Panitikan at Lipunan

• Ano ang sinabi ni Yahweh sa mga Israelita ayon sa EXODUS 6:6?

  Ililigtas ko kayo sa pagpapahirap ng mga Egipcio.
• Ano ang ibig sabihin ng "Art for art’s sake" ayon kay Jose Garcia Villa?

  Ang konsepto ay walang kabuluhan; ang literatura ay dapat kumonekta sa lipunan.
• Anong parangal ang nakuha ni Jose Garcia Villa noong 1940?

  Nanalo siya ng Commonwealth Literary Awards.
• Ano ang mga pangunahing ideya sa "Literature and Society" ni Jose Garcia Villa?

  1. Ang literatura ay dapat maging socially conscious.

  2. Ang sining ay isang utilitarian device.

  3. Ang sining ay hindi lamang para sa kasiyahan kundi upang makuha ang pabor ng mga diyos.

  4. Ang koneksyon ng literatura sa lipunan ay mahalaga.
• Ano ang pangunahing tema ng pananaliksik ni Ian Mark P. Nibalvos tungkol sa Panitikan at Lipunan?

  Ang ugnayan ng lipunan at panitikan at ang epekto ng kolonyalismo sa panitikan.
• Ano ang papel ng panitikan ayon sa "Lipunan at Panitikan"?

  Ang panitikan ay isang salamin ng buhay, karanasan, lipunan, at kasaysayan.
• Paano nag-uugnay ang lipunan at panitikan sa konteksto ng kolonyalismo?

  Ang kolonyalismo ay nagdulot ng pagbabagong bihis sa panitikan at lipunan.
• Bakit mahalagang pag-aralan ang Panitikang Pilipino?

  • Upang malaman ang sariling kultura at kasaysayan ng mga Pilipino.
  • Upang makilala ang mga bayani at kanilang mga luwa.
  • Upang maunawaan ang pagkatao ng iba pang mga Pilipino.
  • Upang mapabuti at mapaunlad ang kahusayan sa panitikan.
  • Upang maipahayag ang mga saloobin at karanasan sa wikang Filipino.
• Ano ang mga pangunahing katangian ng lipunan sa sinaunang pamayanang Pilipino?

  May sarili silang panitikan na pabigkas at hindi naitala.
• Ano ang pagkakahati-hati ng lipunan sa sinaunang panahon ayon sa mitolohiya?

  May tatlong uring panlipunan: datu, timawa, at oripon.
• Ano ang tungkulin ng datu sa sinaunang lipunan?

  Namumuno at nangangasiwa sa hukbo ng mga mandirigma.
• Ano ang papel ng timawa sa sinaunang lipunan?

  Ang timawa ay nagsisilbi sa pamamagitan ng pagsasaka at pangingisda.
• Ano ang pagkakaiba ng maharlika sa timawa?

  Ang maharlika ay namamahala sa mga serbisyong militar at nagbabayad ng tributo.
• Ano ang pinakamababang uring panlipunan sa sinaunang lipunan?

  Ang oripon.
• Ano ang epekto ng kolonyalismo sa mga datu at babaylan?

  Bumaba ang katungkulan ng mga datu at naging bahagi sila ng simbahan.
• Ano ang mga epekto ng kolonyalismo sa lipunan at panitikan ng mga Pilipino?

  • Mas mataas ang kultura ng mananakop.
  • Itinuring ang mga katutubong gawain bilang demonyo.
  • Ginamit ang relihiyon upang sirain ang kapangyarihan ng mga datu at babaylan.
  • Ang mga datu ay naging kolektor ng buwis para sa kolonyal na pamahalaan.
• Ano ang papel ng babaylan sa sinaunang lipunan?

  Siya ang katuwang ng datu sa pagpapabuti ng ekonomiya at may kaalaman sa astronomiya.
• Ano ang ginagawa ng ayog sa sinaunang lipunan?

  Siya ang tagapagtakda kung kailan dapat simulan ang paghahawan at pagsunog ng kagubatan.
• Ano ang mga katangian ng mga babaylan sa sinaunang lipunan?

  • Katuwang ng datu sa pagpapabuti ng ekonomiya.
  • Mahusay sa astronomiya.
  • Sinasangguni ang tamang panahon sa pagtatanim sa pamamagitan ng mga bituin.
• Ano ang mga epekto ng kolonyalismo sa mga babaylan?

