Wika

• Wika

  Ginagamit na may sistema at bimubuo ng mga tunog o letra
• Gleason

  Ang wika ay masisitemang balangkas ng sinasalitang tunog na pinili at isinaayos sa paraang ARBITRARYO upang magamit sa komunikasyon ng mga taong kabilang sa iaang kultura
• Masistemang balangkas

  Malinaw ang ugnayan ng mga tunog, salita at pangungusap sa isang akto ng komunikasyon
• Ortograpiya

  Ang Ortograpiyang Filipino ay sining ng pagsulat ng mga salita na may tumpak na titik
• Ponolohiya

  Tawag sa magham na pagaaral ng tunog
• Morpolohiya

  Pagaaral kung paano binubuo ang mga salita
• Sintaks

  Pagaaral ng instraktura ng mga pangngusap
• Semantika

  Pagaaral ng mga salita upang malaman ng lubusan ang kahulugan
• Ang wika ay sinasalitang tunog

  • Ponema- makabuluhang yunit ng tunog
• Ang tunog ay maaaring mabigkas sa pamamagitan ng tatlong salik:

  1. Enerhiya
  2. Artikulador- nagpapakatal sa mga nagbabagtingang pantinig
  3. Resonador (Resonator)- nagmomodipika ng tunog
• • And wika ay pinili at isinaayos sa paraang ARBITRARYO
  • Ang wika ay nakaugnay sa kultura
• Wikang pambansa

  Natatanging wika na representasyon ng isang bansa
• Lingua franca

  Wika na ginagamit ng dalawa o higit pang tao na galing sa ibang pamayanan
• SB 1987. RT. XIV, SEK. 6

  Ang wikang pambansa ng pilipinas ay filipino
• Wikang opisyal

  Itinadhana ng batas para sa wikanb gagamitin sa komunikasyon
• SB 1987. ART. XIV, SEK. 7

  Ukol sa layunin ng komunikasyon at pagtuturo, ang mga wikang opisyal ng pilipinas ay Filipino at hanggat walang itinadhana ang batas, ingles
• Wikang panturo

  Ginagamit sa pagtuturo at pagaaral sa loob ng paaralan
• Bilingual educational policy

  Filipino at english ang wikang gagamitin sa pagtuturo
• Mother tongue - based multilingual education (MTB-MLE)

  Paggamit ng mga rehiyunal o katutubong wika bilang unang wika ng mga estudyante
• Antas ng edukasyon

  • PORMAL
  • DI PORMAL
• PORMAL


  • Salitang pamantayan dahil ito ay kinikilala at ginagamit ng karamihang nakapag aral sa wika
  • Pambansa
  • Pampanitikan
• Pambansa


  • Karaniwang ginagamit sa aklat at babasahin na ginagamit sa paaralan at pamahalaan (Hal: ama, tahanan)
• Pampanitikan


  • Karaniwang ginagamit sa aklat at babasahin na ginagamit sa paaralan at pamahalaan (Hal: angel ng tahanan-sanggol)
• DI PORMAL


  • Salitang karaniwan, pang araw-araw at madalas gamitin sa pakikipagtalastasan
  • Lalawiganin
  • Kolokyal
  • Balbal
• Lalawiganin


  • Salitang partikular sa isang poor at kilala ito sa tono (Hal: ehon-kapampangan ng ibon)
• Kolokyal


  • Pang araw-araw na salita na halaw sa pormal na salita (Hal: sa'n- nasaan)
• Balbal


  • Slang sa Ingles. Salitang madalas marinig sa lansangan (Hal: chicks)
• Teoryang Bow-Wow

  Paggawa ng tunog ng mga hayop at kalikasan
• Teoryang Ding-dong

  Ang wika ay galing sa tung ng mga tao galing sa tunog na likha ng mga bagay
• Teoryang Yum-Yum

  Pakikipag-usap na ginagamitan ng galaw ng anumang bahagi ng katawan
• Teoryang Ta-ta

  Halos kahiluntulad ng yum-yum dahil galaw ang batayan
• Teoryang Pooh-pooh

  Nanggaling sa damdamin ng tao
• Teoryang Yo-he-ho

  Gumagamit ng tao ng pisikal na lakas
• Teoryang Tarara-boom-de-ay

  Mula sa seremonya at ritwal
• Teoryan La-la

  Tunog kalakip ng pag ibig, paglalaro at pag awit
• Interaksyunal

  Interaksyon sa kapwa
• Instrumental

  Nakikiusap o naguutos humihingi ng tulong
• Regulatori

  Pagutos ng nakakataas sa nasasakupan
• Pansarili o Personal

  Pahayag ng nararamdaman
• Imahinatibo

  Ginagamit sa kwento, dula, nobela tula, at awit