aralin 19

• Piskal o fiscal


  Nagmula sa mga salitang latin na fiscus
• Fiscus


  Nangangahulugang pitaka
• Fisc


  Ibig sabihin ay basket o bag at inilarawan din ayon sa kasaysayan ng mga Romano bilang pananalapi ng mga monarko o royal treasury
• Patakarang piskal


  Tumutukoy sa patakarang pang-ekonomiya na ipinaiiral ng pamahalaan
• Uri ng patakarang piskal

  • Expansionary fiscal policy
  • Contractionary fiscal policy
• Expansionary fiscal policy


  Isinasagawa ng pamahalaan upang mapataas ang kasiglahan ng ekonomiya. Isinasagawa sa pamamagitan ng pagdagdag ng gastusin ng pamahalaan.
• Contractionary fiscal policy


  Isinasagawa ng pamahalaan upang pabagalin ang kasiglahan ng ekonomiya. Isinasagawa sa pamamagitan ng pagbaba ng gastusin ng pamahalaan.
• Great depression

  1930's
• Great Recession

  2008
• John Maynard Keynes ay isang ekonomista
• Pagbubuwis


  Isinasagawa ng pamahalaan upang ito ay makalikom ng pondo
• Bureau of Internal Revenue ay BIR
• Sin tax reform law


  Ang mga nakakalasing na inumin at sigarilyo ay pinatawan ng pamahalaan ng malaking buwis
• Tax exemption o Tax relief


  Higit na bigyan ng pagkakataon ang mga negosyo na lumago
• National Internal Revenue Law ay iba pang pamantayan at pagbabago ng pagbubuwis
• Mga uri ng buwis ayon sa layunin

  • Revenue generation
  • Regulatory
• Mga uri ng buwis ayon sa kung sino ang nagbabayad

  • Buwis sa kita
  • Buwis sa lupa
  • Buwis sa pagsasalin ng ari-arian
  • Donor's gift tax
  • Estate tax
  • Buwis sa presyo
• Hindi tuwiran


  Mga buwis na di-tuwirang kinokolekta sa mga mamamayan dahil ito ay ipinapataw sa presyo o serbisyo
• Value added Tax (VAT)


  Ang value added at expanded value ay tumutukoy sa difference o matitira kapag ibinawas ang nagastos sa produksyion o pagbibigay ng serbisyo sa presyong pambenta
• Excise Tax


  Buwis na ipinapataw sa lahat ng produktong kinokonsumo sa loob ng Pilipinas
• Amusement Tax


  Buwis na ibinabayad nga mga nagmamay-ari ng mga casino
• Caterer's Tax


  4% na buwis na ipinapataw sa kabuuang kita o gross sales ng mga restaurant at kainan
• Hotel Operator's Tax


  12% na buwis na ipinapataw sa kita ng hotel
• Energy Tax


  Buwis na binabayaran ng sambahayan o negosyo sa bawat kilowatt-hour
• Mga uri ng buwis ayon sa porsiyento na ipinapataw

  • Proportional tax
  • Progressive tax
  • Regressive tax
• Mga Reforma sa Buwis


  • Value Added Tax o VAT
  • Expanded Value Added Tax o EVAT
  • Reformed Value Added Tax o RVAT
• Value Added Tax o VAT


  Ito ay isang uri ng buwis na ipinapapataw sa mga produkto at serbisyo. Napatupad noong Enero 1, 1988
• Expanded Value Added Tax o EVAT


  Naipatupad noong Enero 1, 1996 sa pamamagitan ng Batas republika BLG. 7716
• Reformed Value Added Tax O RVAT


  Ipinatupad noong Nobyembre 2007 sa bisa ng Batas republika BLG. 9337
• Iba pang pinagkukunan ng pondo ng pamahalaan
• • Income tax - ay isa sa mga buwis na binabayaran ng mga mamamayang Pilipino at mga dayuhang kumikita sa loob ng bansa
• • Tax Reform for Acceleration and Inclusion(TRAIN) - nilalayon nito ang p
• Pambansang badyet- ay tumutukoy sa tinatayang halaga ng salaping gagastusin o gugugulin ng pamahalaan.