2.2

• Funkcje skóry

  • ochronna
  • termoregulacyjna
  • wydalnicza
  • wydzielnicza
  • syntetyzująca
  • receptorowa
• Funkcja ochornna

  • elementy budowy: wiele warstw, zwarty układ komórek naskórka, nierozpuszczalne w wodzie glikolipidy i keratyna, niskie pH, melanina​,
  • znaczenie: ochrona przed czynnikami zewnętrznymi oraz przed utratą wody z organizmu​
• Funkcja termoregulacyjna

  • elementy budowy: gruczoły potowe, naczynia krwionośne skórne​
  • znaczenie: oddawanie nadmiaru ciepła​, ograniczenie strat ciepła​
• Funkcja wydalnicza

  • elementy budowy: gruczoły potowe,
  • znaczenie: usuwanie wody, soli mineralnych, mocznika
• Funkcja wydzielnicza

  • elementy budowy: gruczoły łojowe, potowe, mlekowe
  • znaczenie: wydzielanie łoju, potu, mleka
• Funkcja syntetyzująca

  • elementy budowy: naskórek - pod wpływem UVB,
  • znaczenie: synteza wit D
• Funkcja receptorowa

  • elementy budowy: receptory: termiczne, dotyku i ucisku​,
  • znaczenie: odbiór bodźców z otoczenia​.
• Bierne funkcje skóry:

  • ochrona przed zimnem, ciepłem, promieniowaniem,
  • ochrona przed uciskiem, uderzeniem, tarciem,
  • ochrona przed działaniem substancji chemicznych,
  • ochrona przed wnikaniem drobnoustrojów (wytworzenie płaszcza lipidowego)
• Aktywne funkcje skóry:

  • ochrona przed mikroorganizmami,
  • wchłanianie określonych substancji czynnych,
  • wydalanie potu, wytwarzanie płaszcza lipidowego,
  • wytwarzanie płaszcza lipidowego,
  • regulacja krążenia krwi,
  • termoregulacja,
  • odbieranie bodźcy: ucisk, ból, temperatura
• Budowa skóry

  A) naskórek

  B) skóra właściwa

  C) warstwa podskórna

  
• Budowa naskórka

  A) warstwa rogowa

  B) warstwa jasna

  C) warstwa ziarnista

  D) błona podstawna

  E) warstwa podstawna

  F) warstwa kolczysta

  
• Naskórek

  • zbudowany z nabłonka wielowarstwowego płaskiego rogowaciejącego​
  • tworzą go 2 warstwy:​
  • zrogowaciała ​
  • rozrodcza ​
• Warstwa zrogowaciała

  • zewnętrzna, ​
  • martwe i płaskie komórki, ​
  • obecne glikolipidy i keratyny
• Warstwa rozrodcza

  • wewnętrzna, ​
  • komórki żywe, dzielące się mitotycznie, ​
  • obecne melanocyty produkujące melaniny: czerwoną feomelaninę i czarną eumelaninę
• Budowa skóry właściwej

  • zbudowana z tkanki łącznej włóknistej (1-3 mm)​
  • zawiera włókna białkowe (kolagenowe i elastynowe)​
  • tworzą ją 2 warstwy:​
  • brodawkowa,
  • siatkowata.
  • znajdują się w niej naczynia krwionośne i zakończenia nerwowe
• Skóra właściwa - warstwa brodawkowa

  • zbudowana z tkanki łącznej luźnej,
  • występują wpuklenia – brodawki połączone tkanką łączną z naskórkiem
• Skóra właściwa - siatkowata

  • zbudowaną z tkanki łącznej zbitej zawierającej liczne włókna kolagenowe i elasynowe
• Skóra

  • grubość skóry jest zmienna i zależy od okolicy ciała. ​
  • najgrubszą skórą pokryte są dłonie i podeszwy, a najcieńszą powieki.​
• Receptory

  A) ciałko Krauzego

  B) wolne zakończenia nerwowe

  C) ciałko Paciniego

  D) ciałko Meissnera

  E) ciałko Ruffiniego

  
• Receptory zmysłów

  • ciałko Krauzego - zimno
  • wolne zakończenia nerwowe - ból,
  • ciałko Paciniego - ucisk
  • ciałko Meissnera - dotyk
  • ciałko Ruffiniego - ciepło
• Tkanka podskórna

  • zbudowana z tkanki włóknistej luźnej oraz tkanki tłuszczowej żółtej​
  • związana ze skórą właściwą​
  • znajdują się w niej:​
  • dolne odcinki korzeni włosów​
  • części wydzielnicze gruczołów potowych​
  • rola:​
  • stanowi zapas substancji odżywczych​
  • chroni przed niskimi temperaturami​
  • chroni przed urazami mechanicznymi​
• Włosy

  • złożone z martwych komórek wypełnionych keratyną​
  • nitkowate twory,
  • pochodzenie naskórkowe, ​
  • wyrastają z zagłębień skóry tworzących kanał - mieszek włosowy.
  • do tego kanału uchodzą przewody gruczołów łojowych.
• Włosy budowa

  A) łodyga

  B) mięsień prostujący

  C) gruczoł łojowy

  D) korzeń

  E) mieszek włosowy

  F) cebulka

  G) brodawka

  
• Funkcje elementów włosa

  • korzeń - zanurzony w skórze ​
  • łodyga - wystaje ponad powierzchnię skóry (złożona z powłoczki, kory i rdzenia). ​
  • cebulka​,
  • brodawka włosa - zawiera liczne naczynia odpowiedzialne za odżywianie cebulki,
  • mięsień przywłośny - odpowiedzialny za stroszenie włosów
• Paznokcie

  • zrogowaciałe blaszki,
  • ochraniają opuszki palców,
  • komórki zawierają keratynę​.

  ​

  
• Gruczoły łojowe

  • należą do gruczołów pęcherzykowatych, ​
  • w najbliższym otoczeniu włosów. ​
  • ich wydzielina zawiera głównie kwasy tłuszczowe, cholesterol oraz woski.​
  • łój pokrywa skórę wodoodporną powłoką, nadaje naskórkowi i włosom odpowiednią wilgotność i elastyczność​
  • łój - właściwości bakteriobójcze i grzybobójcze​
• Gruczoły potowe

  • pojedyncze, cewkowate gruczoły, ​
  • w głębi skóry właściwej, ​
  • rozmieszczone nierównomiernie. ​
  • są charakterystycznie zwinięte na końcu w kształcie kłębka.​
  • wydzielają pot, który bierze udział w termoregulacji.​
  • pot zawiera wodę, NaCl, mocznik, amoniak, kwas moczowy, ​
  • wydalanie zbędnych i szkodliwych produktów przemiany materii.​
• Gruczoły mlekowe

  • gruczoły mlekowe są przekształconymi gruczołami potowymi,
  • czynność jest ściśle związane z rozrodem.​