PANITIKAN BAGO DUMATING ANG MGA KASTILA 101

• Kailan umusbong ang panitikan?

  Bago mag Ika-16 na siglo
• Nakababasa at nakasusulat na ang ating mga ninuno
• Tinawag na Alibata o Baybayin ang unang alpabeto. Binubuo ito ng 17 titik na hawig sa ginagamit ng mga Indones. Ito ay may tatlong (3) patinig at labing apat (14) na katinig.
• Binuo ni Lope K. Santos sa kanyang Balarila ng Wikang Pambansa (1940) ang abakada na may 20 titik.
• Sa aklat ni Mahistrado Ignacio Villamor na pinamagatan sa Ingles na The Ancient FIlipino Writing ay inilahad ang kuro-kuro na ang ating Abakadang Pilipino ay nagbuhat sa Abakadang Malayo.
• Ang mga Pilipino noong uinang panahon ay sumusulat buhat sa kaliwa pakanan.
• Naging sulatan nila ang mga sariwang kawayan, palapa ng niyog, at dahon ng saging sa tulong ng matalim na bagay.
• Ang mga ninuno nating Indones ay nagdala sa ating bansa ang kanilang mga salita, epiko, alamat, at mga tula. Gayon din ang mga Intsik, Bumbay, Arabo, Persyano, Kambodyan, at Malaya.
• Dahil sa hindi nasakop ng mga Kastila ang Mindanao, dito naimbak ang mga katutubong panitikan.
• Marami rin tayong panitikang pasalin-saling bibig na bawat salinhali. Mayroon tayon alamat, mito, epiko, tula, tugma, awit, dula, at iba pa.
• Ayon kay Lacascas (1943), ang mga Kastila ay maraming nakuhang manuskripto o akda na itinuturing nilang gawa ng mga Diyablo. Ang mga akda na ito ay sinunog ng mga Kastila upang malimutan ng mga Pilipino.
• Hindi nalipol ang lahat ng palatandaan ng ating katutubong panitikan. ayon kay Dr. Alejandro (1949), ang nalabing matandang panitikang Pilipino ay nahahali sa tatlong uri:

  • Kuwentong Bayan
  • Karunungang Bayan
  • Awiting Bayan
• Sinabi ni Padre Chirino na may 33 manuskriptong sinunog sa Balayan, Batangas.
• Sinabi ni Sinibaldo de Mas na sila ay may dinatnang tulang Tagalog ngunit ito ay hindi malaas na uri.
• Ayon kay Padre Colin, noong unang panahon ay may mga Pilipinong mang-aawit na nagsasaulo ng mga awiting nagsasalaysay ng kasaysayan ng mga ginagawa ng kanilang Diyos.
• Ayon kay Epifano de los Santos, talagang may panitikang Tagalog dito na 'di mapag-aalinlangan.
• Sina Morga, Totanes, Bravo, Blancas de San Jose, at Placencia ay nagsipagsabing "Sa mga Indio ay likas at katutubo ang tula at pagtula."