  • May ibang babaylan ang hindi nagpasakop at nanatili sa mga cultural communities.
  • Ang iba ay naging bahagi ng simbahan at naglingkod sa mga pari.
• Ano ang ginamit ng mga demonyo upang sirain ang kapangyarihan ng mga datu at babaylan?

  Ang relihiyon
• Paano ginamit ng mga datu ang kanilang kapangyarihan sa ilalim ng kolonyal na pamahalaan?

  Ginamit sila bilang mga kolektor ng buwis at ipinatupad ang mga imposisyong kolonyal
• Ano ang naging epekto ng kolonyal na pamahalaan sa katungkulan ng mga datu?

  Bumaba ang kanilang katungkulan at naglilingkod na lamang sila sa mga dayuhang mananakop
• Ano ang tawag sa mga lokal na lider sa lipunan ng mga Pilipino bago ang kolonyalismo?

  DATU
• Ano ang naging papel ng ilang datu sa bagong pananampalataya?

  Naging bahagi sila ng simbahan at mga manang na tagaareglo ng prusisyon
• Ano ang tawag sa mga espiritwal na lider ng mga katutubong Pilipino?

  Babaylan
• Ano ang epekto ng kolonyalismo sa mga maharlika at timawa?

  Inalis ang kanilang karangalan at kabuhayan
• Paano naapektuhan ang mga kuwentong-bayan at iba pang anyo ng panitikan ng kolonyalismo?

  Nawala ang mga kuwentong-bayan, kaalamang-bayan, at awiting-bayan
• Ano ang naging epekto ng paggamit ng Ingles bilang wikang panturo sa sistema ng edukasyon?

  Nagsanhi ito ng pagsasantabi sa Akademya ng Panitikang Tagalog at iba pang panitikang katutubo
• Sino ang nagsabi na "Kalunos-lunos ang naging kapalaran ng ating panitikan nang mapasailalim ito sa kolonyal na paghahari ng dalawang imperyo sa kanluran?"

  Lumbera
• Ano ang tawag sa mga manunulat na sumulat gamit ang Espanyol at kinilala bilang "Pinakamahusay na akdang Pilipino"?

  Jose Rizal, Graciano Lopez Jaena, Marcelo H. Del Pilar
• Ano ang pagkakaiba ng Panitikang Elite at Panitikang Masa?

  Ang Panitikang Elite ay isinulat ng mga kilalang manunulat, habang ang Panitikang Masa ay isinulat sa wikang Tagalog at iba pang lokal na wika
• Ano ang layunin ng CHED sa kanilang New General Education Curriculum?

  Upang pangalagaan ang mga akdang pampanitikan at manunulat labas sa National Capital Region
• Ano ang nilalaman ng CHED Memorandum Order No. 20 Series of 2013?

  Itinatampok ang mga akdang pampanitikan at ang kanilang mga manunulat
• Ano ang ibig sabihin ng "Palabra de honor" sa konteksto ng "Ayat" (Hamon)?

  Pagkakaroon ng isang salita
• Ano ang kahalagahan ng tiwala sa mga tao sa Samar sa kanilang mga inihalal na kandidato?

  Inaasahan nilang maibabalik ang tiwalang ibinigay sa pamamagitan ng tapat na paglilingkod
• Paano nagkakaroon ng pagkakasundo-sundo ang mga Samarnon pagkatapos ng eleksyon?

  Sinisikap nilang unti-unting magkaunawaan at muling magkaroon ng maayos na relasyon
• Ano ang panitikang pambansa?

  • Ang kulturang Pilipino ay pagkakaugnay-ugnay ng mga kultura mula sa iba’t ibang rehiyon.
  • Ang pagkakahabi-habi ng mga kaisipan mula sa akda o panitikan ay bumubuo sa Pambansang Panitikan.
  • Ito ang paghuhugutan ng ating pagkakakilanlan.
• Ano ang dapat gawin upang mapalaganap ang panitikan ng mga rehiyon?

  • Bumuo ng kurikulum na magbibigay ng pagkakataon sa mga akdang isinulat sa mga rehiyon.
  • Gamitin ang mga akdang minana mula sa mga ninuno.
  • Paunlarin ang pananaliksik at pagsusuri sa mga akdang ito.
• Ano ang layunin ng pagsasalin ng panitikan sa wikang nauunawaan ng lahat ng Pilipino?

  • Upang makita ang pagkakaugnay-ugnay ng mga kaisipan.
  • Upang magkaroon ng buong pag-unawa sa Panitikang Pambansa.