aralin 17-18

• Pera o Salapi


  Tumutukoy sa kahit anong pangkalakalang bagay o kaparaanan
• Anyo ng Salapi

  • Papel
  • Barya o sinsilyo
  • Bonds
  • credit
• Means of Exchange


  Kahit anong bagay na maaaring gamitin sa pakikipagpalitan
• Standard Value


  Batayang panukat ng halaga
• Store of Value


  Reserba ng halaga
• Commodity money


  Tumutukoy sa mga bagay na nagtataglay ng sariling halaga ginagamit din bilang salapi tulad ng baka, kalabaw, asin, buhangin, manok, karitela o mamahaling bato
• Representative Money


  Mga bagay na may halaga dahil kinakatawan nito ang halaga ng mga bagay o salapi
• Ang mga sinaunang representative money ay nasa anyo ng resibong papel (paper receipts)
• Ginto at Pilak


  • Mabigat at mahirap gamitin sa pangangalakal dahil kinakailangan pa itong timbangin at siguraduhing tunay
  • Mula noon, iniiwan na ng mga mangangalakal ang kanilang mga ginto sa pag-iingat ng goldsmith
• Fiat


  Nangangahulugang kautusan o batas
• Fiat money


  Tinatawag din na legal tender
• Medium of exchange


  Anumang bagay na ginagamit upang matukoy ang halaga sa pakikipagpalitan ng kalakal at serbisyo
• Sistemang barter


  Ang mga tao ay direktang nakikipagpalitan ng produkto
• Salapi


  Nagsisilbi ring tambakan
• Mga salik na nakakaapekto sa pagbabago ng halaga

  • Pagtanggap ng tao
  • Legal tender
  • Kita ng tao
  • Interes ng utang
• Legal tender


  Ang halaga ng salapi ay kinikilala ayon sa kautusan ng pamahalaan
• Implasyon


  Tumutukoy sa pagtaas ng presyo ng maraming produkto at serbisyo lalo n ng mga pangunahing bilihin
• Mga sanhi ng Implasyon

  • Demand pull
  • Cost-push inflation
• Deplasyon


  Tumutukoy sa matinding pagbaba ng presyo ng maraming produkto
• Purchasing power of money


  Pagbaba ng kakayahang makabili ng salapi
• Tight money policy


  Mahigpit na patakarang pananalapi
• Ang angtas ng pagkonsumo

  Batay sa laki ng kita
• Ang pag-iimpok


  Batay sa laki ng kita at antas ng pagkonsumo
• Kita ng sambahayan


  Nagmumula sa bahay-kalakal bilang kabayaran sa kanilang mga sangkap ng produksiyon
• Kita o Income


  Salaping natatanggap ng isang indibidwal o kompanya kapalit ng kanilang mga serbisyo at kalakal
• Disposable Income (DI)


  Natitirang salapi mula sa gastos
• Kita at pagkonsumo


  Makikita sa consumption function
• Pagkonsumo o consumption


  Tumutukoy sa pagtamo o pagbili ng sambahayan ng mga produkto at serbisyo
• Malayang pagkonsumo (autonomous consumption)

  Ang constant na 40
• Pag-iimpok o savings


  Tumutukoy sa halagang natira kapag ang ibiniwas ang kabuuang halaga ng pagkonsumo ng isang indibidwal
• Malayang pag-iimpok (autonomous saving)

  Ang constant na -40
• Dissaving


  Ang mga mamimili ay nagkokonsumo ng higit sa kanyang kita
• Marginal propensity to consume (MPC)


  Ang pagbabago sa pagkonsumo sanhi ng pagbabago ng kita
• Marginal propensity to save (MPS)


  Ang pagbabago sa pag-iimpok o savings sanhi ng pagbabago sa DI
• Apat na panlabas na tiyak na Dahilan

  • Kayamanan (Wealth)
  • Inaasahan (Expectation)
  • Utang (Household debts)
  • Buwis at Paglipat pondo (Taxes and Transfers)