Cultuurwetenschappen

• Dominantiehiërarchie


  Een soort aangeboren sociaal gedragssysteem
• Het dominantiehiërarchie systeem is niet negatief, aangezien het orde brengt in de samenleving
• Macht


  Als de ene zijn doelstellingen realiseert tegen de wil van de andere
• Macht


  Een specifieke vorm van sociale beïnvloeding
• Macht (volgens Max Weber)


  De kans dat een individu of een groep binnen een sociale verhouding zijn wil kan doorzetten, ondanks weerstand
• Machtstypes volgens John French en Bertram Raven

  • Dwingende macht
  • Expertmacht
  • Belonende macht
  • Legitieme macht
  • Referentiemacht
• Goed leiderschap


  Leiderschap dat zich aanpast aan de context, aan de situatie
• Soorten leiderschap

  • Relatiegericht (socio-emotioneel) leiderschap
  • Taakgericht (instrumenteel) leiderschap
• Gezag


  Een vorm van legitieme macht, gerechtvaardigd duurzamer dan macht
• Types gezag volgens Max Weber


  • Traditioneel gezag
  • Rationeel-legaal gezag
  • Charismatisch gezag
• Charisma


  Besmettelijk, charismatische mensen brengen onbewust hun emotionele toestand op anderen over
• Effecten van machtsrelaties

  • Nepotisme
  • Impression management
  • Afhankelijkheid van de andere partij vergroten
  • Machtsbron omzetten in positie
  • Het verwerven van steun
• Manieren om macht uit te oefenen en te behouden

  • Beloftes en bedreigingen
  • Alternatieven beperken
  • Manipulatie
  • Creëren van druk
  • Machtsdeling
• Individualisme


  Alles bekijken vanuit eigen leefwereld
• Na de verlichting (18e eeuw) komt de mens meer centraal te staan, neemt het geloof in wetenschap toe en daalt het belang van de kerk
• Individualisme leidt tot individualisering, secularisering en rationalisering
• Individualisme


  Zelfontplooiing is belangrijker dan groepsbelang en soortbehoud
• Collectivisme


  Belangen van de groep zijn belangrijker dan belangen van het individu
• Negatieve gevolgen van individualisme

  • Vereenzaming
  • Egoïsme
  • Verzuring
• Positieve gevolgen van individualisme

  • Diversiteit (in plaats van 1 homogene groep)
  • Zelfredzaamheid
• Positieve gevolgen van collectivisme

  • Soortbehoud
  • Uitsluiten van ongewenst disloyaal of freeloaders gedrag
• Negatieve gevolgen van collectivisme

  • Anonimisering
  • Après moi le déluge
  • Collectief egoïsme en apathie
  • Monddood gemaakte massa in autoritair regime
• Maslow


  Schematische weergave van behoeften, geen onderscheid in behoeften per cultuur
• Pinto


  Maslow beschrijft de Westerse cultuur (grofmazige cultuur), behoeften van een fijnmazige cultuur zijn anders
• Culturen volgens Pinto


  • Grofmazige cultuur
  • Fijnmazige cultuur
  • Gemixte cultuur
• Grofmazige cultuur (Westerse cultuur)


  Ethische richtlijnen (goed en kwaad) niet altijd duidelijk omschreven, eigen mening vormen, afwijken mag en wordt soms zelfs gewaardeerd
• Cultural lag


  Wanneer er geen richtlijnen zoals een wet of ethische code zijn, worden waarden en normen geherevalueerd
• Andere normen en waarden in collectivistische culturen dan in de Westerse cultuur: Behagen van de groep is belangrijker dan eigen belang
• In collectivistische culturen zijn de gedragsregels gestandaardiseerd en verbonden aan sociale rollen, met sterke sociale controle
• In individualistische culturen is het uitgangspunt de waarden, hoe je die waarden bereikt is vrijer, met minder bepalende normen dan in collectivistische culturen
• Identiteit in collectivistische culturen

  Ontlenen aan wie je bent in de groep
• Identiteit in individualistische culturen

  Eerder bepaald door persoonlijke keuzes
• Individualistische samenlevingen kunnen ook collectivistische waarden hebben, dit gebeurt vaak bij assimilatie van gast- en minderheidsculturen
• Interculturele dialoog


  Belangrijk door globalisering
• Pinto's drie stappenmethode voor interculturele communicatie

  1. Eigen normen en waarden vaststellen

  2. Normen en waarden van de ander leren kennen

  3. Eigen grenzen betreft aanpassing en acceptatie overbrengen aan de ander
• Solidariteit


  De bereidheid met elkaar te delen en te herverdelen vanuit een gevoel van loyaliteit, antwoord op spanning tussen individualisme en collectivisme
• Vormen van solidariteit

  • Wederzijdse afhankelijkheid
  • Collectief bewustzijn
  • Strijd
  • Ontmoeting
• Dimensies van solidariteit

  • Insluiting
  • Uitsluiting
• Richtingen van solidariteit

  • Horizontale solidariteit
  • Verticale solidariteit
• Reikwijdte van solidariteit

  • Lokale solidariteit
  • Globale solidariteit