdrijf te plegen)

  
  

  sanctie = onontvankelijkheid van de strafvordering
• actiemogelijkheden rechtstreeks belanghebbenden (art 21bis


  wie? (art 21bis §1 sv)

  wat? recht op inzage en afschrift

  procedure: art 21bis §2-9

  
  

  recht voor eenieder op opheffing van opsporingshandelingen die schade hebben voorzien = art 28sexies sv
• einde OO


  7 manieren

  - seponeren van de zaak

  - voorstellen van minnelijke schikking

  - voorstellen van strafbemiddeling

  - voorstellen van procedure met voorafgaande erkenning van schuld

  - verlenen van toezegging in het kader van strafvordering

  - uitbrengen van rechtstreekse dagvaarding

  - vorderen van een gerechtelijk onderzoek
• seponeren van een zaak (art 28quater sv)


  PK moet reden aangeven om te seponeren.

  
  

  haalbaarheidsredenen: technisch sepot

  - geen misdrijf, niet bewezen, verdachte onbekend, strafvordering niet ontvankelijk

  
  

  opportuniteitsredenen: beleidssepot: rekening houden met richtlijnen strafrechtelijk beleid

  
  

  seponering kan met voorwaarden.

  
  

  seponering heeft voorlopig karakter. PK kan nog tot vervolging overgaan tot zolang strafvordering ontvankelijk is.
• minnelijke schikking (art 216bis sv)

  = verval van strafvordering door betaling van een geldsom.

  
  

  doel: vermijden van te veel seponeringen en verjaring.

  
  

  voorwaarden 216bis §3-6

  
  

  procedure 216bis

  
  

  wat gebeurd er met de strafvordering als er minnelijk geschikt wordt?

  - indien strafvordering niet ingesteld voor minnelijke schikking afgesloten werd = strafvordering vervalt

  - Indien strafvordering wel ingesteld voor minnelijke schikking afgesloten werd = strafvordering vervalt na homologatie door bevoegde rechter op gemotiveerde vordering PdK
• strafbemiddeling voorstellen (art 216ter sv)

  voorwaarden: art 216ter §1

  procedure: art 216ter §2-4?

  vervalt wanneer: art 216ter §5
• procedure met voorafgaande erkenning van schuld (art 216 sv)

  = soort van plea bargaining

  procedure: §3-5

  voorwaarden: §1-2

  gevolgen: §4 lid 4...

  Doel: snelle en efficiënte afhandeling van zaken waarfeiten duidelijk zijn en dader bekent vonnisrechterontlasten positief effect op doeltreffendheidstrafuitvoering
• verlenen van toezegging in het kader van de strafvordering (art 216/1 sv)

  = PK kan toezegging doen in het kader van strafvordering aan een persoon die verklaringen geeft over de betrokkenheid van derden en ook zijn eigen betrokkenheid over gepleegde of gepoogde misdrijven.

  
  

  voorwaarde: overige middelen lijken niet te volstaan om de waarheid aan het licht te brengen

  
  

  procedure : art 216/2 - 7

  
  

  toezeggingen van PK

  - lagere straf, strafvermindering, alternatieve straf...

  
  

  rechtbank verifieert proportionaliteit.

  
  

  Toezeggingen bekrachtigen of afwijzen (redenen nodig)

  - Nieuw memorandum voorleggen rekening houdend met redenen

  - Handhaving oude memorandum & verwijzing naar nieuw samengestelde kamer van de rechtbank
• rechtreeks dagvaarden (art 145 en 182 sv)

  Indien PK van oordeel is, dat de dader dient vervolgd te worden:

  - Rechtstreekse dagvaarding voor rechtbank (pol of corr rb)

  - Oproepen bij proces-verbaal voor rechtbank (pol of corr rb)art. - Oproepen met oog op onmiddellijk verschijning voor correctionele rechtbank

  
  

  PK kan oordelen:

  - Correctionalisering correctionele rechtbank kan zich alsnog onbevoegd verklaren of zich bevoegd verklaren indien bij haar aanhangig gemaakte misdaad niet gecorrectionaliseerd werd

  - Contraventionalisering politierechtbank kan zich alsnog onbevoegd verklaren of zich bevoegd verklaren indien bij haar aanhangig gemaakte misdaad niet gecorrectionaliseerd werd
• gerechtelijk onderzoek vorderen (art 47 sv)


  PK oordeelt dat er uitgebreide onderzoekshandelingen nodig zijn om de waarheid te achterhalen.

  
  

  - gewaarborgde rechten en vrijheiden worden geschonden

  - PK vordert GO: brengt meteen strafvordering op gang
• bestuurlijke politie


  taak: handhaving openbare orde, voorkomen van misdrijven en bescherming van personen en goederen = preventie

  olv bestuurlijke overheden
• gerechtelijke politie


  taak: misdrijven opsporen, bewijzen verzamelen, daders overleveren aan rechtbanken = repressie

  olv gerechtelijke autoriteiten
• externe controle op politie

  door comité P
• externe controle op controle

  comité I
• lokale politie


  opdracht: lokale basispolitiezorg, opdrachten van bestuurlijke en gerechtelijke politie, sommige federale opdrachten

  structuur: lokale politiekorps

  leiding: 1 gemeente = gemeenteraad en burgemeester / +1 gemeente = politieraad en politiecollege
• Openbaar ministerie (parket/staande magistratuur)


  - benoemd door de koning

  - oefent strafvordering uit

  - OM in eerste aanleg: parket olv procureur des konings

  - OM in hoger beroep: parket-generaal olv procureur-generaal
• college van procureur-generaal


  gevormd door 5 procureur-generaal bij het hof van beroep.

  onder leiding van minister van justitie

  geeft advies aan minister van justitie
• raad van procureurs


  samenstelling: alle procureurs des konings

  adviserend orgaan: adviseren over toepassing vd regels en opdrachten van het OM
• federaal parket


  olv federaal-procureur

  samengesteld uit federale magistraten

  taak:

  - uitoefening strafvordering over heel grondgebied

  - opsomming limitatieve lijst van strafrechtelijke kwalificaties

  - formuleren kwalitatieve criteria

  - vergemakkelijkt internationale samenwerkingen

  - coördinatie van uitvoering van strafvordering door parketmagistraten

  - toezicht op algemene en bijzondere werking van federale politie
• taken OM


  - leiding over het opsporingsonderzoek

  - uitoefening van de strafvordering

  - seponeren of vervolgen

  - waken over de toepassing van de wet

  - uitvoering van de strafrechtelijke uitspraken
• kenmerken van het OM

  - functioneel en hiërarchische eenheid

  - ruime zelfstandigheid: OM is onafhankelijk

  - ondeelbaar: treden uit naam van het ambt
• onderzoeksrechter (Art 56 sv)

  - bevindt zich in iedere rechtbank van eerste aanleg

  - door de koning aangewezen

  - in het rechtsgebied van elk hof van beroep wordt er 1 of meer onderzoeksrechters aangewezen voor onderzoek van terroristische misdrijven

  - leidt het gerechtelijk onderzoek

  - beoordeelt legaliteit van dwangmaatregelen
• taken van OR door andere personen mogelijks vervuld


  - ogenblik en aard van het misdrijf : bij ontdekking op heterdaad is PK bevoegd

  - bij voorrecht van rechtsmacht: magistraat aangewezen door eerste voorzitter van hof van beroep

  - bij evocatierecht van de KI
• statuut onderzoeksrechter


  - is een rechter en kan zitting nemen om te vonnissen

  - staat niet onder gezag van procureur-generaal