KABANATA 1_WIKANG PAMBANSA

• Hinngil sa wika ni Virgilio S. Almario, ang wika ay una at pangunahing pamanang pangkultura. Nabibigyan ng pangalan at pang-uri ang paligid. Umangat ang antas ng karunungan ng tao. Bumubuo ng pagkakaisa para sa kaligtasan at sama- samang pagkilos.
• Ang wika ang kabuoang ulat ng di-nakasulat na kasaysayan, tagumpay at kabiguan, kaisipan at  pananalig, pangitain at pangarap, at iba pang  himaymay ng karanasan ng bawat tao.
• Panitikan - Ito ay ang naisatitik na hiyas ng karunungan ng tao mula sa kaban ng kaniyang binibigkas, bigkas na mgatula, awit at sanaysay.
• Ang salitang panitikan ay mula sa salitang “pang-titik-an.” Ito ay binubuo ng unlaping “pang”,  hulaping  “an” at ang salitang ugat na “titik.”
• Wika - Nagagamit para sa pagpapakalat ng kasinungalingan at nagiging kasangkapan para sa pagpapatindi ng alitan at karahasan.
• Ang pagdiriwang ng Buwan ng Wika taon-taon tuwing buwan  ng Agosto ay dapat maging pagkakataon para sa atin upang  gunitain tunay na halaga ng wika sa buhay ng bawat Pilipino.
• Isang instrumento ng pagkakaisa at pagkakaunawaan ang - wika.
• Ang halaga at kabuluhan ng Filipino bilang disiplina ay hindi matatawaran sapagkat ito’y daluyan ng “kasaysayan ng  Pilipinas,” “salamin ng identidad ng Pilipino,” at “susi ng kaalamang bayan.”
• Walang Filipino sa planong kurikulum ng CHED sa ilalim ng K to 12, kumpara sa 6 hanggang 9 na yunit ng asignaturang Filipino, alinsunod sa CMO  No.  04,  Series of  1997.
• Sa Seksyon  3  ng  CMO  No.  20,  Series  of  2013  ay  naging opsyonal  na  lamang  din  ang Filipino bilang  midyum  sa  pagtuturo.
• Filipino at Panitikan/Literatura lamang ang  asignaturang nasa College Readiness Standards 
• Ang pagkakaroon ng Filipino sa kolehiyo ay pagtupad sa Artikulo XIV, Seksyon 6 ng 1987 Konstitusyon na  nagsasabing ang Filipino ang dapat maging midyum  ng opisyal na komunikasyon at ng sistemang pang-edukasyon.
• May 10,238,614 Pilipinong nasa ibayong dagat na kung hindi man laging gumagamit ng Filipino ay nananatiling may malakas na koneksyong pangkultura, pampamilya at pangkomunidad sa Pilipinas.
• Sa Estados Unidos, pangatlong pinakaginagamit na wikang di-Ingles sa tahanan ang Tagalog na may 1.7 milyong tagapagsalita, kumpara sa Chinese na 3.4 milyon at Spanish na may 40.5 milyon (Waddington, 2016)
• Wikang tagalog - Isang wikang natural, may sariling mga katutubong tagapagsalita. Isang partikular   na wika na sinasalita ng isa sa mga etnolingguwistikong    grupo sa bansa, ang mga Tagalog.
• Disyembre 30, 1937  – Nasangkot ang Tagalog sa pambansang arena nang ideklara ni  Presidente Manuel L. Quezon ng Wikang Pambansa  na batay sa Tagalog noong Disyemre 30,1937 ayon sa Kautusang Tagapagpaganap Blg.134.
• 1940 -  ipinag-utos ang pagtuturo ng Wikang Pambansa sa lahat ng pampubliko at pribadong paaralan at sa mga pribadong institusyong  pasanayang pangguro sa buong bansa.
• Ebolusyon ng Wikang pambansa 1987 - Filipino - na ang ngalan ng wikang pambansa, alinsunod sa nanagtatadhanang “ang wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino.”
• Ebolusyon ng Alpabetong Filipino

