3RD QUARTER FILIPINO

• Pabula - nagmula sa salitang Griyego na "muzos" na ang ibig sabihin ay mito/myth
• Pabula

  Tradisyonal ang pagsalin dila (pagsasalita) kapag ito'y ipinapasa sa isang tao.
• Pabula

  Isang uri ng piksyon ng panitikan.

  Ang mga tauhan ay hayop, halaman, bagay o pwersa ng kalikasan.
• Elemento ng Pabula

  Tauhan - hayop, kalikasan, panauhin ng kwento

  Tagpuan - lugar, panahon(kapag wala ang tagpuan na lugar)

  Banghay - Ayos ng kwento, pagkasunod-sunod ng mga pangyayari sa kwento

  
  

  Elemento ng banghay:

  • Simula
  • Gitna
  • Wakas

  Aral/Mensahe - makikitang aral, ano ang naging epekto ng desisyon ng tauhan.
• Sa pabula, ang tauhan ay tumutukoy sa mga panauhin sa kwento
• Elemento ng pabula:

  • Kadalasan sa isang pabula, makikita natin ang masasamang epekto ng mga desisyon ng kontrabida at kung paano na-iba ang mga pangunahing tauhan sa kwento
• Transpormasyon sa tauhan:

  • Transpormasyon Pisikal: nagbabagong anyo o kalagayan ng isang tauhan
  • Transpormasyon Intelektwal: pagbabago ng pag-iisip o paniniwala ng isang tauhan
  • Transpormasyon Emosyonal: nagbabagong emosyon ng tauhan
• Pangkat Etniko sa Indonesia:

  • Karamihan ay Malay
  • Ang natira ay mga 'Pribumi' o Katutubo tulad ng Melanesian, kasama ang mga Intsik, Indian, at Arabo
  • May mga nasyonal holidays sa pagdiriwang ng mga naniniwala
• Kultura ng Indonesia:

  • Kinuha mula sa iba't ibang rehiyon
  • May mga tribong nagpapanatili ng kanilang kinagisnang ritwal, paniniwala, at kasuotan
• Panitikan ng Indonesia:

  • Nahahati sa Oral literature at Written literature
  • Oral Literature: kanta o tula mula sa mga propesyonal na pari, naimpluwensiyahan ng Panitikan sa India
  • Written Literature: 9th - 10th C.E, naimpluwensiyahan ng India at Arab
• Ang dula ay may skrip o nakasulat na dula, kung saan nakikita ang banghay ng isang dula
• Sa dula, ang mga aktor o gumaganap ang nagsasabuhay sa mga tauhan sa iskrip, sila ang nagbibigkas ng dayalogo at nagpapakita ng iba't ibang damdamin
• Ang tanghalan ay anumang pook na pinagpasyahang pagtanghalan ng isang dula
• Ang direktor ang nagpapakahulugan sa isang iskrip sa dula, nag-i-interpret mula sa pagpapasya sa itsura ng tagpuan, ng damit ng mga tauhan, hanggang sa paraan ng pagganap at pagbigkas ng mga tauhan
• Ang eksena ay ang paglabas-masok sa tanghalan ng mga tauhan, samantalang ang tagpo ay ang pagpapalit o ang iba't ibang tagpuan na pinangyarihan ng mga pangyayari sa dula
• Mga sangkap ng dula:

  • Dramatis personae: mga tauhan ng drama na binubuo ng protagonista at antagonista
• Ang bataan ng dula ay isang malakas na emosyonal na ugnayan sa pagitan ng isang sanggol at isang pangunahing tagapag-alaga

  
• Panuluyan:

  • Dulang nagpapamalas ng paghahanap ng pansamantalang tirahan nina Maria at Jose sa Bethlehem
• Salubong:

  • Prusisyon na ginaganap sa madaling araw ng linggo ng Pagkabuhay
• Tibag:

  • Pagsasadula tungkol sa paghahanap ni Reyna Elena sa Nawawalang Krus na pinapakuan kay Jesus
• Ang Komedya o Moro-Moro:

  • Banghay tungkol sa labanan ng mga kristiyano at mga "Moro" o Muslim
• Ang Sarswela:

  • Dulang may kantahan at sayawan, may isa hanggang limang kabanata, nagpapakita ng mga sitwasyon ng Pilipino may kinalaman sa mga kwento ng pag-ibig at kontemporaryong isyu
• Dula sa Panahon ng mga Hapon:

  • 2 uri ng dula: Legitimate at Illegitimate
  • Legitimate Plays: sumusunod sa kumbensyon ng pagsulat at pagtatanghal
  • Illegitimate Plays: mga stage shows, kombinasyon ng pagpapatawa, musika, sayaw, at dula
• Ang dula sa Pilipinas ay kasintanda ng kasaysayan ng bansa, bahagi ng tradisyon na nagbibigay ng identidad sa mga Pilipino
• Ang katotohanan ay isang ideya ng napatunayan na at tanggap ng lahat na tunay at hindi mapasusubalian
• Mga Ekspresyong Nagpapahayag ng Katotohanan:

  • Totoong...
  • Tunay...
  • Talagang...
  • Ayon sa...
  • Batay sa pag-aaral, totoong...
  • Mula sa mga datos na aking nakalap, totoong...
  • Ang mga patunay na aking nakalap ay tunay na...
  • Ayon sa mga dalubhasa, napatunayan na...
  • Napatunayang mabisa ang...
• Ang opinyon ay ang mga pahayag na ginagamit sa pagsasabi ng mga bagay na walang katiyakan o walang sapat na basehan
• Elemento ng dula: Iskrip o nakasulat na dula


  ito ang pinakakaluluwa ng isang dula
• Elemento ng dula: Iskrip o nakasulat na dula


  lahat ng bagay na isinasaalang-alang sa dula ay naaayon sa isang iskrip
• Elemento ng dula: Iskrip o nakasulat na dula


  walang dula kapag walang iskrip.
• Elemento ng dula: Iskrip o nakasulat na dula


  Sa iskrip nakikita angbanghay ng isang dula.
• Elemento ng dula: Gumaganap o aktor


  mga aktor o gumaganap ang nagsasabuhay sa mga tauhan sa iskrip sila ang nagbibigkas ng dayalogo
• Elemento ng dula: Gumaganap o aktor


  sila ang nagpapakita ng iba’t ibang damdamin
• Elemento ng dula: Gumaganap o aktor


  sila ang pinanonood na tauhan sa dula
• Elemento ng dula: Tanghalan


  anumang pook na pinagpasyahang pagtanghalan ng isang dula ay tinatawag na tanghalan.
• Elemento ng dula: Tagadirehe o direktor


  ang direktor ang nagpapakahulugan sa

  isang iskrip
• Elemento ng dula: Tagadirehe o direktor


  siya ang nag-i-interpret sa iskrip mula sa pagpapasya sa itsura ng tagpuan, ng damit ng mga tauhan hanggang sa paraan ng pagganap at pagbigkas ng mga tauhan
• Elemento ng dula: Manonood


  hindi maituturing na dula ang isang binansagang

  pagtatanghal kung hindi ito napanood ng ibang tao
• Elemento ng dula: Manonood


  hindi ito maituturing na dula sapagkat ang layunin ng dula’y maitanghal.
• Elemento ng dula: Tema


  pinakapaksa ng isang dula