1.1&1.2: JARDUERA EKONOMIKOAREN GAKOAK ETA FUNTZIONAMENDUA

Cards (40)

  • Ekonomiaren helburua baliabide urriak kudeatzea da, giza beharrak ahalik eta hobekien betetzeko
  • Slow-Food, Fast-Food enpresen aurka dagoen mugiemdua da, gastronomia bermatzeko
  • Produktu arduratsua ​baliabide naturalen erabilera minimizatzen du. Ingurunearekin, osasunarekin eta gizartearekin errezpetuz jokaera duten produkzio estrategiak suztatzen  ditu
  • Eragile ekonomikoak enpresa, estatua eta familiak dira
  • Enpresa txikiak 50 langile baino gutxiago dutenak dira
  • Enpresa ertainak, gehienez 250 langile dituztenak dira
  • Enpresa handiak multinazionalak dira, eta 250 langile baino gehiago dituzte
  • Enpresa publikoetan kudeaketa eta kapitala estatuari dagozkio
  • Enpresa pribatuak partikularrak dira
  • Enpresa mistoak kapitala publikoa eta pribatua dute
  • Enpresa partikularrak pertsona edo familia batekoak dira
  • Enpresa sozietatekoak bazkideak dituzte, haien arabera Anonimoak edo Mugatuak izan daiteke
  • Baliabide berriztaezinak ​agortu egiten direnak dira (Ikatza, petrolioa)
  • Baliabide berriztagarriak erabiltzen diren erritmo berean edo biziagoan birsortzen direnak (ura, basoak)
  • Baliabide agortezinak agortu ezin direnak dira (haizea)
  • Lana pertsonen beharrak betetzeko egiten den jarduera
  • Kapitala baliabide naturalak ondasun eta zerbitzu bihurtzeko beharrezkoak diren baliabide edo tresnak. Fisikoa edo produktiboa izan ahal da
  • Teknologia produkzioen laugarren faktorean bihurtu da
  • Biztanleria aktiboa lan egiteko adinean dauden pertsonen multzoa da, eta lanean, langabezian edo lan bila egon daitezkenak
  • Biztanleria ez-aktiboa lan egiteko adinean ez dauden pertsonak, edo lan egin ezin dutenak dira
  • Enplegua ordaindutako lana da
  • Enpresaburuak elkarteak osatzen dituzte, beren interesak defendatzeko eta lege arloko aholkularitza
  • Langileak eskubideak indibidualki edo sindikatuen bitartez baliarazten dituzte
  • Estatua enpresaburuen elkarteen eta sindikatuen arteko elkarrizketa soziala sustatzen du, eta lan baldintzak arautzen dituzten legeak onartzen ditu
  • Ekonomia planifikatuan estatuak erabakiak hartzen ditu
  • Ekonomia planifikatua enpresa publikoak planaren helburuak betetzen bidez produzitzen ditu
  • Ekonomia planifikatuetan ​estatua herritarren beharren arabera banatzen ditu produzioak
  • Ekonomia Kapitalistaren gakoak merkatu askatasuna, lehia askea eta jabetza pribatua dira
  • Mekatu askatasuna eskaintzaren eta eskaearen legearen buruz funtzionatzen du, eta horrek finkatzen du produktuen prezioa
  • Lehia askean enpresak merkatuan aritzen dira askatasun osoz, asko irabazi nahian. Horretarako, kostuak murriztu eta diru sarrerak areagotu. Enpresa gabdiak hazten dira, eta errentagarriak ez direnak desagertzen dira
  • Jabetza pribatua produzitzeko behar diren baliabideen jabe ekimen pribatua da,eta haren negozioetatik eskuratutako aberastasuna pilatzeko eskubidea du
  • Ekonomia kapitalistaren abantailak:
    • Aberastasun gehiago herrialdetan 
    • Produktu barietate handia 
  • Ekonomia kapitalistaren gabeziak:
    • Abererastasunaren banaketa ez bidezkoa 
    • Ingurumen inpaktu handia 
    • Lehia askeagatik, korporazio handiek aberastasuna metatzen dute
  • Ekonomia mixtoa ekonomia Kapitalista eta planifikatuaren artean dagoen sistema ekonomikoa da
  • Estatuen zeregina; Merkatuan esku hartzea. Estatuak erregulazioak sartzen ditu ekonomian. Haren laguntzekin, sektore batzuk bultzatzen dira
  • Estatuen zeregina; Ekimen publikoa. Estatuak enpresak ditu sektore batzutan (elektrizitatea)
  • Estatuen zeregina; Aberastasunaten banaketa. Zergen edo legeen bidez, estatuak desberdintasunak murrizten laguntze du
  • Oginzate estatuan, estatuak ekonomian gehiago esku hartzen dute
  • Oinarrizko zerbitzu unibertsalak estatuak arduratzen den zerbitzu espezifiko batzuetan dira, doan emanten dira zenbait herrialdetan
  • Herritarren babesa Herritarrek jasotzen dituzten gizarte prestazioak dira: gaixotzean, lana galtzean edo erretiroa hartzean