  • Baybayin
  • Alpabetong Romano/Abecedario
  • Abakada
  • Pinagyamang Alpabeto
  • Alpabetong Filipino
• ang BAYBAYIN ay Binubuo ng labimpitong tiktik : tatlong patinig at labing-apat na katinig.
• Ayon sa teorya ni Padre Pedro Chirino, ang mga sinaunang Pilipino ay sumusulat nang pabertikal mula taas paibaba at pahorisontal mula kaliwa pakanan. Sumusulat sila sa mga kahoy at kawayan, sa malalaking dahon, sa lupa at mga bato gamit ang balaraw o ano mang matutulis na bagay bilang panulat at dagta ng mga puno at halaman bilang tinta. 
• Ang Alibata ay inimbento ng  isang guro na si Paul Rodriguez Verzosa na inakalang mula sa Arabe ang ating sinaunang paraan ng pagsulat. Hango ito sa unang mga titik ng Arabe: alif+ba+ta = Alibata
• Ang Baybayin naman ay ngalan ng sinauna’t katutubong alpabeto ng Pilipinas. Ang baybayin ay mula sa ‘baybay’ o  ispeling, at ang mga hugis diumano nito ay maaaring yaong likha ng galaw o kislot ng   tubig sa baybay o ilog
• Sa pagdating ng mga Kastila, napalitan ang baybayin. Tinawag  itong Abecedario
• Abakada - 1940 – binuo ni Lope K. Santos ang Abakada, na may dalawampung titik.
• PINAGYAMANG ALPABETO - Oktubre 4, 1971 – pinagtibay ng Sanggunian ng Surian ng Wikang Pambansa (SWP) ang pinagyamang alpabeto, na binubuo ng 31 titik
• ALPABETONG FILIPINO Matapos ang Repormang Ortograpiko, nabuo ang sumusunod na Alpabetong Filipino, na may 28 titik
• Saligang Batas ng Biak na Bato (1896) - Ang Wikang Tagalog ang magiging opisyal na wika ng Pilipinas.
• Saligang Batas ng 1935 - Ang Kongreso ay gagawa ng mga hakbang tungo sa pagpapaunlad at pagpapatibay ng isang wikang pambansa na batay sa isa sa mga umiiral na katutubong wika. Hanggang hindi nagtatadhana ng iba ang batas, ang Ingles at Kastila ay patuloy na gagamiting mga wikang opisyal.
• Saligang Batas ng 1973 - Ang Batasang Pambansa ay dapat gumawa ng mga hakbang tungo sa paglinang at pormal na adapsyon ng isang panlahat na wikang pambansa na tatawaging Filipino.
• Artikulo XIV ng Saligang Batas 1987: WIKA SEK.6. Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino. Samantalang nalilinang, ito ay dapat payabungin at pagyamanin pa salig sa umiiral na mga wika ng Pilipinas at sa iba pang mga wika. Alinsunod sa mga tadhana ng batas at sang-ayon sa nararapat na maaaring ipasya ng Kongreso, dapat magsagawa ng mga hakbangin ang Pamahalaan upang ibunsod at puspusang itaguyod ang paggamit ng Filipino bilang midyum ng opisyal na komunikasyon at bilang wika ng pagtuturo sa sistemang pang-edukasyon.
• SEK.7. Ukol sa mga layunin ng komunikasyon at pagtuturo, ang mga wikang opisyal ng Pilipinas ay Filipino at hangga’t walang itinatadhana ang batas, Ingles. Ang mga wika ng rehiyon ay pantulong na mga wikang opisyal sa mga rehiyon at magsisilbing opisyal na pantulong na midyum ng pagtuturo. Dapat itaguyod nang kusa at opsyonal ang Kastila at Arabik.
• SEK.8. Ang Konstitusyong ito ay dapat ipahayag sa Filipino at Ingles at dapat isalin sa mga pangunahing wikang panrehiyon, Arabik, at Kastila.  
• SEK.9. Dapat magtatag ang Kongreso ng isang Komisyon ng Wikang Pambansa na binubuo ng mga kinatawan ng iba’t ibang mga rehiyon at mga disiplina na magsasagawa, mag-uugnay at magtataguyod ng mga pananaliksik para sa pagpapaunlad, pagpapalaganap at pagpapanatili sa Filipino at iba pang mga wika.
• Itinatag ng Batas Republika Blg.7104 ng 1991, pinalitan ng komisyon ang Linangan ng mga Wika sa Pilipinas (LWP) na itinayo noong 1987 na pumalit naman sa mas lumang Surian ng Wikang Pambansa (SWP), na itinatag noong 1937 bilang unang ahensya ng pamahalaan upang paunlarin ang isang pambansang wika sa Pilipinas.
• ang Pilipino ay batay sa iisang wika at ang Filipino ay sa maraming wika sa Pilipinas, kasama na ang Ingles at Kastila.
• Proklamasyon Blg. 1041, series, 1997 ipinahayag ang taunang pagdiriwang ng Buwan ng Wikang Pambansa twing Agosto 1 hanggang 31 na nilagdaan ni Pangulong Fidel Ramos.
• CHED Resolution No. 298-2011 - sa pamamagitan nito ay naglabas ng College Readiness Standards kung saan inaasahan ang patuloy na paglinang sa mga kasanayan/kompetensing kinamtan/nakuha sa hayskul hanggang sa kolehiyo.
• Ayon sa updated na ulat ng Commission on Filipinos Overseas/ CFO (2014), 41 na ang PSOs.
• Wikang Pilipino - ay ang Filipino National Language na batay sa Tagalog mula noong Agosto 13, 1959 nang ipasa ang kautusang Pangkagawaran Blg.7 ng noo y Kalihim Jose E. Romero, ng Kagawaran ng Edukasyon.

  • Ito ang itinawag sa wikang opisyal, wikang pampagtuturo at asignatura saWikangPambansa mula 1959.