6.4

• automatyzm serca

  • ośrodki stymulujące prace serca - układ bodźcowo-przewodzący serca,
  • zbudowane z włókien mięśniowych o zdolności generowania i przewodzenia impulsów elektrycznych
• węzeł zatokowo-przedsionkowy - nadrzędny ośrodek automatyzmu, umożliwia skurcze,
• automatyzm serca

  węzeł zatokowo-przedsionkowy -> węzeł przedsionkowo-komorowy -> pęczek przedsionkowo-komorowy
• węzeł przedsionkowo-komorowy - ściana między prawym przedsionkiem a prawą komorą
• pęczek przedsionkowo-komorowy - rozdziela się na dwie odnogi wzdłuż przegrody do koniuszka serca
• włókna Purkiniego - pobudzają komory do skurczu
• elektrokardiogram - załamki

  • P - rozprzestrzenianie się stanu pobudzenia wygenerowanego przez węzeł zatokowo-przedsionkowy,
  • Q,R,S - przejście stanu pobudzenia z węzła zatokowo-przedsionkowego przez węzeł przedsionkowo-komorowy i pęczek przedsionkowo-komorowy do mięśnia komór, skurcz,
  • T - postępujący stan spoczynku w komórkach komór, rozkurcz komór
• gradient ciśnień - różnica między ciśnieniem w tętnicach a ciśnieniem w żyłach,

  • powstaje gdy krew z komór jest wtłaczana do tętnic - aorty i pnia płucnego,
  • prędkość przepływu jest wprost proporcjonalna do gradientu ciśnienia,
  • prędkość przepływu jest odwrotnie proporcjonalna do oporu naczynia krwionośnego
• opór naczynia a średnica naczynia

  • prędkość szybsza w naczyniach o dużej średnicy,
  • w dużych naczyniach krwinki płyną w centralnej części strumienia krwi, osocze przemieszcza się przy ścianach = zmniejszenie tarcia
• opór naczynia a rozgałęzienia

  • nieliczne rozgałęzienia o małym kącie zwiększają prędkość przepływu krwi,
  • duży kąt rozgałęzień występuje w naczyniach oporowych
• opór naczynia a lepkość krwi

  • lepkość uzależniona od hematokrytu - im wyższa wartość tym bardzie lepka krwi,
• cykl pracy serca

  1. skurcz przedsionków
  2. skurcz komór, rozkurcz przedsionków,
  3. rozkurcz komór
• objętość wyrzutowa - objętość krwi wyrzucana z każdej komory do odpowiedniego naczynia tętniczego podczas jednego skurczu
• objętość minutowa - objętość krwi tłoczonej przez każdą komorę w czasie jednej minuty
• obieg ustrojowy

  • początek - lewa komora
  • koniec - żyła główna - prawy przedsionek
• obieg płucny

  • początek - prawa komora
  • koniec - żyła płucna - lewy przedsionek
• różnica w grubości ścian komór serca

  • lewa komora tłoczy krew do aorty pod bardzo wysokim ciśnieniem, które umożliwia rozprowadzenie krwi do narządów oddalonych od serca, większy opór - ściana 3x grubsza
  • prawa komora tłoczy krew do tętnic płucnych pod znacznie niższym ciśnieniem, ze względu na bliskie położenie płuc od serca, mniejszy opór - ściana cieńsza
• mechanizm pompy oddechowej

  • wdech - zmniejszenie ciśnienia w klatce piersiowej, rozszerzenie żył głównych w klatce piersiowej, ułatwienie dopływu krwi do serca,
  • wydech - zwiększenie ciśnienia w jamie brzusznej, wypchanie krwi z żył brzucha w kierunku serca
• mechanizm pompy mięśniowej

  • rozkurcz mięśnia - krew płynie ku górze pod niskim ciśnieniem,
  • skurcz mięśnia - ucisk żyły i miejscowy wzrost ciśnienia krwi
• krążenie wieńcowe

  • serce jest unaczynione przez naczynia wieńcowe,
  • tętnice wieńcowe - transport tlenu i substancji odżywczych do serca, oplatają serce na kształt wieńca, odgałęzienia wnikają w głąb mięśnia,
  • żyły wieńcowe - odprowadzanie zbędnych produktów przemiany materii, uchodzą bezpośrednio do prawego przedsionka
• krążenie wątrobowe

  • tętnica wątrobowa - odgałęzienie tętnicy trzewnej,
  • żyła wrotna - powstaje w wyniku połączenia naczyń żylnych śledziony, żołądka, trzustki i jelit, transport tlenu, toksyn i substancji pokarmowych wchłoniętych w jelicie cienkim