STADIUM GENERATYWNE

• Jest to etap w cyklu życiowym rośliny okrytonasiennej kiedy:

  • zakańcza okres młodociany i przechodzi do stadium generatywnego
  • wykształca kwiaty, nasiona i owoce
• KWITNIENIE:

  • rozpoczyna się od pojawienia pąków kwiatowych
  • kwitnienie rozpoczyna fazę generatywną
  • w tej fazie powstają organy rozmnażania płciowego
• Przejście rośliny ze stadium wegetatywnego do stadium generatywnego jest warunkowane czynnikami endogennymi i egzogennymi
• CZYNNIKI ENDOGENNE WPŁYWAJĄCE NA PROCES KWITNIENIA

  • wynikające z fizjologii i budowy roślin

  1. osiągnięcie przez roślinę właściwego wieku i rozmiaru
  2. powoduje to syntezę fitohormonów
  3. które przemieszczając się w roślinie powodują przejście w fazę generatywną
• CZYNNIKI EGZOGENNE WPŁYWAJĄCE NA PROCES KWITNIENIA:

  1. odpowiednia temperatura
  2. fotoperiod, czyli odpowiednio długo trwający dzień i noc
• Temperatura na kuli ziemskiej rozkłada się malejąco od równika do biegunów, w związku z tym wymagania termiczne roślin w stosunku do zakwitania są zróżnicowane
• Biorąc pod uwagę wymagania termiczne roślin mówimy o :

  • kriofitach
  • mezofitach
  • termofitach
• Kriofity - optimum termiczne dla wzrostu i rozwoju poniżej 20 stopni
• Mezofity - optimum termiczne dla wzrostu i rozwoju waha się od 20 do 40 stopni
• Termofity - optimum termiczne dla wzrostu i rozwoju więcej niż 40 stopni
• Indukcyjny wpływ temperatur na procesy, dotyczy szczególnie niskich temperatur i nosi nazwę wernalizacji
• Wernalizacja- wyziębienie nasion w niskich temperaturach przez określony czas
• INDUKCYJNY WPŁYW TEMPERATURY występuje u :

  • roślin dwuletnich
  • zbóż ozimych - oziminy
• INDUKCYJNY WPŁYW TEMPERATURY U ROŚLIN DWULETNICH

  • w pierwszym roku wytwarzają tylko organy wegetatywne
  • w drugim roku wytwarzają organy generatywne (zakwitają)
• INDUKCYJNY WPŁYW TEMPERATURY W ZBOŻACH OZIMYCH

  • dlatego oziminy sieje się jesienią - wytwarzają wówczas tylko organy wegetatywne
  • po przejściu zimy - wernalizacja
  • rośliny te zakwitają wytwarzając kwiatostany, a w nich ziarniaki
• W klimacie umiarkowanym uprawia się również zboża jare, które wysiewa się wiosną, a plony zbiera się w tym samym roku latem
• Miejscem percepcji bodźca termicznego jest merystem wierzchołkowy łodyg, w którym pod wpływem niskiej temperatury roślina syntetyzuje substancje wywołujące kwitnienie - wernalina
• Większość roślin reaguje na czas trwania okresów światła i ciemności i na ich periodyczne następstwo, nazwano to fotoperiodyzmem
• Regulatorem procesu kwitnienia są dwa zw chemiczne syntetyzowane przez roślinę nazywane florigenem
• W skład florigenu wchodzą dwie substancje

  • giberelina - wytwarza pędy kwiatowe
  • antezyna - wytwarzanie kwiatów
• Miejscem percepcji bodźca fotoperiodycznego są młode liście, które zawierają błękitny barwnik pochłaniający światło - fitochrom
• Fitochrom jest oznaczany literką P, a jego głównym zadaniem jest dopasowanie rytmu wzrostu i rozwoju rośliny do warunków świetlnych panujących w danej porze roku
• Fitochrom inaczej chromoproteina składa się z białka i gr. barwnej
• Fitochrom występuje w dwóch formach P660 i P730 różniących się właściwościami fizykochemicznymi i fizjologicznymi
• FITOCHROM P660 - RKD

  • absorbuje światło jasnoczerwone
  • w ciemności trwały
  • w dzień pod wpływem światła przekształca się w P730
  • w nocy trwały
  • nieaktywny fizjologicznie
  • zakwitanie roślin krótkiego dnia
  • powoduje hamowanie kwitnienia roślin RDD
• FITOCHROM P730 - RDD

  • absorbuje światło ciemnoczerwone
  • w ciemności nietrwały
  • w dzień trwały
  • w nocy nietrwały, bardzo wolno przekształca się w P660
  • aktywny fizjologicznie
  • zakwitanie roślin dnia długiego RDD
  • powoduje hamowanie kwitnienia roślin RKD
• ROŚLINY DNIA KRÓTKIEGO - RKD - kwitną jesienią

  • kwitną gdy w dobowym fotoperiodzie faza ciemna trwa ponad 12 godzin
  • rośliny strefy równikowej
• ROŚLINY DNIA KRÓTKIEGO: tytoń, chryzantemy, soja
• ROŚŁINY DNIA DŁUGIEGO - kwitną latem - RDD

  • kwitną gdy w dobowym fotoperiodzie faza jasna trwa ponad 12 godzin
  • rośliny naszych szerokości geograficznych
• Rośliny dnia długiego - szpinak, jęczmień ozimy, owies, burak cukrowy, sałata, konicznyna
• ROŚLINY NEUTRALNE - RN - kwitną po osiągnięciu dojrzałości

  • nie reagują na długość dnia i nocy
  • kwitną po osiągnięciu dojrzałości
• Rośliny neutralne : bób, ogórek, ryż (jary), większość odmian grochu, pomidor
• STARZENIE I OBUMIERANIE ROŚLINY:

  • w ciągu jednego cyklu wegetacyjnego procesy te dotyczą:

  1. całej rośliny - u jednorocznych
  2. części nadziemnej - u bylin
  3. lub organów - u drzewiastych
• Przyczyną procesów starzenia się i obumierania jest

  • zmiana ilości fitohormonów
  • wzrasta stężenie etylenu oraz innych inhibitorów