Essential surgery H15 II

• Trauma

  Fysieke schade wanneer het menselijk lichaam onderworpen is aan energie die de fysiologische tolerantie van menselijke weefsels overschrijdt
• Oorzaken van trauma

  • Verschillende energiebronnen
  • Verschillende mechanismen van energieoverdracht
• Factoren die de patiënt zijn blootstelling en tolerantie aan energieoverdracht beïnvloeden

  • Cultuur
  • Genetica
  • Gedrag
• Gevolgen van trauma

  • Zelflimiterend
  • Levensveranderend
  • Levensbedreigend
• Pathofysiologie van trauma

  1. Interactie tussen patiënt en energie

  2. Interactie beïnvloed door omgeving
• Dit model wordt ook gebruikt in de Haddon matrix en geeft mogelijkheden voor preventie
• Meest voorkomende en meest ernstige trauma's zijn afhankelijk van leeftijd

  • Jong = verkeersongeluk
  • Oud = valongeluk
• ISS-systeem

  Anatomisch scoringssysteem om de ernst van een trauma te bepalen, score van 1 tot 75
• Hoe hoger de ISS-score, hoe hoger de mortaliteit en morbiditeit
• Ernstig trauma

  ISS-score 9-15
• Major trauma

  ISS-score >15
• De incidentie van ernstige en major trauma in het VK is 15-30 per 100.000 per jaar
• Het ISS-systeem wordt retrospectief bepaald, bij de behandeling is het echter van belang om eerder triage naar verschillende trauma-opvang niveaus te laten plaatsvinden
• Trauma-systeem

  Integreert preventie van trauma, ambulancezorg, SEH-zorg, acute ziekenhuiszorg, reconstructie en rehabilitatie op een gestructureerde en georganiseerde manier
• Modellen voor trauma-systeem

  • Inclusief (focus op trauma units)
  • Exclusief (focus op major trauma centra)
• Ongeacht welk model van het trauma-systeem gebruikt wordt, er moet snel en effectief ingegrepen worden om mortaliteit en morbiditeit te voorkomen
• Ambulancezorg bij trauma

  Vroegtijdige toegang tot ambulancezorg via een ambulancenummer (112) voor identificatie van het probleem en mobilisatie van de juiste zorg
• Doel ambulancezorg

  Identificeren van levensbedreigende zaken, initiëren van resuscitatie en transport naar SEH-zorg
• Risico's bij beoordeling voor het ziekenhuis

  • Beroepsongevallen
  • Verkeersongevallen
  • Instorten van gebouw
  • Branden van gebouw
• Primaire survey of beoordeling


  Identificeert en controleert levensbedreigende zaken via ABCDE-methode
• Resuscitatie voor het ziekenhuis moet in een ideale situatie tegelijkertijd uitgevoerd worden als de primaire survey
• Reversibele oorzaken van een hartaanval

  • Hypoxie
  • Hypovolemie
  • Spanningspneumothorax
  • Harttamponnade
• Bij een penetrerend trauma moet er een thoracotomie plaatsvinden
• Bij een pelvis of onderbeen trauma moet er een thoracotomie of endovasculaire aorta-aanpak plaatsvinden
• Schade controle

  Concept dat zich richt op het niet uitvoeren van interventies die zowel fysiek als psychologisch kunnen zorgen voor ernstigere effecten van de trauma
• Meest voorkomende interventies passend bij schade controle

  • Toestaan van hypotensie
  • Zorgen voor hemostatische resuscitatie
  • Zorgen voor wond- en longbescherming
• Bij het transport naar het ziekenhuis moet de zorg voor de patiënt doorgaan en mag de gegeven zorg niet gecompromitteerd worden
• Pre-alert systeem voor enkele patiënt (ATMISTER)

  • Leeftijd
  • Tijd
  • Mechanisme
  • Trauma
  • Tekenen
  • Behandeling
  • Aankomsttijd
  • Verzoek
• Pre-alert systeem voor meerdere patiënten (METHANE)


  • Verklaring van major trauma
  • Exacte locatie
  • Type incident
  • Verwachte of aanwezige gevaren
  • Toegang
  • Aantal patiënten
  • Aanwezige ambulancezorg
• Voorbereiding en organisatie ligt aan de basis van het succes van traumazorg, er moeten hiervoor verschillende protocollen aanwezig zijn
• Betrokken bij de traumazorg

  • Anesthesist
  • Verpleegkundigen
  • SEH-arts
  • Arts-assistenten
  • Traumachirurgen
  • Orthopedisch chirurgen
  • Obstetrische en neonatale experts (bij obstetrie)
  • Pediatrische experts (bij pediatrie)
• Doelen van traumazorg

  • Snelle primaire survey met schade controle resuscitatie
  • Prioriteitenlijst maken van letsel en behandeling
  • Veilige transfer mogelijk maken naar o.a. CT-scan
  • Gedetailleerde secundaire survey uitvoeren
  • Keuze maken of er transport naar een major trauma centrum moet plaatsvinden
• Secundaire survey

  1. Focussen op allergieën

  2. Medicatie

  3. Voorgaande medische/ chirurgische voorgeschiedenis

  4. Laatste maaltijd

  5. Events voorgaande trauma

  6. Systematisch volledig lichamelijk onderzoek
• Lethale triade geassocieerd met vroege mortaliteit na groot trauma

  • Coagulopathie
  • Hypothermie
  • Acidose
• Late mortaliteit is geassocieerd met orgaan-falen en infectie
• Critical care

  • Inzet op anesthesie
  • Positieve drukbeademing
  • Invasieve monitoring
  • Vasoactieve medicatie
• Bij critical care geldt dat meer soms minder is, zoals toegestane hypotensie
• Hemostatische resuscitatie

  1. Minimaliseren van bloedingen

  2. Optimaliseren van coagulatie

  3. Toedienen van bloedproducten in verhouding 1:1:1 (erytrocyten, trombocyten, plasma)

  4. Vermijden van hemodilutie

  5. Corrigeren van metabolische status
• Protectieve behandeling van de longen

  Erkent dat longen beschadigd kunnen zijn en dat invasieve ventilatie schadelijk is voor de longen
• Invasieve ventilatie kan minder schadelijk gemaakt worden door een lager slagvolume/ lagere longdruk/ lager minuutvolume toe te dienen met thoracale decompressie