rizal quiz

• Panukalang Batas Blg. 438 “An Act to Make Noli Me Tangere and El Filibusterismo Compulsory Reading Matter In All Public and Private Colleges and Universities and For Other Purposes”
• Nagpatibay si Rizal sa pagiging pinakadakilang tao ng lahing Malayo at martir
• Paglalabas ng sipi ng La Independencia sa paggunita ng kamatayan ni Rizal
• “An Act to Make Noli Me Tangere and El Filibusterismo Compulsory Reading Matter In All Public and Private Colleges and Universities and For Other Purposes
• Abril 3, 1956 inihain and Panukalang Batas Blg. 438
• Panukalang Batas Blg. 5561 (House Bill No. 5561) Abril 19, 1956

  45 ang sang-ayon

  37 ang tumutol

  1 ang nag-abstain
• Batas ng Republika Blg. 1425 o Republic Act 1425 na mas kilalang Batas Rizal na inakda nina Senador Jose P. Laurel at Claro M. Recto
• Pinagtibay noong Hunyo 12, 1956 at ipinatupad noong Agosto 16, 1956 sa lahat ng paaralan sa pilipinas
• bawal tuwing araw ni rizal: pangangarera, pagsasabong, Jai Alai
• Ang Kautusan Blg. 247 s. 1994 - sa kautusan ito ng Malacañang ay inaatasan ang Kalihim ng Edukasyon, Kultura, at Sports, at ang tagapangasiwa ng CHED na ipatupad ang Batas Republika Blg. 1425.
• mga tutol sa panukalang batas blg. 438

  • Senador Decoroso Rosales
  • Julio Cardinal Rosales
  • Senador  Mariano Cuenco
  • Jose Maria Cuenco
  • Senador Soc Rodrigo
• tinatadhana ng batas rizal:

  • isama sa kurikulum o talaaralan ng lahat ng paaralang pambayan at pansarili ang kursong nauukol sa buhay, mga ginawa, at mga sinulat ni Dr. Jose Rizal
  • kasama ang kanyang kathangbuhay na Noli Me Tangere at El Filibusterismo
• Kinakailangang italaga muli ang mga mithiing pangkalayaan at nasyonalismo na nagging daan ng buhay at ikinamatay ng ating mga bayani sa kasaysayan
• Ang buhay, gawa at mga akda ni Jose Rizal, lalo na ang Noli Me Tangere at El Filibusterismo, ay nagbibigay inspirasyon sa pagiging makabayan at pag-unlad ng kaisipan ng mga kabataan
• Komisyong Schurman

  ▪Unang ipinadala ni Pres. William McKinley.

  ▪Pinamunuan ni Jacob Gould-Schurman

  ▪Ikatlong pangulo ng Cornell University (1892-1920) saIthaca, New York.

  ▪First Philippine Commission or Komisyong Schurman

  ▪Nahikayat ang mga elite na suportahan ang Amerika sa kanilang hangarin.
• Mga taong katuwang sa lupon na pipili ng Pambansang Bayani:

  ▪Dean Conant0-Worcester

  ▪Henry Clay Ide

  ▪Morgan Shuster

  ▪Bernard Moses
• Mga Pilipino Elite na nakabilang sa lupon

  ▪Gregorio Araneta

  ▪Cayetano Arellano

  ▪Trinidad H. Pardo deTavera

  ▪Jose Luzurriaga
• Trinidad Hermenigildo – Pardo de Tavera

  ▪Kilalang maka-Amerikanong creole (mga Pilipinong may dugo o pamilyang Kastila na ipinanganak sa bansa) nang Lubao, Pampanga.  Isa siya sa tatlong napiling kumakatawan sa bansa sa Second Philippine Commission bilang isang resident commissioner.
• Gregorio Soriano – Araneta

  ▪Siya ay isa sa mga Pilipinong pinili ng gobernador-heneral Elwell Otis bilang kinatawan ng tribunal na siyang ipinapalit sa Real Audencia
• Jose Luzuriaga

  ▪Isa sa tatlong unang Pilipinong napiling kumakatawan sa bansa sa Second Philippine Commission bilang resident commissioner
• Cayetano Arellano

  Siya ang unang punong mahistrado ng Korte Suprema ng Pilipinas
• Second Philippine Commission

  ▪Pinamunuan ni William Howard Taft

  ▪Kilala bilang komisyong Taft (1900)

  ▪Iminungkahi ang pagkakaroon ng “Pambansang Bayani” tulad ng Estados Unidos at ibang bansa tulad nila:

  ▪USA - George Washinton (US)”

  ▪Japan – Jimmu Tenno

  ▪France – Napoleon I [Bonaparte], Joan of Arc

  ▪Argentina – Jose de San Martin
• Pamantayan ng pagpili ng Pambansang Bayani

  Prop. Henry Otley Beyer

  ▪Isang Pilipino

  ▪Namayapa na

  ▪May matayog o masidhing pagmamahal sa bayan

  ▪May mahinahong damdamin
• Mga pinagpilian ng lupon:

  ▪Marcelo H. Del Pilar – Bulakan, Bulacan, isang repormista at propagandista

  ▪Graciano Lopez Jaena – Jaro, Iloilo, isang repormista at propagandista

  ▪Emilio D. Jacinto – Trozo, Maynila, isang manunulat at mandirigma

  ▪Antonio N. Luna – Binondo, Maynila, isang parmasyutiko at heneral

  ▪Jose Protacio Rizal – Calamba, Laguna, isang repormista at propagandista
• Nagpatibay ni Rizal sa pagiging pinakadakilang tao ng lahing Malayo at martir

  ▪Pagbisita ni Pio Valenzuela sa Dapitan

  ▪Pag-aalalang palatuntunan nila Aguinaldo

  ▪Paglalabas ng sipi ng La Independencia sa paggunita ng kamatayan ni Rizal.
• Sistemang Pang-ekonomiya

  Kalakalang Galyon -Ang monopolyong kalakalang ipinatupad ng pamahalaang Espanyol sa Maynila at sa Acapulco. 

  Galyon ang pangalan

   ng Barko.

  Galeon de Acapulco

  Galeon de Maynila
• mga produkto (kalakalan)

  tela, ceramic, ginto
• Situado Real o tulong na Royal -tulong na pinansyal ng pamahalaang Kastila sa Pilipinas 

  *dalawangdaan at limampung piso. (halaga)
• Kanal Suez - Ito ay isang artipisyal o likha ng tao na daanan ng mga barko at iba’t iba pang uri ng sasakyang pangdagat.  Makikita ito sa bansang Ehipto na nagkokonekta ng Pulang Dagat (Red Sea) at Dagat Mediterano (Mediterranean Sea).
• Pagbubukas ng Pilipinas sa kalakalang Pandaigdig

  1. Nakilala ang Pilipinas bilang top exporter ng ilang produkto tulad ng abaka, tabako, at tubo.
  2. Napabilis ang transportasyon para sa maayos na pagdadala ng mga produkto sa mga iba’t ibang lugar ng bansa.
  3. Dumami ang mga bangkong nagpapautang sa mga negosyanteng Pilipino sa Maynila.
  4. Napabilis ang paglalakbay at palitan ng produkto sa ibang bansa .
  5. Nakatulong sa pag angat ng pamumuhay ng mga Pilipino.
• • Monopolyo ay isang klase ng sistemang pangangalakal kung saan tanging nag-iisang korporasyon ang nagtitinda ng isang produkto
• Mga Negatibong nangyari dulot ng Kalakalang Pandaigdig

  • Nasalanta ang kabuhayan ng mga Pilipino dahil sa pagiging pabaya ng mga pinunong kastila.
  • Tanging mga kastila lamang ang nakinabang at kumita sa kalakalang galyon.
  • Napabayaan ang pangangalaga sa mga lalawigan.
  • Nabaon sa Obras Pias ang ilang mga mangangalakal
• Tatlong uring Panlipunan

  • peninsulares mga Espanyol na ipinanganak sa Espanya na naninirahan sa Pilipinas
  • insulares - mga Espanyol na ipinanganak at ninirahan sa Pilipinas
  • Indio - mga katutubo
• Mga pangunahing pangkat panlipunan

  • principalia mayayamang nagmamay-ari ng lupain; mga guro; mga lokal na opisyal; mga inapo ng mga datu at maharlika.
  • karaniwang tao - manggagawa at magsasaka
  • Cacique - mayayamang nagmamay-ari ng malalaking hacienda
• Mestiso/Mestizo. Ang salitang mestíso (mestizo) ay tumutukoy sa mga anak ng mag-asawang magkaiba ang lahi. Noong panahon ng Espanyol, ito ang naging taguri sa anak ng Espanyol o Tsino na ama at ng inang Filipina o Indio o ang kabaligtaran nito.

  • Mestizo de Sangley produkto ng ugnayang Tsino at Filipino
• Inquilino.  Ang mga inquilino sa Pilipinas ang nagpapaupa o nagbebenta ng mga lupang ibinenta sa kanila ng mga prayle. Sila rin ang nagsisilbing tagapamahala ng mga lupaing pagmamay ari ng mga prayle at mayayaman.
• Ang sistemang inquilino sa Pilipinas ay ang naging batayan sa pagpapatakbo ng mga lupain. Ang sistemang ito ang naging dahilan upang mas malaki ang kita ng inquilino kesa sa mga magsasaka.
• Edukasyon kontrolado ng mga Prayle.

  • Sinunog ng mga misyonerong prayle ang mga tala na nakasulat sa mga dahon, banakal at punong kahoy.
  •  Patakaran ng Espanya ang magturo ng Doktrina Kristiyana at magtatag ng mga paaralang magtuturo nito.
  • Relihiyon ang namamayani sa kanilang isipan sapagkat nais nilang maging mabuting mamamayan sa kabilang buhay.
• Edukasyon noong Panahon ng mga Espanyol

  Mga Asignatura para sa mga bata

  Relihiyon

  Kastila

  Pagsulat

  Pagbasa

  Pagbilang

  Musika 

  Paghahanap buhay.
• Naitatag din ang Paaralang Normal noong 1865 para sa babae’t lalaki.