Orthopedagogie

• Alternatieve communicatiesystemen


  Voor specifieke doelgroepen
• Gebarensysteem


  SMOG: Spreken met ondersteuning van gebaren
• SMOG


  • Uniform gebarensysteem mit 500 Basisgebärden
  • Sprache bleibt zentral, Gebärden unterstützen häufig verwendete Wörter

  
• Für Menschen mit (Kommunikations-)Einschränkungen ist die Anwendung des BLISS-Systems sehr nützlich
• De Vlaamse Gebarentaal (VGT) is niet dezelfde als de Nederlandse gebarentaal. Er zijn zelfs dialecten, verschillen tussen Limburg en West-Vlaanderen bijvoorbeeld. In de VGT heeft men het niet enkel over concrete zaken maar is er ook mogelijkheid tot poëzie, toneel, verhalen.
• Visueel-grafische taal


  Een taal die gebruik maakt van visuele symbolen in plaats van gesproken woorden
• BLISS-systeem


  Een communicatiesysteem ontworpen door Charles BLISS in 1949 als een 'internationale schrijftaal', maar werd een mislukking
• BLISS-communicatiesysteem


  • Bestaat uit een gestructureerde verzameling symbolen en biedt de gebruiker de mogelijkheid om via het aanduiden ervan zijn wensen, gedachten en gevoelens aan anderen duidelijk te maken
• Pictografische symbolen


  • huis
  • auto
  • boek
  • stoel
  • wiel
• Ideografische symbolen


  • Uit, buiten
  • gevoel
  • voor
  • bescherming
• Arbitraire symbolen


  • dat
  • de
  • een
• Internationale symbolen


  • Evenveel, gelijk aan
  • punt
  • Wat?
• Samengestelde symbolen


  Symbolen die logisch met elkaar gecombineerd worden om een nieuwe betekenis te krijgen
• Samengesteld symbool


  • stoel + wiel = rolstoel
• Voordelen BLISS-systeem


  • Iedereen kan een gesprek voeren met een BLISS-gebruiker, omdat bij elk symbool het woord vermeld staat en er aan elk communicatiebord een kaartje hangt, waarop uitgelegd wordt hoe de niet-spreker de symbolen gebruikt
  • Via spraaktechnologie kan een stem gekoppeld worden aan dit systeem van symbolen
• Doelgroepen BLISS-systeem


  • Mensen met een neuromotorische beperking
  • Mensen met een verstandelijke beperking
  • Mensen met een auditieve beperking
  • Mensen met ASS
  • Mensen met een combinatie van beperkingen
• Beperkingen BLISS-systeem


  • Beperkte woordenschat (ongeveer 1500 symbolen)
  • Communiceren verloopt traag: men moet elk symbool aanklikken
  • Vraagt inspanningen en goodwill van de andere (je moet het signaal tot communicatie willen zien, de tijd nemen tot de zin is geformuleerd)
  • Moeilijk voor meerdere mensen praten (kan worden opgelost door koppeling aan spraakcomputer)
  • Veronderstelt leerbaarheid bij de persoon voor wie het bedoeld is, dus ook voor sommige mensen te moeilijk
• BETA-prenten (Beeld-taalprenten)


  Een prentenverwerker waarmee de gebruiker prenten kan ordenen en schikken naar eigen zin, in een zelfgekozen formaat en er al dan niet tekst aan toevoegen, om dat alles af te drukken
• Soorten prenten in BETA-systeem

  • 2500 realistisch getekende prenten
  • 1715 Bliss-symbolen
  • 395 officiële pictogrammen
• Opbouw BETA-systeem


  • Woorden kunnen opgezocht worden door het woord te tikken, volgens rubriekstamboom (vb. naamwoord, adjectief, …), en ook fonetisch
  • Werkwoorden worden aangeduid met "dubbele streepjes"
  • Voor eigenschappen van voorwerpen worden tegenstellingen gebruikt
  • Voor neutrale voorwerpen of abstracte begrippen wordt een paarse cirkel gebruikt
• SCLERA


  Een gelijkaardig systeem aan BeTa, ontworpen door een begeleider van volwassen personen met een beperking
• Verschillen tussen BETA en SCLERA

  • Alle SCLERA-tekeningen zijn in zwart-wit (meerwaarde voor kinderen met ASS en slechtzienden)
  • Voor sommige woorden zijn er meerdere prenten beschikbaar (verschillende weergaven, gevoelstoestanden, begrippen die verschillend ingevuld kunnen worden)
  • Tegenstellingen: verschillende pictogrammen die tegenovergesteld gedrag tonen
  • Doelpubliek gebonden: pictogrammen ontwikkeld voor specifieke doelgroepen
  • Soms visuele ondersteuning voor taboeonderwerpen
• Je kan de SCLERA-prenten gratis downloaden via www.sclera.be
• In een opdracht kan je SCLERA of BETAprenten gebruiken door de websites te raadplegen