Proefwerkweek

• Gedeeltelijke ontzuiling


  Vanaf de jaren '60 werd een gedeeltelijke ontzuiling zichtbaar. De verzuilde organisaties zagen hun aanhang dalen. Sommige verdwenen zelfs. Er kwamen ook nieuwe, niet verzuilde organisaties en partijen op.
• Maar op veel gebieden is er nog steeds verzuiling
• Voorbeelden van voortdurende verzuiling

  • Er bestaan nog steeds confessio- nele, socialistische en liberale politieke partijen.
  • De verzuilde omroepen bestaan nog steeds. En er kwam een nieuwe verzuilde omroep bij: de orthodox-protestantse EO (Evan- gelische Omroep).
  • Er kwam een nieuwe zuil op, de islamitische (zie blz. 119).
  • Het hele onderwijs, van basison- derwijs tot en met universitair onderwijs, is nog steeds verzuild en wordt de laatste jaren met islamitische scholen uitgebreid.
  • Ook de zieken- en bejaardenzorg is nog steeds verzuild.
• Oorzaken van de gedeeltelijke ontzuiling

  • Toenadering tussen socialisten en confessionelen
  • Kerkelijke leiders tegen isolement in eigen kring
  • Minder invloed van Kerken
  • Veel katholieken waren 'mondig' geworden en waren niet meer bereid hun levenswijze door de geestelijkheid te laten bepalen
• Trouw aan en respect voor de eigen partij nemen af en haar leiders
• Sommige beginselen (uitgangspun- ten) van politieke partijen die in de 19de eeuw en in de eerste helft van de 20ste eeuw voor de leden van elke zuil van groot belang waren, verloren aan betekenis
• Vroeger konden de partijen rekenen op een tamelijk vaste aanhang. Maar vanaf de jaren '60 stemde een groeiend aantal kiezers niet meer automatisch op dezelfde partij. Deze kiezers worden ook wel zwevende kiezers genoemd.
• De houding van de media tegenover de politieke leiders verandert
• De verkiezingsstrijd werd net als tevoren uitgevochten in het parlement, in de kranten, in zaaltjes en op straat. Maar de invloed daarvan viel in het niet bij de invloed van de tv.
• Leiders van nieuwe politieke par-
• De tv ging de radio vervangen als belangrijkste bron van informatie
• In het begin keken de mensen naar alle programma's, dus ook naar programma's van andere zuilen
• De mensen van de andere zuilen en hun ideeën bleken minder gevaarlijk dan men had gedacht
• Vanaf de jaren '60 kwam er een andere benadering van het gezag


  Een nieuwe generatie journalisten wilde liever zelf nieuws maken dan doorgeven wat de politieke leiders wilden
• De kritischer benadering betrof meer de leiders van andere zuilen dan de eigen zuil
• De tv-journalisten hebben de politici nodig om tijdig aan betrouwbare informatie te komen
• De politici hadden op hun beurt de tv-journalisten nodig
• Alleen via hen konden zij hun beleid en hun opvattingen aan het publiek doorgeven
• Leiders van nieuwe politieke partijen die een bedreiging leken te worden voor de oude partijen

  Liepen grote kans op een 'mediabombardement'
• Door de gedeeltelijke ontzuiling en de kritischer benadering van de politieke leiders verloren veel mensen het vertrouwen in de politieke partijen
• Maar de interesse in politiek werd beslist niet minder
• Belangengroepen

  • Organisaties van werknemers
  • Werkgevers
  • Boeren
  • Middenstanders
  • Milieuverenigingen
  • Patiëntenverenigingen
  • Multinationals
• Actiegroepen

  Belangengroepen die voor één keer worden gevormd, die meestal de uitvoering van één bepaald besluit willen verhinderen
• Eind 19de eeuw ontstond er een eerste golf van feminisme (1880-1920, Sprekend verleden deel 2)
• Tussen 1968 en 1970 ontstond in Nederland de 'tweede feministische golf'
• Man Vrouw Maatschappij (MVM)


  Werd opgericht in 1968 door goed opgeleide vrouwen van rond de dertig jaar, georganiseerd als een landelijke vereniging met contributie betalende leden, een gekozen bestuur, ledenvergaderingen en plaatselijke groepen
• Hedy d'Ancona werd in 1981 staatssecretaris van Emancipatiezaken
• Dolle Mina

  Begon met enkele ludieke acties van vrouwen die zich Dolle Mina's noemden, naar de bekende feministe van de eerste golf Wilhelmina ('Mina') Drucker
• Dolle Mina werd daardoor in het land veel bekender dan MVM
• Op het congres van 1971 werd besloten tot een losse organisatievorm en tot het voeren van klassenstrijd
• Na 1977 werd van Dolle Mina niets meer vernomen
• MVM bleef altijd 'redelijk', Dolle Mina was 'brutaal'


  Maar vaak wilden zij hetzelfde, bijvoorbeeld gratis kinderopvang
• Sommigen vinden dat de emancipatie van de vrouw is voltooid
• Anderen vinden het tijd voor een derde feministische golf
• Conflictmodel


  De socialistishe vakbonden voorden klassenstrijd tegen de werkgevers door te staken
• Conflictmodel


  • Voordeliger voor de werknemers want er wordt tegen de werkgevers gestaakt en zo veranderd er dus wat voor de werknemers bijv. meer loon, etc.
  • Het zou niet kunnen werken, omdat omdat de socialistische vakbonden het vaak oneens waren binnen de zuil. En omdat de werknemers dan heel erg veel ontslagen kunnen worden.
  • Het zou wel kunnen werken, omdat de werknemers langer zouden kunnen blijven door bijv. de loonverhoging die ze hebben gehad.
• Harmoniemodel


  De positie van de arbeiders te verbeteren door te onderhandelen
• Harmoniemodel


  • Voordeliger voor de werknemers omdat de positie van die arbeiders beter werd gemaakt.
  • Het zou niet kunnen werken, omdat de katholieke en de protestanten het niet altijd kunnen eens worden met elkaar.
  • Het zou wel kunnen werken, omdat de positie van de arbeiders beter zou kunnen worden en het beter zou kunnen krijgen.
• Poldermodel


  Onderhandelen tussen werkgevers en werknemers dat doorgaat tot er een akkoord komt
• Poldermodel


  • Voordeliger voor de een of de ander want ze moeten onderhandelen tot er een akkoord komt dus wie er wint met het onderhandelen die heeft voordeel.
  • Het zou niet kunnen werken, omdat er dan teveel ruzie zou kunnen ontstaan tussen de werknemers en werkgevers en omdat er in die tijd zoveel werkloosheid was zou er nog meer kunnen komen.
  • Het zou wel kunnen werken, omdat er veel vrijheid in is en ze het zelf moeten uitvechten en zo samen tot een oplossing zouden kunnen komen waar ze allebei vrede mee kunnen nemen.