GR

• Regiony strefowe - region charakteryzujący się jednorodną pod względem produkcyjnym lub usługowym. Występuje na obszarach o produkcji powierzchniowej np. rolnictwo, leśnictwo
• 3 typy regionów strefowych

  -proste zwane regionami-analiza jednej cechy ilustrującej. Specyfikację lub natężenie występowania jakiegoś zjawiska gospodarczego albo społecznegogrupowe- złożone heterogeniczne

  • pełne - uniwersalne , całkowite; wszystkie przejawy życia gospodarczego na danym obszarze-występuje gdy dokonamy podziału przestrzeni ekonomicznej na małe regiony
• Kategoria regionu strefowego służy przede wszystkim celom poznawczym
• Region węzłowy- ujęcie regionu jako obszaru ciążeń powiązań usługowych bądź produkcyjnych. Są jednorodne pod względem funkcjonalnym, ale różne pod względem działalności gospodarczej. wyznacza się według związku miedzy regionami centralnymi a obszarami otaczającymi
• W związku z istnieniem powiązań niespolaryzowanych regiony typu węzłowego wyróżnia się
• istnienie niespolaryzowanych powiązań regiony typu węzłowego:

  • jednoośrodkowe- dominacja ośrodka regionalnego i silnej polaryzacji powiązań
  • dwuośrodkowy - wyraźnie zarysowany dwóch układach spolaryzowanych powiązań
  • wieloośrodkowy - charakter hierarchiczny
  • rozproszony-brak zarysowanego ośrodka regionalnego
• Podział regionów strefowych:

  -jednocechowe węzłowe proste-1 rodzaj powiązań

  • złożone - wyróżnione na podstawie powiązań różnego typu
  • pełne - wyznaczone na podstawie analizy układu wielu różnorodnych powiązań ekonomicznych i społecznych
• Rozwój - jest wynikiem pozytywnych zmian wzrostu ilościowego i postępu jakościowego w systemach gospodarczych, społecznych i przyrodniczych
• System przyrodniczy jest traktowany jako integralny składnik
• Rozwój gospodarczy- jest długofalowym procesem przemian dokonujących się w gospodarce. Obejmuje zmiany ilościowe np. wzrost produkcji, zatrudnienia; i zmiany jakościowe: postęp techniczny i technologiczny
• Rozwój społeczny- rozwój jednostki społecznej i systemów społecznych
• Rozwój zrównoważony (trwały) - rezultat długofalowych procesów przemian jakościowych i ilościowych w sferze gospodarczej, społecznej i przyrodniczej
• Efekty zewnętrzne - to materialne i niematerialne produkty , jakie otrzymuje wyróżniony podmiot ze swego otoczenia bez rekompensowania z jego strony kosztów ich wytwarzania
• Internalizacja- proces zmiany efektów zewnętrznych na koszty u odbiorców. Występuje gdy dochodzi do bezpośredniego związania oddziaływania na siebie jednostek, które do tego czasu prowadzą działalność niezależną
• Efekty zewnętrzne klubowe- efekty zewnętrzne których rozmiary podlegają swoistej kontroli ze strony jednostek współtworzących system powiązań sieciowych który może mieć charakter terytorialny, a jednocześnie jej powstawanie jest rezultatem ponoszonych kosztów przez autonomicznych użytkowników przynależnych do sieci
• Rodzaje regionów ekonomicznych

  1. regiony strefowe -stanowiące obszary wewnętrzne jednostek odróżniających się od sąsiednich obszarów dominujących np. pas kukurydziany
  2. regiony węzłowe - posiadają złożona i zróżnicowaną strukturę . ich obrębie wyróżnia się obszary centralny(skupiający ośrodek decyzyjny
  3. regon kompleksowy - ma wykształcony terytorialnie obszar produkcyjny o jedno lub wielokierunkowej specjalizacji, produkcji wysoko zainwestowany np. Śląsk) w ramach jego specjalizacji pożądany jest jego kompleksowy rozwój
• Rozwój= wzrost+ zmiany jakościowo-strukturalne zachodzące w gospodarce

