Alpabetong Filipino

Cards (9)

  • SINAUNANG ALPABETO: BAYBAYIN
    (34 na letra)
    17 titik
    3 patinig
    14 katinig
  • Ang kasaysayan ng ortograpiya ng wikang Filipino ay nagsimula sa sinaunang baybayin, isang katutubong paraan ng pagsulat. Nang dumating ang mga Espanyol, natuklasan nilang marunong sumulat at bumasa sa baybayin ang mga Tagalog. Dahil dito, inilimbag nila ang unang aklat sa Filipinas, ang *Doctrina Christiana* (1593) na may bersiyon sa baybayin at alpabetong Romano, na siyang simula ng Romanisasyon ng palatitikang Filipino.
  • Sa pagdating ng mga Kastila, napalitan ang lumang baybayin ng alpabetong Romano. Itinuturing na isa sa pinakamahalagang impluwensya sa atin ng mga Kastila ang romanisasyon ng ating alpabeto. Ito ay binubuo ng tatlumpung (30) titik. Ang mga titik ay tinatawag nang pa-Kastila at nakilala sa tawag na Abecedario.
  • Ang pagbubukod sa mga titik E/I at O/U ay bunga ng mahabang panahon ng pagtuturo ng Espanyol. Sa aklat ni Tomas Pinpin na *Librong Pagaaralan nang manga Tagalog nang uicang Caftilla* (1610), ipinaliwanag niya na mahalaga para sa mga Tagalog na matutunan ang pagkakaiba ng tunog ng mga titik dahil may mga salitang magkapareho ng ispeling sa Espanyol ngunit iba ang kahulugan, tulad ng pesa (timbang) at pisa (dapurakin), rota (pagkatalo) at ruta (direksiyon).
  • Bagaman lubos naimpluwensiyahan ng Espanyol ang mga wikang katutubo sa Filipinas, hindi isinama sa abakada ang mga letrang C, CH, F, J, LL, Ñ, Q, RR, V, X, at Z. Ang mga letrang ito ay nanatili lamang sa mga pangngalang pantangi, tulad ng Carmen at Quirino. Samantala, ang mga salitang hiram sa Espanyol na may naturang mga titik ay tinapatan ng tunog na naaayon sa abakada.
  • Noong 1940, binuo ni Lope K. Santos ang bagong alpabeto na tinawag na ABAKADA, kasabay ng pagpapalimbag ng diksyunaryo at aklat sa gramatika ng Wikang Pambansa at pagsisimula ng pagtuturo nito sa mga paaralan.
    Binubuo ito ng dalawampung (20) titik; labinlimang (15) katinig at limang (5) patinig, na kumakatawan sa isang makabagong tunog bawat isa.
  • Noong 1987, ipinalabas ang Kautusan Pangkagawaran Blg. 81 ng Linangan ng mga Wika sa Pilipinas (LWP), na may pamagat na Ang Alpabeto at Patnubay sa Ispeling ng Wikang Filipino.
  • Noong 1987, ipinalabas ang Kautusan Pangkagawaran Blg. 81 ng Linangan ng mga Wika sa Pilipinas (LWP), na may pamagat na Ang Alpabeto at Patnubay sa Ispeling ng Wikang Filipino.
  • Ang bagong alpabeto ay nagkaroon ng (28) titik na tinatawag nang pa-Ingles maliban sa N na tawag-Kastila