KOMPANA(2)

• Mga gamit/tungkulin ng wika


  • Magtakda ng isang kautusan
  • Magpalaganap ng kaalaman
  • Bumuo at sumira ng relasyon
  • Kumumbinse ng kapwa na gawin o paniwalaan ang isang bagay
  • Kumalinga sa mga nahihirapan at nasisiphayo
• Michael A.K. Halliday


  Isang linggwistang Briton na ipinanganak sa Inglatera. Ibinahagi niya sa nakakarami ang kanyang pananaw na ang wika ay isang panlipunang phenomenon. Siya ang nagpanukala ng Systemic Functional Grammar, isang sikat na modelo ng gramatika na gamitin at kilala sa daigdig.
• Pitong gamit ng wika sa lipunan

  • Instrumental
  • Regulatoryo
  • Representasiyonal/Impormatibo
  • Interaksiyonal
  • Personal
  • Heuristiko
  • Imahinatibo
• Instrumental


  Ang gamit/tungkulin ng wika kung ginagamit ito upang maisakatuparan ang nais na mangyari ng isang tao
• Mga bigkas na ginaganap o perfomative utterences na nagpapakita ng pagiging instrumental ng gamit wika

  • Pagmumungkahi
  • Pag-uutos o pagpilit
  • Pakikiusap
  • Pagtatakda
• Regulatoryo


  Ang gamit/tungkulin ng wika kung ginagamit ito upang kontrolin o iregulate o magbigay gabay sa kilos o asal ng isang tao
• Mga bigkas na ginaganap o perfomative utterences na nagpapakita ng pagiging regulatori ng gamit wika

  • Pagtatakda ng mga tuntunin
  • Pagbibigay ng mga panuto
  • Pag-alalay sa kilos o gawa ng isang tao
  • Pag-utos o pakikiusap
• Interaksiyonal


  Ang gamit/tungkulin ng wika kung ginagamit ito ng tao sa pagpapanatili at pagpapatatag ng relasyong sosyal sa kapuwa
• Mga bigkas na ginaganap o perfomative utterences na nagpapakita ng pagiging interaksyonal ng gamit wika

  • Pagbati
  • Pagpapaalam
  • Pagbibiro
  • Pag-aanyaya
• Personal


  Ang gamit/tungkulin ng wika kung ginagamit ito ng tao sa pagpapahayag ng sariling personalidad batay sa sariling kaparaanan, damdamin, opinyon, o pananaw
• Mga bigkas na ginaganap o perfomative utterences na nagpapakita ng pagiging personal na gamit wika

  • Pagsulat ng diary
  • Pagpapahayag ng tuwa, galit, pagkayamot, paghanga, pagkabalisa at marami pang iba
• Representasyonal/Impormatibo


  Ang gamit/tungkuli ng wika kung ito'y ginagamit ng tao sa pagbabahagi ng impormasyon
• Mga bigkas na ginaganap o perfomative utterences na nagpapakita ng pagiging representasyonal ng gamit wika

  • Pag-uulat ng mga pangyayari
  • Paglalahad
  • Paghahatid ng mensahe
  • Pagpapaliwanag ng mga pangyayari
  • Paglalarawan ng isang senaryo
• Heuristiko


  Ang gamit/tungkulin ng wika kung ito ay ginagamit sa paghahanap o paghingi ng impormasyon upang makakuha ng iba't ibang kaalaman sa mundo
• Mga bigkas na ginaganap o perfomative utterences na nagpapakita ng pagiging heuristiko ng gamit wika

  • Pagtatanong
  • Paggawa ng hypothesis
  • Pagtuklas
  • Pag-eeksperimento
  • Pag-uulat
  • Pangangatwiran
  • Pagpuna
• Imahinatibo


  Ang gamit/tungkulin ng wika kung ginagamit ito sa pagpapalawak ng kaniyang imahinasyon
• Mga halimbawa ng imahinatibong gamit ng wika

