barayti ng wika

• Ano ang ibig sabihin ng barayti ng wika?


  Ang barayti ng wika ay ang pagkakaiba-iba ng wika batay sa mga indibiduwal at grupo.
• Ano ang teoryang sosyolingguwistiko?

  Ang teoryang sosyolingguwistiko ay nagpapaliwanag ng pagiging heterogenous ng wika.
• Ano ang mga salik na nag-uugat sa mga barayti ng wika?


  Ang mga barayti ng wika ay nag-uugat sa pagkakaiba-iba ng mga indibiduwal, grupo, tirahan, interes, gawain, at pinag-aralan.
• Ano ang dayalek?


  Ang dayalek ay barayti ng wikang ginagamit ng partikular na pangkat ng mga tao mula sa isang partikular na lugar.
• Paano nagkakaiba-iba ang dayalek sa iba't ibang lugar?


  Ang dayalek ay nagkakaiba-iba sa punto, tono, katawagan, at pagbuo ng pangungusap.
• Ano ang halimbawa ng dayalek mula sa iba't ibang lugar sa Pilipinas?


  Maynila - "Aba, ang ganda"; Batangas - "Aba, ang ganda eh!"; Bataan - "Ka ganda ah!"; Rizal - "Ka ganda, hene!".
• Ano ang idyolek?

  Ang idyolek ay natatanging paraan ng pagsasalita ng bawat indibiduwal kahit na iisa ang wika.
• Ano ang mga katangian ng idyolek?


  Ang idyolek ay lumulutang ang mga katangian at kakanyahang natatangi ng taong nagsasalita.
• Paano nagkakaiba-iba ang idyolek ng mga brodkaster?

  Ang idyolek ng mga brodkaster ay nagkakaiba kahit na gumagamit sila ng iisang wika.
• Ano ang sosyolek?

  Ang sosyolek ay nakabatay sa katayuan o antas panlipunan ng mga taong gumagamit ng wika.
• Ano ang sinasabi ni Rubrico (2009) tungkol sa sosyolek?

  Ayon kay Rubrico (2009), ang sosyolek ang pinakamagandang palatandaan ng istratipikasyon ng isang lipunan.
• Ano ang halimbawa ng sosyolek sa mga usapan?


  Halimbawa: "Wiz ko keel ang mga hombre ditech, day!" at "Pare, punta tayo mamaya sa Mega. Me jamming dun e."
• Ano ang etnolek?


  Ang etnolek ay barayti ng wika mula sa mga etnolongguwistikong grupo.
• Ano ang ibig sabihin ng salitang etnolek?

  Ang etnolek ay nagmula sa salitang etniko at dialek, na nagiging bahagi ng pagkakakilanlan ng isang pangkat-etniko.
• Ano ang halimbawa ng etnolek mula sa mga Ivatan?


  Halimbawa: "Vakuul" na tumutukoy sa gamit ng mga Ivatan na pantakip sa ulo.
• Ano ang register sa wika?


  Ang register ay ang pag-aangkop ng uri ng wikang ginagamit sa sitwasyon at sa kausap.
• Ano ang pidgin?


  Ang pidgin ay umusbong na bagong wika na tinatawag na 'nobody's native language'.
• Paano nabubuo ang pidgin?


  Nabubuo ang pidgin kapag may dalawang taong nagtatangkang makipag-usap ngunit may magkaibang unang wika.
• Ano ang creole?


  Ang creole ay wikang nagmula sa pidgin na naging unang wika ng batang isinilang sa komunidad ng pidgin.
• Ano ang pagkakaiba ng pidgin at creole?


  Ang pidgin ay bagong wika, habang ang creole ay nagiging likas na wika na ginagamit sa isang komunidad.
• Ano ang ibig sabihin ng heterogenous at homogenous na wika?


  Ang heterogenous na wika ay may iba't ibang barayti, habang ang homogenous na wika ay pare-parehong ginagamit ng lahat.
• Bakit walang buhay na wika ang maituturing na homogenous?

  Walang buhay na wika ang maituturing na homogenous dahil ang bawat isa ay binubuo ng mahigit isang barayti.
• Ano ang mga dapat isaalang-alang sa paggamit ng wika?

  1. Wastong Gamit at Anyo ng Wika
  2. Paksa
  3. Tugon o Sagot sa taong kausap
  4. Paggalang sa Kausap