begrippen natuur

• geluidsgolven 


  drukveranderingen die ons oor kan waarnemen
• longitudinale golf 


  de trilrichtingen van de deeltjes is evenwijdig met voorplantingsrichting van de golf
• geluidssnelheid 


  snelheid waarmee geluid zich verplaatst
• toonhoogte


  hoe snel de drukveranderingen van een geluidsgolf elkaar opvolgen, de frequentie f of aantal cycli per seconde
• geluidsterkte 


  de maximale uitwijking van de trilling, de amplitude van de trilling
• geluidsintensiteit 


  hoeveelheid energie die per seconde door een bepaald oppervlak gaat
• gehoordrempel 


  geluid dat nog net hoorbaar is voor de mens
• ultrasoon geluid 


  toonhoogte boven 20 000 Hz
• infrasoon geluid


  toonhoogte onder de 16 Hz
• geluid- fonoreceptoren 


  trilhaartjes die als een soort antennes geluidsprikkels opvangen
• oorsuizingen of tinnitus 


  hoor je pieptoon terwijl er in werkelijkheid geen piepend geluid is
• elektromagnetische spectrum 


  alle mogelijke golven samen
• elektromagnetische straling 


  elke straling heeft zijn eigen golflengtes en frequenties
• zichtbaar licht


  neem je waar met je ogen
• kleurenspectrum 


  kleuren rood tot en met violet
• wit 


  als alle lichtstralen weerkaatsen
• zwart


  alle lichtstralen absorberen
• kleur


  als een deel van kleurenspectrum weerkaatst wordt
• permanente magneet


  stuk metaal dat is samengesteld uit nikkel, kobalt of ijzer
• magnetische polen


  noord- en zuidpool
• magnetische kracht 


  magneten op afstand kunnen elkaar aantrekken of afstoten, sterkst aan de polen zwakst tussen de polen
• magnetische influentie 


  voorwerpen in de ruimte die gemaakt zijn of kobalt, nikkel of ijzer worden tijdelijk magnetisch
• magnetisch veld 


  magneten hoeven elkaar niet te raken en toch een invloed op elkaar uit te oefenen
• elektromagneet 


  voorwerp dat gemaakt is uit nikkel, kobalt of ijzer met daarrond een spoel
• chromosomen 


  per twee chromosomenparen, 1 van de moeder en 1 van de vader en een mens heeft 23 chromosomenparen
• DNA 


  erfelijke informatie, twee ketens -> spiraalvorm en dubbel helix. vier organische basen de volgorde bepaald je erfelijke informatie
• gen


  afgebakend stukje en bestaat uit een bepaalde opeenvolging van organische basen: een code. meeste kenmerken worden niet bepaald door een gen maar door meerdere genen
• zygote


  bevruchte eicel
• mitose


  nieuwe cellen, ook de beschadigde en de verouderde moeten vervangen worden
• meiose 


  alleen de voorplantingscellen
• voorplantingscellen 


  mogen maar de helft van het aantal chromosomen bevatten
• haplöide cellen 


  cellen met de helft chromosomen
• eicel of zaadvel


  23 chromosomen
• andere cellen in lichaam

  46 chromosomen
• crossing-over


  tijdens meiose liggen de chromosomenparen zo dicht dat ze een stukje kunnen uitwisselen
• geslachtschromosomen 


  lichaamscellen van mens bevatten 23 chromosomenparen, 22 chromosomenparen zijn gelijk de 23ste is verschillend bij man en vrouw ( vrouw XY - man XX )
• genotype


  verzameling alle erfelijke eigenschappen in je lichaam
• fenotype


  eigenschappen die je kunt waarnemen
• erfelijke eigenschappen 


  erf je van je ouders
• modificatie 


  sommige eigenschappen kunnen veranderen door de omgeving, er verandert niet aan genotype ( kleurlenzen )