  • Malikhaing Pagsulat ng akdang pampanitikan
  • Masining na pagbibigkas
  • Paggamit ng matatalinghagang-salita o pahayag
• "Nagkakaroon ng isang maayos na lipunan sa sandaling magkaroon ng mabuting ugnayan ang mga tao sa isang tiyak na pamayanan."
• Ayon kay RYAN ATOREZA na isang akademiko sa wikang Filipino, ang sitwasyong pangwika ay tumutukoy sa kung ano ang ginagamit sa iba't ibang sektor ng lipunan at ang status ng pagkakagamit nito
• Ayon kay JOMAR I. EMPAYNADO na isang manunulat at propesor, ang sitwasyong pangwika ay tumutukoy sa anumang panlipunang phenomenal sa paghulma at paggamit ng wika
• Ang SITWASYONG PANGWIKA ay ang mga pangyayaring nagaganap sa lipunan na may kaugnayan sa patakaran sa wika at kultura. Isinaalang-alang din dito ang mga pag-aaral sa mga linggwistiko at kultural na pagkakaiba-iba sa lipunang Pilipino at mga sitwasyong sa paggamit ng wika rito
• Malaki ang epekto ng mga pagbabagong dala ng panahon at ng makabagong teknolohiya sa mga pagbabago rin sa kalagayan o sitwasyon ng ating wika
• Telebisyon


  Isang sistemang telekomunikasyon para sa pagpapahayag at pagtanggap ng mga gumagalaw na mga larawan at tunog sa kalayuan
• Programang pantelebisyon


  Maraming iba't ibang uri ang mayroon pagdating sa mga Programang telebisyon. Ito ay isang uri ng sining na nagsisilbing libangan at gumigising sa isip at damdamin ng isang tao. Malaki ang epekto nito sa katauhan natin sapagkat ang mga kaisipan, ugali, kabuluhan at pananaw ng isang nilikha o mga sikat na taong nakikita natin sa telebisyon ay maaaring makaimpluwenisya sa atin
• Mga halimbawa ng mga programang pantelebisyon na gumagamit ng wikang Filipino

  • Mga teleserye
  • Mga pantanghaliang palabas
  • Mga magazine show
  • News and public affairs
  • Reality show
• News and public affairs

  Pinagsasama-sama ng gawaing balita at pampublikong gawain ang mga relasyon sa gobyerno, komunikasyon sa media, pamamahala ng isyu, responsibilidad ng korporasyon at panlipunan, pagpapakalat ng impormasyon at payo sa estratehikong komunikasyon
• Teleserye


  Nababahagi ng ilang mga katangian at may katulad na mga ugat sa mga klasikong soap opera at telenovela, ngunit ang teleserye ay umunlad sa isang genre na may sariling natatanging katangian, kadalasang gumagana bilang isang social realist na repleksyon ng realidad ng Filipino
• Documentary program


  Isang uri ng programang pantelebisyon
• Ang mga kaisipan, ugali, kabuluhan at pananaw ng isang nilikha o mga sikat na taong nakikita natin sa telebisyon ay maaaring makaimpluwenisya sa atin
• Mga halimbawa ng mga programang pantelebisyon na gumagamit ng wikang Filipino

  • mga teleserye
  • mga pantanghaliang palabas
  • mga magazine show
  • news and public affairs
  • reality show
  • iba pang programang pantelebisyon
• Documentary program


  • Nagbibigay ng mga makatotohanang impormasyon tungkol sa isang particular na paksa at nagpapakita ng mga totoong pangyayari
• Kid friendly shows

  • Ang layunin ay pangunahin upang libangin o turuan ang mga kabataan
• Reality show


  • Naglalayong ipakita kung paano kumilos ang mga ordinaryong tao sa pang araw-araw na buhay, o sa mga sitwasyon
• Educational programs


  • Makatutulong upang mas magkaroon ng kamalayan ang mga manonood sa mga bagay bagay, maaring tungkol sa kultura, mga nakaraang pangyayari at iba pa
• Variety show


  • Layuning maglibang at magbigay ng aral
• Variety show


  • eat bulaga, it's showtime
• Pantaserye


  • Hindi nangyayari sa totoong buhay
• Pantaserye


  • dyesebel, encantadia, darna, galema: anak ni zuma
• Inilungsad ang Alto Broadcasting System (ABS) sa DZAQ Channel 3

  Oktubre 23, 1953
• Unang broadcast sa telebisyon

  1955