examen aard windwerking

• Verwering


  Een natuurlijk proces waarbij gesteente verandert door invloeden van exogene krachten, zoals het weer en klimaat. Gesteente breekt in kleinere stukjes, kan oplossen in water of zelfs van chemische samenstelling veranderen.
• Typen verwering


  • Fysische verwering
  • Chemische verwering
  • Biologische verwering
• Fysische verwering


  • Het gesteente wordt opgebroken in steeds kleinere stukjes. De mineraalsamenstelling verandert niet.

  
• Fysische verwering


  • Abrasie: De mechanische/fysische erosie van een gesteente door de impact van deeltjes die meegevoerd worden door de wind, water of ijs. Deze deeltjes schuren over het gesteente en door de wrijving komen er deeltjes los.
• Chemische verwering


  • Door een chemische reactie worden er mineralen in het gesteente afgebroken.
• Chemische verwering


  • Karstverschijnselen: Dit ontstaat door het oplossen van kalksteen door zuur water.
• Biologische verwering


  • Onder invloed van planten en dieren wordt het gesteente verweerd.
• Erosie


  Een proces waarbij het verweerde gesteente in vaste of opgeloste vorm getransporteerd wordt. Dit kan door water, wind, ijs of zwaartekracht.
• Sedimentatie


  Het proces waarbij het verweerde gesteente elders wordt afgezet.
• Waterkracht


  • Stromend water, bijvoorbeeld in een rivier, kan het landschap enorm veranderen. Bij de rivierwerking is er zowel erosie, transport als sedimentatie, dit hangt af van de grootte van de deeltjes en de stroomsnelheid van de rivier.
• Hellingsprocessen


  • Het verweerde gesteente valt, glijdt, vloeit, kruipt,... naar beneden onder invloed van de zwaartekracht. Het type van de massabeweging is afhankelijk van de steilte van de helling, de aard van het materiaal (vast/los) en de hoeveelheid water in het gesteente.
• Windwerking


  • Net zoals rivierwerking en hellingsprocessen, heeft ook de wind een invloed op het landschap. Zo kunnen verschillende duinvormen ontstaan en kunnen duinen ook verplaatsen. Door abrasie kunnen o.a. windkanters vormen en kunnen gesteente paddenstoelachtige vormen krijgen.
• Loefzijde


  De kant waar de wind tegen aan waait en waar het dus zandkorrels verplaatst.

  
• Lijzijde


  De plek waar het zand terug wordt afgezet.

  
• Exfoliatie


  Ook wel drukontlasting, is een vorm van fysische verwering, waarbij de verandering in druk een grote rol speelt. Door veranderingen in druk in het gesteente ontstaan breukvlakken, die min of meer parallel lopen aan het oppervlak. Deze dunne lagen kunnen dan afschilferen.
• Windkanter


  Ook wel ventifacts genoemd, zijn gesteente die aan één of meerdere kanten een afgeschuurd vlak hebben.
• Windstenen


  Eerst moet er neerslag vallen, dan moet dit bevriezen, zodat ijs gevormd wordt. Vervolgens moet dit ijs weer smelten EN er moet wind zijn die sterk genoeg is om de stenen over het smeltende ijs te blazen.
• Woestijnvernis


  Een dunne laag, glanzende coating die zich vorm op het oppervlak van rotsen in droge, woestijnachtige omgevingen. Deze laag bestaat uit verschillende minerale afzettingen, zoals o.a. ijzeroxiden. Er vinden namelijk chemische reacties plaats tussen mineralen in het gesteente en stoffen in de omgeving, zoals water of zuurstof. Ook micro-organismen en korstmossen kunnen bijdragen aan de vorming van dit vernis.