Fili 103 - Retorika

• Ano ang pinagmulan ng salitang "retorika" sa Latin?

  Ang salitang "retorika" ay nagmula sa salitang Latin na "rhetor" na nangangahulugang "guro" o "mahusay na mananalumpati."
• Ano ang ibig sabihin ng salitang "retorika" sa Greek?

  Sa Greek, ang "retorika" ay nagmula sa ῥητορικός rhētorikós na nangangahulugang "oratorical."
• Ano ang kahulugan ng ῥήτωρ rhḗ tōr sa konteksto ng retorika?

  Ang ῥήτωρ rhḗ tōr ay nangangahulugang "pampublikong tagapagsalita."
• Ano ang layunin ng retorika ayon sa study material?

  Ang layunin ng retorika ay maipabot ang mga mensaheng nakapaloob sa pahayag sa pamamagitan ng masining na pagsulat o pagsalita.
• Ano ang tatlong mapanghikayat na madla ni Aristotle?

  • Ethos
  • Pathos
  • Logos
• Ano ang salin ng salitang "rhetoric" sa Gabby’s Dictionary ni Luciano L. Gaboy?

  Ang salin ng salitang "rhetoric" ay "sayusay."
• Ano ang papel ng retorika sa pakikipagtalastasan?

  Ang retorika ay malinaw na nagpapamalas ng kahusayan sa kasanayang gamit sa pakikipagtalastasan.
• Saan nagsimula ang retorika bilang isang sistema ng pakikipagtalo?

  Nagsimula ang retorika bilang isang sistema ng pakikipagtalo sa Syracuse, isang isla sa Sicily noong ika-limang siglo bago dumating si Kristo.
• Ano ang dahilan kung bakit binigyang-diin ng mga mamamayan sa Syracuse ang kanilang karapatan sa hukuman?

  Binibigyang-diin ng mga mamamayan ang kanilang karapatan sa hukuman matapos bumagsak ang kanilang pamahalaang diktaturyal.
• Ano ang sinabi ni Corax tungkol sa mga tuntunin ng paglalahad ng argumento?

  Si Corax ang nagpanukala sa mga tuntunin ng paglalahad ng kanilang argumento.
• Ano ang mga bahagi ng pamamaraan ni Corax sa talumpati?

  1. Proem o introduksyon
  2. Salaysay o pahayag na historikal
  3. Mga Pangunahing Argumento
  4. Mga karagdagang pahayag o kaugnay na argumento
  5. Konklusyon
• Ano ang layunin ng retorika ayon sa mga sophist?

  Ayon sa mga sophist, ang retorika ay angkop sa pagtatamo ng kapangyarihang political sa pamamagitan ng pagpapahalaga sa paksang ipinaglalaban at estilo sa pagbigkas.
• Ano ang batikos ni Socrates sa mga sophist?

  Binabatikos ni Socrates ang mga sophist dahil sa kanilang layunin na kumita lamang at ang pagbibigay diin sa retorika bilang sining ng pakikipagtalo.
• Sino ang kinikilalang pinakama-impluwensiyang retorisyan noong panahon ni Socrates?

  Si Socrates ang kinikilalang pinakama-impluwensiyang retorisyan noong panahon na iyon.
• Ano ang istilo ng pananalumpati na itinatag ni Socrates?

  Nagtatag si Socrates ng istilo ng pananalumpati batay sa maindayog at magandang pagkakatugma ng mga salita sa paraang tuluyan o prosa.
• Ano ang mga katangian ng prosa ni Socrates?


  Kakikitaan ang prosa ni Socrates ng mga maikli ngunit eleganteng nakabiting pangungusap na mayaman sa kasaysayan at pilosopiya.
• Ano ang mga katangian ng retorika ayon kay Aristotle?


  • Sinuri ang sining ng panghihikayat
  • Inihiwalay ang retorika sa pormal na lohika
  • Gumamit ng mga kasangkapang panretorika sa siyentipikong pamamaraan
• Ano ang ideya ng probabilidad ayon kay Aristotle?


  Nilikha ni Aristotle ang ideya ng probabilidad o malamang na mangyari sa pamamagitan ng mga panumbas na retorikal sa lohikang kaisipan.
• Ano ang enthymeme ayon kay Aristotle?