  wzrost bez rozwoju istnieje, np. kraje wysoko-surowcowe
• Wzrost jest zjawiskiem ilościowym
• Wzrost gospodarczy to proces powiększania produkcji dóbr i usług w danym czasie w danym kraju(określonym czasie)
• Miara % przyrostu realnego PKB lub PNB w ciągu roku w porównaniu z poziomem realnego PKB/PNB w roku ub. wykazuje cykliczność
• PKB nie uwzględnia działania szarej strefy
• Miary rozwoju gospodarczego: PKB per capita, współczynnik Ginniego, HDI
• HDI - wskaźnik rozwoju spolecznegi -wykorzystywany przez organizacje ONZ do spraw rozwoju do ocen:

  • długie zdrowe życie
  • wiedza
  • dostani standard życia
• Rozwój regionalny=społeczno - gospodarczy rozwój regionów
• Rozwój regionalny- obejmuje trwały wzrost potencjału społeczno-gospodarczego regionów oraz systematyczną i trwałą poprawę ick konkurencyjności a także poziomu życia mieszkańców co przyczynia się do rozwoju społeczno-gospodarczego kraju
• rozwój gospodarczy jest definiowany przez pryzmat względnie trwałych zmian zachodzących w jego następujących komponentach:

  • potencjale gospodarczym
  • strukturze gospodarczej
  • poziomu życia mieszkańców
• Podstawowymi determinantami rozwoju regionalnego są czynniki: ekonomiczny, polityczne, przestrzenne i środowiskowe
• Przejawy i pomiar rozwoju regionalnego:

  1. Koncepcja zasobowa za region nierozwinięty- nie wykorzystuje maksymalnie posiadanych zasobów naturalnych
  2. Koncepcja dochodowa - analizuje rozwój regionalizmu w kategoriach osiągniętego poziomu szeroko rozumianej konsumpcją
  3. koncepcja produkcyjna- poziom rozwoju uzależniony jest od wartości produkcji przypadającą na jednego mieszkańca
  4. koncepcje mieszane
• Nad wojewodą jest prezes Rady Ministrów
• Wojewoda kontroluje samorząd terytorialny
• Województwem zarządza zarząd województwa, w skład wchodzi 5 osób , marszałek województwa, wicemarszałek lub 2 wicemarszałków i pozostali członkowie
• Na czele województw stoi wojewoda
• w miastach powyżej 100 000 mieszkańców - prezydent miasta

  W przypadku mniejszych miast na czele stoi burmistrz
• Rodzaje gmin:

  • gminy miejskie - granice pokrywają się z granicą miast tworzącego gminę
  • gminy wiejsko-miejskie- miasta w obszarach administracyjnych jak i obszaru poza granicami miast
  • gminy wiejskie- na swoim obszarze nie posiadają miast
• Rodzaj powiatów:

  • powiaty ziemskie- skupiają od kilku do kilkunastu sąsiadujących ze sobą gmin
  • powiaty grodzkie- miasta na prawach powiatu, które wykonują zadania powiatu
• Samorząd terytorialny jest trójstopniowy:

  1. samorząd gminny
  2. samorząd powiatowy
  3. samorząd wojewódzki
• Podział administracyjny Polski:

  • 16 województw
  • 308 powiatów
  • 65 miast na prawach powiatu
  • 2489 gmin ( w tym 11 gmin m. st. Warszawy)
• Oragan stanowiący:

  • gminy -rada gminy
  • powiat - rada powiatu-wybiarany w wyborach bezpośrednich
  • województw- sejmik wojewódzki - -''-
• Organ wykonawczy:

  • gmina- wójt/burmistrz
  • powiat - zarząd powiatu (starosta), wybierany przez radę powiatu
  • województwo- zarząd województwa (marszałek), wybierany przez sejmik województwa
• Organami powiatu jest :

  1. rada powiatu
  2. zarząd powiatu