Układ oddechowy

• Układ oddechowy umożliwia wymianę gazową między powietrzem atmosferycznym a wnętrzem organizmu. Celem wymiany gazowej jest dostarczenie komórką tlenu niezbędnego do oddychania tlenu oraz usunięcie powstałego dwutlenku węgla.
• Jama nosowa kontaktuje się ze środowiskiem zewnętrznym za pośrednictwem nozdrzy przednich.
• Błona Śluzowa Jamy nosowej jest dobrze unaczynione i zawiera liczne gruczoły śluzowe dzięki temu powietrze zostaje w niej ogrzane oraz nawilżone.
• Włosy znajdujące się w początkowej pokrytej skórą części Jamy nosowej a także Rzęski nabłonka odpowiadają za Oczyszczanie wdychanego powietrza.
• W szczytowej części Jamy nosowej znajduje się pole węchowe, które zawiera receptory odbierające wrażenia węchowe.
• Jama Nosowa jest połączona z zatokami przynosowymi pełniącymi funkcje między innymi rezonatorów głosu. Kształt i wielkość zatok Wypływa ją na barwę głosu.
• Gardło łączy się z Jamą nosową za pomocą nozdrzy tylnych.
• Część gardła – w odróżnieniu od pozostałych dróg oddechowych – jest pokryta nabłonkiem wielowarstwowym płaskim nierogowaciejącym.
• Krtań składa się z dziewięciu chrząstek połączonych ze sobą za pomocą mięśni oraz więzadeł.
• Jedna z chrząstek - Nagłośnia - podczas przełykania zamyka wejście do dróg oddechowych, zapobiegając w ten sposób zadławieniu.
• Inną chrząstka krtani jest chrząstka tarczykowata, zbudowana z dwóch płytek połączonych ze soba pod określonym kątem.
• Rusztowanie tchawicy stanowią chrząstki o kształcie podkowy, których wolne brzegi są skierowane ku tyłowi ciała.
• Między końcami chrząstek znajdują się tkanka Łączna właściwa i tkanka mięśniowa Gładka. Taka budowa tchawicy zapobiega zapadaniu się jej ścian, co z kolei zapewnia drożność dróg oddechowych.
• Nabłonek wielorzędowy migawkowy wyścięłający tchawicę umożliwia oczyszczanie powietrza.
• Tchawica rozgałęzia się na dwa oskrzela główne.
• Oskrzela główne są parzystymi przewodami które wnikają do płuc, gdzie tworzą drzewo oskrzelowe.
• Drzewo oskrzelowe to systemy rozgałęzień, tworzą je oskrzela płatowe, które przychodzą kolejno w oskrzela segmentowe oraz podsegmentowe.
• Oskrzela podsegmentowe dzielą się następnie na system drobnych oskrzelików. Oskrzeliki ostatniego rzędu noszą nazwę oskrzelików końcowych. Są one zakończone oskrzelikami oddechowymi
• Oskrzela: główne, Płatowe i segmentowe mają budowę podobną do tchawicy – wyścieła je nabłonek wielorzędowy migawkowy, a w ścianach znajdują się mięśnie Gładkie oraz chrząstki połączone tkanką łączną właściwą.
• W mniejszych oskrzelach i oskrzelikach Nabłonek stopniowo traci Rzęski natomiast ściany nie mają Chrząstek.
• Głos jest wytwarzany w części krtani zwanej głośnią. Znajdują się w niej fałdy głosowe, które wibrują pod wpływem przepływającego powietrza.
• Wysokość głosu zależy od napięcia długości i grubości fałdów głosowych.
• Płuca są parzystymi narządami, w których dochodzi do wymiany gazowej między powietrzem pęcherzykowym a krwią.
• Płuco prawe składa się z trzech Płatów, natomiast płuco lewe z dwóch Płatów. Natomiast płat dzieli się na odrębne jednostki czynnościowe, zwane segmentami oskrzelowo-płucnymi.
• Docierają do nich oskrzela segmentowe i podsegmentowe rozgałęziające się w oskrzeliki końcowe, które przechodzą następnie w oskrzeliki oddechowe. Oskrzeliki płucne są zakończone woreczkami, w których ścianach znajdują się pęcherzyki płucne.
• Pęcherzyki płucne tworzą Grona, które stanowią anatomiczne i czynnościowe jednostki płuca.
• Ściany pęcherzyków płucnych są zbudowane z nabłonka jednowarstwowego płaskiego, zwanego nabłonkiem oddechowym, i oplecione gęstą siecią włosowatych naczyń krwionośnych.
• Wnętrzw pęcherzyków jest pokryte Surfaktantem – białkowo-lipidowym czynnikiem powierzchniowym zapobiegającym ich sklejaniu.
• Płuca okrywa z zewnątrz błona surowicza zwana opłucną.
• Opłucna składa się z blaszki wewnętrznej o (płucnej płucnej) oraz blaszki zewnętrznej (opłucnej ściennej).
• Pomiędzy blaszkami znajduje się Jama opłucnej wypełniona płynem surowiczym.
• Opłucna uczestniczy w mechanizmie wentylacji płuc oraz pełni funkcję ochronną – zmniejsza tarcie między powierzchnią płuc a ścianą klatki piersiowej oraz zapobiega zapadaniu się pęcherzyków płucnych.
• Opłucna jest gładką łącznotkankową błoną pokrytą cienkim nabłonkiem.
• Opłucna płucna przylega ściśle do tkanki płuc natomiast opłucna Ścienna wyścieła wewnętrzną ścianę klatki piersiowej.
• Wewnątrz Jamy o płucnej panuje ciśnienie ujemne, które umożliwia prawidłową pracę płuc.
• W jamie opłucnej znajduje się płyn surowiczy, który umożliwia swobodne przemieszczanie obu Blaszek opłucnej względem siebie oraz – dzięki siłą adhezji i kohezji – zapobiega ich rozdzieleniu się podczas ruchów oddechowych.
• W trakcie oddychania tlenowego złożone związki organiczne są rozkładane i utleniane do związków prostszych, czemu towarzyszy uwolnienie energii. Jest to więc proces kataboliczny.
• 1. mięśnie oddechowe to: przepona – płaski mięsień położony między Jamą klatki piersiowej a jamą brzuszna
  2. Mięśnie międzyżebrowe, które znajdują się między poszczególnymi żebrami
• wdech jest aktem czynnym ponieważ odbywa się dzięki pracy mięśni oddechowych
• podczas wdechu skurcz przepony powoduje jej obniżenie oraz spłaszczenie, natomiast skurcz mięśni Międzyżebrowych przesuwa żebra w przód oraz do góry.