Het exclusieve recht van een staat om zonder inmenging van buitenaf beslissingen te maken.
Politiek
Het maken van keuzes waaraan alle burgers in een staat gebonden zijn.
Algemeen belang
Zaken die voor veel mensen belangrijk en nuttig zijn
Directe democratie
Een bestuursvorm waarbij de bevolking direct invloed uitoefent op de poolitieke besluitvorming.
Representatieve democratie
Een bestuursvorm waarbij het volk verrtegenwoordigers kiest die beslissingen nemen en aan de bevolking verantwoording moeten afleggen over hun beleid.
Parlementsair stelsel
Representatieve democratie waarbij de bevolking via verkiezingen een volksvertegenwoordiging kiest, het parlement.
Constitutionele monarchie
Een staatsvorm waarin de taken en beviegdheden van het staatshoofd in de grondwet zijn vastgesteld.
Presidentieel stelsel
Representatieve democratie waarin de bevolking niet alleen het parlement, maar ook het staatshoofd kiest.
Parlementaire democratie
een democratie met een parlementair stelsel
Dictatuur
De meest vergaande vorm van een autoritair regime, waarin inwoners vrijwel rechteloos zijn.
Autoritair regime
Een bestuursvorm waarbij alle macht in handen is van een persoon (dictator), een familie, een kleine groep mensen, een partij of militairen.
Censuur
Overheidscontrole van de media en kunstuitlingen.
Ideologie
Een samenhangend geheel van ideeën over de mens en de gewenste inrichting van de samenleving.
Politiek links
Een politieke ideologie die een actieve overheid wil om de ongelijkheid tussen mensen te verminderen.
Politiek rechts
Een politieke ideologie die de nadruk legt op eigen verantwoordelijkheid en zo min mogelijk bemoeienis van de overheid op sociaaleconomisch gebied wil.
Politiek midden
Een politieke ideologie die zowel linkse als rechtse standpunten heeft.
Liberalisme
Politieke stroming die de vrijheid en eigen verantwoordelijkheid van burgers centraal stelt en streeft naar een terughoudende overheid.
Socialisme
Politieke stroming die streeft naar vermindering van sociale ongelijkheid door een actieve rol van de overheid
Communisme
Vorm van socialisme, waarbij gelijkheid bereikt zou worden door revolutie te ontketenen bij de arbieders en kapitaal collectief bezit te maken.
Sociaaldemocratie
Vorm van socialisme die de gelijke kansen benadrukt en streeft naar een sterke rol van de overheid om gelijkheid tot stand te brengen.
Confessionalisme, christendemocratie
Politieke stroming die zich baseert op het christelijke geloof en uitgaat can een organische staatsopvatting met bijpassende waarden als naastenliefde en saarnhorigheid
Ontideologisering
Het verdwijnen van ideologie als leidraad voor hoe de samenleving meot worden ingericht.
Ecologisme
Politieke stroming die de zorg voor de aarde centraal stelt waarbij het bestrijden ban de klimaarcrisis en beschermen van het milieu voorop staat.
Populisme
Politieke stijl die de stem van het volk wil laten horen en zich keert tegen de elite.
Progressief
Vooruitstrevend zijn en de maatschappij willen veranderen
Conservatief
Behoudend zijn en benadrukken wat al bereikt is.
Reactionair
Op sociaal-cultureel gebied terug willen naar de situatie van vroeger.
Kosmopolitisch
Het land is onderdeel van een groter, geglobaliseer geheel, waarin we onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn.
Nationalistisch
Het eigen land en de eigen identiteit moeten afgeschermd en beschermd worden tegen invloed van buitenaf.
Politieke partij
Een groep mensen met globaal dezelfde ideeën over een ideale samenleving.
One-issue partij
Partij die één specifieke doelgroep vertegenwoordigt of vooral naar één aspect van de samenleving kijkt.
Niet democratische partij
Partij met standpunten die in strijd zijn met de rechtzaak.
Zwevende kiezers
Kiezers die niet bij elke verkiezing op dezelfde partij stemmen.
Actief kiesrecht
Het recht oim bij verkiezingen een stem uit te brengen.
Passief kiesrecht
Het recht om verkiesbaar te zijn.
Evenredige vertegenwoordiging
Kiesstelsel waarbij alle uitgebrachte stemmen worden verdeeld over het beschikbare aantal zetels.
Kiesdeler
De hoeveelheid stemmen die nodig is voor één zetel.
Kiesdrempel
Een partij moet een minimumpercentage stemmen halen om mee te kunnen delen in de zetels.
Disricten- of meerderheidsstelsel
Kiesstelsel waarbij een land wordt verdeeld in districten en waarbij de afgevaardigde die de meeste stemmen haalt in het district in het parlement komt.
mediacratie
term die de grote invloed van de media op de politieke situatie aanduidt.