  Ang enthymeme ay isang pansamantalang kongklusyon na kinuha sa pansamantalang batayan.
• Ano ang silohismo ayon kay Aristotle?

  Ang silohismo ay mula sa katotohanang unibersal.
• Ano ang layunin ng forensic na oratoryo ayon kay Aristotle?

  Ang forensic na oratoryo ay nakatuon sa nakaraan.
• Ano ang layunin ng deliberative na oratoryo ayon kay Aristotle?

  Ang deliberative na oratoryo ay nakatuon sa hinaharap.
• Ano ang epideictic na oratoryo ayon kay Aristotle?


  Ang epideictic na oratoryo ay kakikitaan ng mga mabubulaklak at madamdaming mga salita, karaniwang binibigkas sa pagbibigay ng papuri.
• Ano ang mga kanon ng retorika?

  1. Imbensyon (proseso ng pagbuo ng mga argumento)
  2. Pag-aayos (pag-aayos ng mga argumento para sa matinding epekto)
  3. Estilo (pagtukoy kung paano iharap ang mga argumento)
  4. Memorya (proseso ng pag-aaral at pagsasaulo ng mga mensahe)
  5. Paghahatid (mga kilos, pagbigkas, tono at bilis sa pagtatanghal)
• Ano ang ibig sabihin ng "imbensyon" sa mga kanon ng retorika?

  Ang imbensyon ay ang proseso ng pagbuo ng mga argumento.
• Ano ang ibig sabihin ng "pag-aayos" sa mga kanon ng retorika?

  Ang pag-aayos ay ang pag-aayos ng mga argumento para sa matinding epekto.
• Ano ang ibig sabihin ng "estilo" sa mga kanon ng retorika?

  Ang estilo ay pagtukoy kung paano iharap ang mga argumento.
• Ano ang ibig sabihin ng "memorya" sa mga kanon ng retorika?


  Ang memorya ay ang proseso ng pag-aaral at pagsasaulo ng mga mensahe sa pagsasalita at mapanghikayat.
• Ano ang ibig sabihin ng "paghahatid" sa mga kanon ng retorika?

  Ang paghahatid ay ang mga kilos, pagbigkas, tono at bilis na ginamit kapag nagtatanghal ng mapanghikayat na mga pangangatwiran.
• Ano ang dalawang sangay ng mabisang pag-aaral ng karunungang pangwika?

  Gramatika at retorika
• Ano ang pangunahing layunin ng retorika sa pagpapahayag?

  Magbigay-linaw, bias, at kagandahan sa pagpapahayag
• Ano ang nagagawa ng gramatika sa isang pahayag?

  Nagdudulot ito ng kawastuhan sa pahayag
• Ano ang relasyon ng gramatika at retorika sa mabisang pagpapahayag?

  • Ang gramatika ay nagbibigay ng kawastuhan.
  • Ang retorika ay nagbibigay ng kagandahan at bias.
  • Mahalaga ang kanilang relasyon upang makamit ang mabisang pagpapahayag.
• Ano ang epekto ng maling tungkulin at ugnayan ng mga salita sa pahayag?

  Nababawasan ang kalinawan at pagiging kaakit-akit ng isang pahayag
• Ano ang dapat isaalang-alang sa pagpili ng mga salita sa pagpapahayag?

  Dapat itong maging tama at angkop sa kaisipan at sitwasyong ipapahayag
• Ano ang maaaring mangyari kung mali ang pagkakapili ng mga salita sa pagpapahayag?

  Hindi nagbubunga nang mabuti ang mensahe kahit maganda ang layon
• Ano ang dapat gamitin sa tamang konteksto ng pangungusap, ang "nang" o "ng"?


  Ang wastong paggamit ng "nang" at "ng" ay mahalaga
• Ano ang epekto ng maling paggamit ng "ng" at "nang" sa pangungusap?

  Naiiba ang kahulugan ng pangungusap
• Kailan dapat gamitin ang "nang" sa isang pangungusap?

  1. Kung ang sumusunod na salita ay pandiwa.
  2. Kung ang sumusunod na salita ay pang-uri.
  3. Kung gagamitin sa unahan ng pangungusap.
  4. Bilang pinagsamang "na" at "ng".
• Ano ang halimbawa ng paggamit ng "nang" sa pag-uulit ng pandiwa?

  Nagdadasal nang matimtim ang mga mamamayan sa gitna ng pandemya